دکتر مره صدق
اسفند 1386

ما ایرانیان یهودی با حضوری پویا و به درازای تاریخی بیش از سه هزاره، در طول سالیان متمادی همراه با پاسداشت هویت ملی خود، همواره به میراث دینی یهودیت میزراحی پای‌بند بوده‌ایم و در طی چالش‌های فراروی خود در سالیان دراز، هویت ملی خود را با هویت دینی خود درآمیخته‌ایم و هویت واحد ایرانی یهودی را ساخته‌ایم و نسل‌های متوالی به حراست این نهال، که اکنون درختی تناور شده است، رنج‌ها برده‌‌ایم و در سایه‌ی آن، شادی‌ها و پای‌کوبی‌ها و شادخواری‌ها کرده‌ایم. این شجره‌ی پاک، بی‌شک از شرایط اقلیمی– فرهنگی– جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی ایران بزرگ متأثر شده و بالیدنی سازگار و همخوان با زیستگاه و میهن‌مان یافته است و به همانسان نیز، بر فرهنگ و تمدن ایران بزرگ اثر گذاشته‌ایم و تأثیر فرهنگ یهودی بر شعر و ادبیات فولکلور و زبان و علوم متفاوت در ایران، انکارناپذیر است. تا بدان‌جا که حتی برخی واژه‌های عبری وارد «زبان کوچه» و بازار شده است.
برآیند این واکنش دوسویه در پویاترین شکل ممکن، پناهگاهی بس مستحکم ساخته است که همواره در تندباد حوادث و مرارتها و ناملایمات، جان‌پناه ما بوده و در روز سرور و بهروزی، جشنگاه‌مان.
از مهم‌ترین مشخصات این هویت واحد و تفکیک‌ناپذیر، پای‌بندی راسخ به آداب و سنن است. آداب و سنن زیبا و شایسته‌ای که در طی قرن‌های متمادی شکل گرفته و بالیده‌اند و وجه غالب رویش و بالندگی این فرهنگ، همواره درون‌زا و این‌جایی بوده است. به دیگر سخن، این فرهنگ دینی همواره توسط خود ما با پای‌بندی کامل به اصول اعتقادی‌مان، پالایش شده و ما خود به پیشبرد و آموزش آن به نسل‌های بعد، همت گمارده‌‌ایم و چه عمرها و آرزوها که در این راه نثار کرده‌ایم.
این فرهنگ نیز هم‌چون سپری قابل اعتماد در تندباد حوادث ما را از افراط و تفریط بازداشته و در برابر تهاجمات دوسوی خرافات و الحاد، مصون داشته است و نیز به ما آموخته که یهودی بودن نه تنها هیچ تضاد و تباینی با ایرانی بودن ندارد، که حتی ایرانی خوب بودن را شدیداً تشویق می‌کند. این فرهنگ‌، شهروند خوب ایران بودن و پای‌بندی کامل به انسجام ملی و ارزش‌های فرهنگی را واجب شرعی می‌داند و دفاع از منافع ملی را امر می‌‌کند و به مقابله با دشمنان این کهن بوم و بر سفارش می‌کند.
در این میان، به خاطر ماهیت پویای جریان‌های فکری و فرهنگی، همواره ترویج و پیشبرد و بهسازی این هویت دینی، امری کاملاً درون‌زا و این جایی بوده است و هیچ‌گاه تفکرات خارج از چهارچوب یهودیت میزراحی نتوانسته‌اند پایگاهی قابل اعتنا یابند یا اثری درازمدت و مانا در این هویت مذهبی داشته باشند که پیرایه عاریتی نه تنها دلربا و زیب‌افزا نیست، که اغلب کراهت آرد و زشتی افزاید، به سان وصله‌ای ناهمگون بر وجوه فرهنگی و عقیدتی جامعه‌ی ما. حتی در سخت‌ترین شرایط این مُلک نیز، آنان که مردانه مانده‌اند، در آموزش، حفظ و حراست از این فرهنگ کوشیده‌اند. می‌دانیم که غایبان صحنه‌ی زندگی اجتماعی، نه داوران منصفی می‌توانند باشند و نه صاحب‌نظران مخفی به شمار می‌آیند؛ که اگر مرمت خانه واجب است، وظیفه و حق ساکنان بیت است که براساس ممکنات و امکانات خود از بین مصالح و ابزار و راه‌کارهای ممکن، بهترین را برگزینند، که اگر بنا به دخالت در امور دینی ما توسط دیگران باشد و ما آن را روا داریم (از هر سو که باشد) این دخالت می‌تواند توسط منابع متعددی اعمال شود که لاجرم برآیند آن به سوی قوی‌ترین منبع دخالت خواهد بود و به یاد داریم که هنوز حافظه‌ی جمعی کوتاه‌مدت ما، از عوارض این دخالت‌ها مخدوش است. پس حراست از هویت دینی ما، وظیفه و حق طبیعی خود ماست، به قسمی که به هیچ گروهی خارج از دایره‌ی جامعه‌ی ایرانیان یهودی اجازه‌ی تصمیم‌گیری در امور داخلی خود را به طور اعم و در امور فرهنگی خود به طور اخص ندهیم، زیرا که اگر رواداری این مداخله (هر چند دلسوزانه و مشفقانه) تحقق یابد، مجوزی داده‌ایم به تصمیم‌گیری‌های قیم‌مآبانه‌ای که با خلقیات فرهنگی ما نه تنها سازگار نیست، که با روحیات ما در تضاد است.
تنها ما ایرانیان یهودی هستیم که می‌توانیم با درک شرایط خاص زمان و مکان، در رابطه با سرنوشت فرهنگی و دینی خود، جامع‌ترین، دقیق‌ترین و قابل اجراترین تصمیم را بگیریم و بدین‌وسیله، کیان دینی خویش را از هر دخالت نابه‌جا – که می‌تواند مخرب و خطرناک باشد- حفظ کنیم.

 





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید