دي 80
هارون يشايايي
تحولات جوامع يهودي در كشورهاي مختلف مخصوصا در جريان و بعد از جنگ جهاني دوم توجه اهل تحقيق را در سال هاي اخير به خود معطوف داشته است.
آنچه بر جوامع يهودي اروپا مخصوصا در آلمان و اروپاي شرقي در جريان جنگ دوم جهاني گذشت تحولاتي بنيادين در اين جوامع بوجود آورد تا آنجا كه بعضي تحليل‌گران اجتماعي و سياسي عقيده دارند، كشتار يهوديان بوسيله نازي‌هاي هيتلري مخصوصا در آلمان و لهستان و روسيه يكي از دلايل تشكيل كشور اسرائيل بوده است.
پس از آن نيز جابجايي جمعيت يهودي در جهان، تحت تاثير تشكيل دولت صهيونيستي و نتايج آن در سطح منطقه و جهان قرار گرفته است. مهاجرت دستجمعي يهوديان از يمن، مراكش، ليبي، مصر، عراق در خاورميانه و مهاجرت يهوديان لهستان، روسيه، روماني، يوگسلاوي و كشورهاي اروپاي غربي چون ايتاليا، آلمان و حتي كشورهاي نظير انگلستان، بلژيك و غيره به آمريكا و اسراييل، يا بطور كلي موجب متلاشي شدن جمعيت يهوديان اين كشورها شده و يا در تركيب اجتماعي و سازماني آنها تغييرات فراوان بوجود آورده است.
مي‌توان گفت ساختار جوامع يهودي در جهان، صرف نظر از تعداد جمعيت و يا وجود امكانات مختلف بر اساس تجمع در كنيساها و استفاده از امكاناتي كه رعايت فرايض شرعي را ممكن مي‌سازد همچون برگزاري مراسم مذهبي و رعايت اصول كاشر (ذبح شرعي) از يك طرف و سازماندهي امكانات فرهنگي- اجتماعي و رفاهي حول محور انجمن هاي كليميان از طرف ديگر شكل مي‌گيرد.
انجمن هاي كليميان در شكل هاي مختلف و بر اساس سنت هاي جاري جوامع يهودي به وجود مي‌آيند ولي مسئوليت مشترك همه آنها ايجاد امكانات و شرايطي است كه جمعيت يهودي هر شهر يا كشور بتوانند به اصول اعتقادات ديني و اجراي آن و فرهنگ و تاريخ يهود آشنا شوند و در تعيين سرنوشت ملت هايي كه در ميان آنها زندگي مي‌كنند شركت نمايند. جوامع يهودي هنگامي از اعتبار و احترام برخوردار هستند كه در پيشرفت و سعادت و سربلندي كشورهايي كه به آن تعلق دارند تلاش و مبارزه نمايند. هيچ يك از جوامع يهودي جهان را جدا از شرايطي كه در آن رشد يافته و زندگي كرده است نمي‌توان مورد مطالعه قرار داد.
در مورد جامعه كليميان ايران نيز اين اصل انكارناپذير است، خصوصيت جامعه كليميان ايران را همراه با فرهنگ و خصوصيات اخلاقي و اجتماعي ملت ايران مي‌توان شناخت.
جدا كردن جامعه كليميان ايران در داخل يا خارج از كشور از ساير هموطنان خود (كاري كه اخيرا بعضي‌ها مي‌پسندند) با هيچ يك از واقعيت هاي تاريخي و اجتماعي سازگار نيست.
به ياد داشته باشيم جوامع يهودي در كشورهاي مختلف مخصوصا در قلمرو كشورهاي اسلامي با دگرگوني‌هايي به مراتب كمتر از تاثيرات انقلاب اسلامي ايران به سرعت متلاشي شده‌اند، ولي جامعه كليميان ايران عليرغم تحمل فشار طاقت فرساي تشكيلات صهيونيستي از خارج از ايران براي كوچاندن دستجمعي آنها مثل مواردي كه ذكر شد و همچنين تبعيض ها و بي‌عدالتي هايي كه در شرايط گوناگون از طرف افراد تنگ نظر و ناآگاه بر آنها روا مي‌شد و مورد توهين و تحقير قرار مي‌گرفتند، زندگي در كشور خود را به مهاجرت به كشور ديگري ترجيح داده‌اند.
مي‌توان گفت شمار عددي كليميان ايران طي سال‌هاي اخير بسيار كم شده‌است، ولي با اين كه جمعيت كليميان ايران در حال حاضر كمتر از نصف سال هاي قبل از انقلاب و حدود سي هزار نفر است، تشكيلات ديني و سازمان هاي اجتماعي آنها به مراتب سازمان يافته تر از دوره هاي گذشته عمل مي‌كنند و اين حضور و عملكرد جامعه كليميان ايران، ميراث مشترك فرهنگ و تمدن ديرپا و بالنده ملت ايران و توجه و عنايت مسئولين جمهوري اسلامي ايران و مخصوصا حضرت امام خميني (ره) و همچنين توانايي هاي قابل تحسين جامعه كليميان ايران و نظام ارزش هاي ديني و فكري يهوديت پاك نبوي مي‌باشد.
حضور فعال كليميان و ساير اقليت هاي ديني در ايران پشتوانه گرانبهايي براي رشد و پيشرفت ملت و كشور عزيزمان ايران است، البته نه فقط به اين جهت كه بخشي از نيروهاي ملي را براي سازندگي ميهن مان تشكيل مي دهند. بلكه بيشتر بدان جهت كه نشان از فرهنگ پر افتخار ملت ايران است، هيچ نمونه اي بهتر از هشت سال دفاع يكپارچه ملت ايران در جنگ تحميلي عراق عليه كشور نمي تواند گوياي اين ارزش و افتخار فرهنگي اجتماعي باشد. وقتي كه در شروع جنگ تحميلي و تداوم هشت ساله آن، ايرانيان اعم از عرب، فارس، ترك، بلوچ، لر و ساير اقوام ايراني و از مذاهب و اعتقادات گوناگون چون پيكري واحد، از استقلال و تماميت و شرف ملت خود دفاع كردند جهانيان دانستند كه فكر تجاوز و تسلط بر ميهن ما كاري غير ممكن است و بايد آن را به فراموشي بسپارند.
كليميان ايران در شرايط حساس كنوني با موقعيت و شرايط كاملا استثنايي راه خود را در وفاداري به خواسته هاي ملت ايران پيدا كرده‌اند.
كليميان با تشكل و سازماندهي نهادهاي مذهبي، فرهنگي، رفاهي و ورزشي شرايطي را بوجود مي آورند تا نسل جوان آنها بتواند همراه با ساير هموطنان در راه پيشرفت و سربلندي ملت و كشور ايران تلاش نمايد.
حضو چشمگر و فعاليت قابل تحسين نماينده كليميان ايران در مجلس شوراي اسلامي، برگزاري انتخابات هيئت مديره انجمن كليميان تهران و انجمن كليميان شيراز و شكل‌گيري نهادهاي جنبي آنها و ادامه فعاليت هاي جاري جامعه، نشانه اي از علاقمندي همكيشان ما به سرنوشت خود و هموطنانشان است.
با اميد موفقيت براي فعالان جامعه كليمي ايران، روزهاي بهتري را براي همكيشان عزيز و هموطنان بزرگوار خود آرزو مي‌كنيم.
