انجمن کلیمیان تهران
   

يهوديان ايران امروز

   

 

هارون يشايايي
دي
84

 

از عمده ترين ويژگي زندگي يهوديان ايران نزديكي با تمدن فرهنگ ايراني است كه بعد از ظهور اسلام اين ارتباط استمرار يافت و عليرغم فراز و نشيب‏هاي فراوان كه در تاريخ و سرنوشت ايران و ايرانيان پيش‏آمد، زندگي مشترك كليميان ايران با ساير هموطنان خود تداوم يافت و به تاريخ امروز رسيد كه در اين خلاصه بيشتر به اين مقطع مي‏پردازيم.

 

از دوران‏هاي بسيار قديم تاكنون هركجا اجتماعي از يهوديان وجود داشته، سازمان‏هايي براي اداره امور شرعي و فرهنگي و آموزش اصول دين يهود به وسيله مردم يهودي در اشكال مختلف به وجود آمده است.

از جمله ايرانيان كليمي در تاريخ طولاني خود، نهادهاي مربوط براي اجراي فرايض مذهبي به وجود آورده و ضمن رعايت كامل قوانين موجود در كشور و مقيد بودن به حقوق ديگران و اجراي تعهدات ميهني به رعايت مباني شرعي خود مقيد بوده و حداقل تشكيلات مذهبي را در كنيساها و مدارس ايجاد كرده‏اند.

در حال حاضر انجمن كليميان تهران سازمان مركزي جامعه كليميان ايران است، اين نهاد شامل 15 نفر اعضاي اصلي و علي‏البدل عضو هيئت مديره مي‏باشد كه هر سه سال يك بار از طرف قاطبه كليميان ايران به موجب اساسنامه موجود انتخاب و نتيجه آن به تاييد كميسيون ماده 10 احزاب و جمعيت‏ها در وزارت كشور مي‏رسد و بعد از طي تشريفات قانوني در اداره ثبت شركت‏ها به ثبت قانوني مي‏رسد و به طور داوطلبانه خدمت مي‏كنند.

انجمن كليميان تهران از لحاظ قانوني زير پوشش سازمان اوقاف و امور خيريه مي‏باشد، ولي امور آن مستقلاً به وسيله هيئت مديره و بازرسان و كميته مربوطه در دبيرخانه انجمن كليميان تهران اداره مي‏شود. كليه مدارس، كنيساها، مهدهاي كودك‏، بيمارستان، سراي سالمندان و ساير نهادهاي جامعه كليميان ايران به وسيله انجمن كليميان نگهداري و اداره مي‏شود.

به علاوه انجمن كليميان در مورد احوال شخصيه كليميان ايران در ارتباط با نهادهاي قوه قضاييه مي‏باشد. دعاوي مربوط به كليميان ايران در مورد احوال شخصيه در دادگاه‏هاي جمهوري اسلامي ايران مطرح مي‏شود و دادگاه‏ها از طريق انجمن كليميان و مرجع ديني كليميان در مورد حقوق شخصيه افراد كليمي سؤال مي‏كنند و بعد از دريافت جواب رأي صادر مي‏نمايند.

جمعيت كليميان ايران در حال حاضر حدود سي هزار نفر برآورد مي‏شود كه قسمت عمده آن در تهران و شهرهاي شيراز، اصفهان، كرمانشاه، يزد، كرمان، رفسنجان و بروجرد و بطور پراكنده در ساير شهرهاي ايران زندگي مي‏كنند.

حضور جامعه كليميان ايران در جريان انقلاب و بعد از استقرار نظام جمهوري اسلامي در ايران در تمام صحنه‏هاي اجتماعي به نسبت جمعيت و موقعيت آنها چشم‏گير بوده است. حضور جوانان يهودي در جبهه‏هاي جنگ و وجود شهدا و اسراي كليمي در جريان جنگ تحميلي عراق عليه ايران در سال‏هاي جنگ و كمك‏هاي فراوان جامعه كليميان به جبهه‏ها از طرق مختلف در رسانه‏هاي داخلي و خارجي انعكاس فراوان داشته است.

بايد توجه داشت در شرايطي كه بيشترين فشارها از طرف نهادهاي صهيونيستي براي مهاجرت كليميان ايران و ترك ميهنشان بر بدنه جامعه كليمي و مسئولين آن تحميل مي‏شد و تبليغات سازمان يافته براي به مقابله كشاندن جوامع اقليت‏هاي ديني مخصوصا كليميان با جمهوري اسلامي از طريق بلندگوهاي امپرياليستي و صهيونيستي اعمال مي‏گشت، جامعه كليميان ايران به زندگي صميمانه خود با هموطنان با وجود بعضي مشكلات ادامه دادند و امروز يكي از سازمان يافته‏ترين جوامع يهودي در جهان هستند. نهادهاي صهيونيستي در شرايطي مشابه و در موقعيت‏هاي بسيار آسان‏تر در كشورهايي مثل عراق، مصر، يمن و ساير كشورها موجب كوچ دسته‏جمعي يهوديان از ميهنشان شدند، ولي در ايران مي‏توان گفت كه انقلاب اسلامي هرچند از لحاظ كمي بر جامعه كليميان ايران تاثير منفي گذاشت و مهاجرت در حد ساير اقليت‏ها و حتي مسلمانان در اين جمعيت موجب كمبود عددي شد، ولي به لحاظ كيفي سازمان‏هاي يهودي ايران استحكام يافته و ارتباط آن‏ها با جامعه كليميان و هموطنان غيركليمي و مسئولين نهادهاي جمهوري اسلامي بيشتر شد.

حقوق اجتماعي كليميان پس از استقرار دين اسلام در ايران، معمولا با تكيه بر قوانين اسلامي درباره اهل كتاب و نيز مشتركات موجود در دو دين اسلام و يهود، رعايت مي‏شده است، هر چند كه در حاشيه و مقاطعي خاص ، مشكلات متعدد نيز بر آنها وارد و در تاريخ ثبت شده است.

با تشكيل مجلس شوراي ملي در دوران مشروطيت، اقليت‏هاي ديني از كرسي نمايندگي برخوردار شدند و كليميان – غير از اولين دوره مجلس كه آيت‏ا... بهبهاني نمايندگي آنان را پذيرفت تا به امروز در همه دوره‏ها داراي نماينده بوده‏اند. بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در مجلس خبرگان قانون اساسي نيز نماينده كليميان ايران حضور فعال داشت. انجمن كليميان و مرجع ديني كليميان، دو نهاد قانوني ديگر اين جامعه هستند كه به امور حقوقي، اجتماعي و ديني كليميان رسيدگي مي‏كنند.

ساختار سازمان‏ها و مراكز ديني و اجتماعي كليميان پس از انقلاب اسلامي حفظ شد و در مواردي توسعه نيز يافت. هم‏اكنون اين جامعه داراي كنيسا (كنيسه)‏هاي متعدد، مدارس خاص، مجتمع‏هاي فرهنگي، سازمان‏هاي جوانان و بانوان، سراي سالمندان، كتابخانه مركزي، تالار اجتماعات و فروشگاه‏هاي مواد گوشتي طبق شرع يهود در مناطق و شــهرهاي يـهودي‏نشيــن مــي‏باشـد. اطلاع‏رساني و نشر آثار فرهنگ يهودي به صورت كتب و نشريات متعدد با افت و خيز، همواره جريان داشته و پس از انقلاب علاوه بر بولتن‏هاي داخلي دوره‏اي، نشريه «تموز» (تا سال 1368) و ماهنامه «افق بينا» (ارگان انجمن كليميان از سال 1378) عهده‏دار اين امر بوده‏اند.

نگاهي به مشاغل كليميان نشان مي‏دهد كه آنها علاوه بر مشاغل معمول آزاد، توليدي و خدماتي، در حرف و تخصص‏هاي مختلف پزشكي، مهندسي، هنري و دانشگاهي نيز حضور دارند و در ميان دانشجويان اين جامعه، رتبه‏هاي ممتاز و پذيرفته‏شدگان المپيادهاي علمي ني به چشم مي‏خورن، همچنان كه نويسندگا و محققان معروفي نيز از اين جمع برخاسته‏اند.

در سال‏هاي اخير و با تقويت فضاي گفتگوي فرهنگ‏ها و اديان، انديشمندان كليمي با حضور فعال در همايش‏ها و كنفرانس‏هاي متعدد، فرصت‏هاي بيشتري براي اظهارنظر و تبادل انديشه پيدا كرده و در جهت رفع سؤتفاهم‏ها، كمرنگ كردن اختلاف نظرها و معرفي حقايق مشترك ديني تلاش نمودند.

در مجموع، پيوند قوي فرهنگي ميان كليميان ايران با هموطنانشان طي تاريخ طولاني همزيستي در اين كشور و نيز اجراي تدابير و سياست‏هاي صحيح از سوي روحانيون و مسئولان هر دو جامعه اكثريت و اقليت، مانع از تكرار وضعيت يهوديان در اكثر كشورهاي اسلامي، ريشه كن شدن و مهاجرت كامل جوامع يهودي، در ايران گشت.

نمي‏توان از يادآوري اين نكته چشم‏پوشي كرد كه خلاف انتظار، در سال‏هاي اخير حجم تبليغات به طور مستقيم و غيرمستقيم عليه كليميان و مقدسات و شعائر ديني يهود افزايش يافته و نگراني‏هايي جدي در ميان مردم و مديران جامعه كليمي ايجاد نموده است.

انجمن كليميان تهران كه مركز اجتماعي و رفاهي كليميان ايران مي‏باشد سعي مي‏كند با مشاركت هر چه بيشتر در خدمات مشترك رفاهي و خيريه با ساير هموطنان و همچنين انعكاس شناساندن فعاليت‏ها و اقدامات نهادهاي مختلف جامعه كليميان ايران به معرفي بيشتر دين و فرهنگ يهود و موفقيت ايرانيان يهودي به ساير هموطنان خود و مخصوصاً نسل جوان ايراني كمك نمايد.

در اين مختصر نمي‏توان از خدمات شايسته تحسين مؤسسات خيريه كانون خيرخواه (بيمارستان دكتر سپير) كه بيش از شصت سال است با حمايت انجمن كليميان تهران به پلي ارتباطي با هموطنان نيازمند در امور بهداشت و درمان تبديل شده ياد نكرد.

بيمارستان دكتر سپير با خدمات خيريه خود به هموطنان غير كليمي به عنوان يك نهاد برجسته و نشانه تمدن و فرهنگ ايراني اسلامي و ارزش‏هاي والاي يهوديت در تمام جهان است.

 



 

 

 

Back Up Next 

 

 

 

 

استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است.
.Using the materials of this site with mentioning the reference is free

این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند
لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید