برگردان مرجان ابراهیمی
مهر 1385
اكنون
نسلي از ايرانيان يهودي بلاتكليفي زندگي در نيويورك و لس‌آنجلس را به حضور در صنعت
سينما ترجيح داده‌اند. حتي آنها در توليد فيلم‌هايي شركت كرده‌اند كه برنده جوايز
اسكار است و در سريال‌هاي پربيننده تلويزيوني يا كمدي‌هاي سطح بالا شركت مي‌كنند،
نسل جوان يهوديان ايراني با تلاش پي‌گير در هاليود اثري از خود به جاي گذاردند.
احتمالاً چشم‌گيرترين موفقيت مربوط به اوايل امسال مي‌باشد، هنگامي كه فيلم يك
فيلم‌ساز ايراني يهودي (باب ياري) به نام: Crash برنده جايزه بهترين فيلمبرداري در
مراسم اسكار شد و در جهان نود و سه ميليون دلار فروش داشت. ياري چهل و چهار ساله
داراي چهار شركت توليدي مي‌باشد و بيست و پنج فيلم را در سه سال توليد كرده است و
هنگامي كه كار خود را در هاليوود شروع كرد تازه‌كار نبود. پس از موفقيت در
فيلمبرداري، او در سال 1989 فيلم Mind Games For MGM را كارگرداني كرد. ناموفق بودن
فيلمش سبب شد كه وي تا چهار سال پيش از صنعت فيلم‌سازي دور شود. او مي‌گويد : من
هميشه به تعريف كردن داستان‌هايي كه براي مردم ملموس و بامعنا باشد علاقمندم، يكي
از مواردي كه هميشه مرا به فيلم جذب مي‌كند قدرت تأثير بر مردم است و جهت‌دهي به
افكار آنها براي كنار گذاشتن پيش‌بيني‌ها يا قضاوت‌هايشان براساس ميراث يا رنگ پوست
است. ياري تنها ايراني يهودي نيست كه در هاليوود فعال است. سام نظريان، سي ساله
كارگردان و تهيه‌كننده است. شركت توليدي او به نام Element Films تاكنون پنج فيلم
توليد كرده است و پيش‌بيني مي‌شود تا دوازده فيلم در سال افزايش يابد. با توجه به
اطلاعات موجود در وب سايت فيلم در اينترنت بودجه اختصاصي او براي هر فيلم حداقل
پانزده ميليون دلار است. همچنين جوان يهودي ايراني ديگري كه نويسنده و كارگردان
فيلم است آزيتا زندل مي‌باشد كه قبل از تشكيل دادن شركت توليديش به مدت چهار سال به
عنوان دستيار كارگردان اوليور استون مشغول بود و با او در فيلمهاي Jfk, Ninon و
Natural born killers همكاري كرد. او مي‌گويد حدس مي‌زنم داستان‌هايي در درونم دارم
كه احتياج دارم آنها را تعريف كنم و فقط به كار عشق مي‌ورزم و خدا مي‌داند كه اين
كار ساده نيست، اما من نمي‌توانم كار ديگري درپيش گيرم. فيلم‌نامه‌اي كه او در سال
2003 نوشت و توليد و كارگرداني كرد به نام Contralled Chaos در فستيوال فيلم
Winfemme و فستيوال بين‌المللي فيلمهاي ويديويي نيويورك مورد نقد و بررسي قرار
گرفته و با بهترين ويژگي‌ها برنده جايزه شد. بعضي از فيلم‌سازان ايراني يهودي سعي
مي‌كنند بخش عمده تلاش خود را براي مطرح كردن فرهنگ زادگاهشان به كار گيرند. سالي
حييم فيلم‌ساز لس‌آنجلسي در صدد ساختن فيلم و سنديت بخشيدن به موضوع چگونگي كمك
ايرانيان يهودي به همكيشان گريخته خود از عراق در اواسط قرن بيستم است. حييم، چهل و
چهار ساله مي‌گويد: برگشت سرمايه فيلمهاي مستند برخلاف فيلمهاي سينمايي مشكل
است چون اين گونه فيلم‌ها معمولاً در تلويزيون پخش مي‌شوند. در فاصله‌اي كه شركت
توليدي حييم به نام Screen Magic Entertainment فيلمبرداري فيلم خود به نام When a
man falls in the forest را به پايان مي‌برد، شارون استون و تميوتي هاتن به آن چشم
دوخته بودند. فيلم در اوايل سال 2007 پخش خواهد شد و موضوع آن پيرامون ازدواج
ناموفق زني است كه براي تسكين دادن رنج زندگي كسل‌كننده‌اش دزدي مي‌كند و در شهر
كوچكي در غرب هيجان مي‌آفريند. شناخته‌شده‌ترين هنرپيشه در سال‌هاي اخير بهاره سومخ
است كه اولين كار خود را با فيلم Crash شروع كرد و در نقش زني ايراني به نام دُري
ظاهر شد. سومخ سي و يك ساله ساكن لس آنجلس مي‌گويد: اين كار واقعاً دهشتناك است چون
ضمانتي براي آن وجود ندارد و با كارهاي ديگر بسيار متفاوت است، شما كاري را به
پايان مي‌رسانيد و موفقيتتان را مي‌بينيد و قابليت‌هايي به دست مي‌آوريد ولي نود
درصد مواقع رد مي‌شود. پس از فيلم crash ، سومخ نقش‌هاي اصلي ديگري در فيلم‌هايي
مانند Syriana
در
مقابل جرج كلوني و Mission , Imposible را با تام كروز بازي كرده است. بازيگر
ايراني يهودي ديگر جاناتان احدوت 16 ساله است كه در شبكه فوكس و در سريال بيست و
چهار قسمتي در نقش يك جوان ايراني بازي كرده است. احدوت كار خود را سه سال پيش با
فيلم تحسين برانگيز House Of Sandand Fog كه فيلمي در مورد يك خانواده ايراني در
آمريكا است در كنار جنيفر كانلي برنده جايزه اسكار و سربن كينگر لي آغاز كرد. دان
احدوت اهل نيويورك نيز ديگر بازيگر ايراني يهودي است كه به كارهاي كمدي مي‌پردازد.
شش سال پيش احدوت به مدرسه پزشكي راه يافت و به خاطر نارضايتي خانواده‌اش تصميم
گرفت ابتدا كمدي را كنار بگذارد. احدوت كه توسط يهوديان گريدنك مورد استقبال قرار
گرفته است مي‌گويد: تمام خانواده من ابتدا با كار من مخالفت مي‌كردند، اما من با
انگيزه‌اي كه داشتم به آنها ثابت كردم كه اشتباه مي‌كنند. زندگي كوتاه است و ما
بايد ريسك كنيم اين كاريست كه من انجام مي‌دهم و شكر خدا موفق بوده‌ام. جريان زندگي
احدوت به عنوان نسل دوم ايرانيان در آمريكا او را از فايناليست‌هاي شوي NBC سال
2004 قرار داد، همچنين در رقابت‌هاي كمدي ملي جايزه دريافت كرد. احدوت 27 ساله گفت:
من تغييرات زيادي را در جامعه مشاهده كرده‌ام. بعد از حضور من در تلويزيون
ايميل‌هايي از ايرانيان يهودي دريافت داشته‌ام كه نوشته بودند، وكيل يا دكتر هستند
و ديگر نمي‌خواهند كار خود را در اين رشته‌ها ادامه دهند. او افزود: بسياري از
خانواده‌هاي ايراني يهودي فرزندانشان را بيشتر به سوي تحصيلات عاليه و شغل‌هاي
متداول سوق مي‌دهند اهميت تحصيلات در جامعه ما با پول برابر است چون هيچ‌گاه از
انسان جدا نمي‌شود. بيشتر والدين معتقدند كه ما با هيچ به اينجا مهاجرت كرديم و
زندگيمان را خودمان ساختيم.
