آذر 1394
الهام مودب
یهودیان
اشکنازی
مراسم شرعی ازدواج یهودیان تقریبا مشابه است اما سنت‌ها و رسوم آنان متفاوت
می‌باشد. در این مقاله به سنت‌ها و رسوم ازدواج یهودیان اشکنازی اشاره می‌شود.
هفته قبل از ازدواج
در بین اشکنازی‌ها رسم است که عروس و داماد یک هفته قبل از ازدواج همدیگر را
نمی‌بینند. دلیل خاصی برای این امر وجود ندارد، اما اعتقاد بر این است که دوری، لذت
دیدار مجدد را افزایش می‌دهد. در ضمن عروس و داماد که برای تدارک مراسم ازدواج تحت
فشار هستند، ناخواسته یکدیگر را اذیت نمی‌کنند.
شومر و شومرت
در یک هفته قبل از ازدواج که عروس و داماد یکدیکر را نمی‌بینند «شومر و شومرت»
یکی از دوستان عروس و داماد رابط‌شان هستند و به آنان کمک می‌کنند تا با آرامش خود
را برای مراسم عروسی آماده کنند.
شبات قبل از عروسی
در بین برخی از یهودیان اشکنازی شبات قبل از عروسی دوستان و اقوام عروس و داماد
در کنیسا جمع می‌شوند تا لحظات شادی را در کنار عروس و داماد داشته باشند و به آنان
کمک کنند تا از نگرانی و اضطراب قبل از ازدواج بکاهند.
داماد براخا تورا می‌خواند و مدعوین به سمت او شیرینی پرت می‌کنند که نشانه زندگی
شیرین جدید است .
کارت دعوت
کارت دعوت دوزبانه است. یک سمت به زبان انگلیسی و سمت دیگر به زبان عبری
می‌باشد.
برخی افراد در متن کارت دعوت جملاتی را از تورا و تلمود در مورد ازدواج درج
می‌کنند.
لباس عروسی
عروس برای رفتن به میقوه لباس سفید که نشانه پاکی معنوی و تقدس است می‌پوشد.
رسم است عروس و داماد به این علت روز عروسی لباس سفید بر تن می‌کنند و داماد کت
بلند سفید زیر حوپا می‌پوشد.
میقوه
عروس قبل از عروسی به میقوه که نشانه پاکی معنوی و آمادگی معنوی می‌باشد
می‌رود.
جشن میقوه مخصوص یهودیان سفارادی است. دوستان و اقوام جمع می‌شوند «آواز می‌خوانند
و با شیرینی و میوه پذیرایی می‌شوند .
کیبور فردی
ازدواج نوعی کیبور فردی و روز بخشش و توبه زوج‌ها است. در این روز زوج‌ها تعنیت
می‌گیرند و توبه می‌کنند تا زندگی جدید را با پاکی آغاز کنند.
خوش‌آمد گویی به عروس و داماد Kabbalas Panim:
بنابر سنت یهودی با عروس و داماد مانند شاه و ملکه رفتار می‌شود.
قبل از شروع مراسم عروس و داماد در اتاق مجزا در یک ساختمان بر تخت سلطنت
می‌نشینند. دوستان و اقوام دور آنها جمع می‌شوند آواز می‌خوانند و براشون آرزوی
خوشبختی می‌کنند.
پوشاندن صورت عروس Badecken :
در بین اشکنازی‌ها رسم است که صورت عروس را می‌پوشاندند و دعایی که در سفر
پیدایش برای ریبقا گفته شد می‌خوانند. این سنت یاد آور آن است که لاوان با پوشاندن
صورت لئا و فریب حضرت یعقوب لئا را بجای راحل به عقد آن حضرت در آورد. این امر
نمایانگر نجابت و پاکی زنان است.
داماد پس از یک هفته دوری از عروس به همراه خانواده و دوستان وارد اتاق عروس می‌شود
و تور را از صورت عروس بر می‌دارد. این رسم نشانگر آن است که مرد به همسرش متعهد
است و از او حمایت می‌کند و به زیبایی درونی او علاقمند است و در زندگی به او توجه
می‌کند.
در پایان عروس کلاه بر سر داماد می‌گذارد.
کتوبا
کتوبا «سند ازدواج» به زبان آرامی نوشته می‌شود و وظایف داماد در قبال عروس را
مطرح می‌کند. کتوبا را داماد و دو شاهد امضا می‌کنند. برخی از زوج‌ها کتوبای زیبا
هنری تهیه می‌کنند. آن را قاب کرده و بر دیوار منزل نصب می‌کنند. برخی رسم دارند در
زیر حوپا کتوبای ترجمه شده را با صدای بلند می‌خوانند.
زمان انزوای زوج ها Yichud
پس از کتوبا عروس و داماد ده – بیست دقیقه تنها در اتاق دربسته می‌مانند تا
تعنیت (روزه) خود را با سوپ مرغ یا غذای مورد علاقه‌شان باز کنند. حتی زوج‌هایی که
تعنیت (روزه) نمی‌گیرند پس از یک روز شلوغ لحظاتی را به با هم بودن اختصاص می‌دهند.
دو شاهد پشت در منتظر می‌مانند.
این رسم نشانه اتحاد و ازدواج است.
همراهی با عروس و داماد
داماد را پدر و پدر عروس و عروس را مـادر و مـادر
داماد تا حوپا همراهی می‌کنند. این همراهی با نواختن آهنگ یا خواندن براخا توسط
حاخام توام است.
هفت بار چرخیدن دور داماد
بنا بر سنت‌ها اشکنازی‌ها عروس هفت بار دور داماد می‌چرخد. این امر به بخشی از
ارمیا اشاره می‌کند که زن دور همسر می‌چرخد. چرخش‌های اول تا سوم نشانگر سه فضیلت
صداقت عدالت و عشق و محبت است. هفت چرخش بر مفهوم هفت در تورا که نشاته کامل بودن
است تاکید دارد. در پایان عروس در سمت راست داماد می‌ایستد.
زیر حوپا قرار گرفتن
ازدواج سنتی عروس و داماد در زیر حوپا صورت می‌گیرد. حوپا نشانه ساختن خانه
توسط عروس و داماد است معمولا از پارچه تهیه می‌شود که به چهار سمت کشیده می‌شود و
روی چهار پایه قرار دارد. چهار سمت حوپا باز است و نشانه مهمان‌نوازی عروس و داماد
از مهمانان است. همانطوری که چادر حضرت ابراهیم برای مهمان‌نوازی باز بود. این خانه
اولیه فاقد وسایل است. نمایانگر آن است که خانه یهودی را افراد می‌سازند نه وسایل.
از نظر معنوی حوپا نشانه حضور خداوند است.
در بین یهودیان یمن عروس و داماد در زیر حوپا نمی‌روند. آنان به اتاق داماد که با
پارچه‌های رنگی تزیین شده می‌روند.
خواندن هفت براخا:Sheva Berachot
با حضور عصارا افراد مختلف هفت براخا را به زبان عبری و زبان انگلیسی می
خوانند.
حلقه دست کردن
رسم است که داماد شی با ارزشی را به عروس هدیه دهد. اما امروزه داماد حلقه طلای
بدون سنگ را به عروس اهدا می‌کند. در حضور دو شاهد داماد حلقه را در دست راست عروس
می‌کند و می‌گوید با این حلقه تو بنا بر قانون حضرت موسی برای هدف مقدس در کنارم
هستی. در میان افرادی که طرفدار برابری هستند عروس هم حلقه در دست داماد می‌کند و
می‌گوید تو محبوب منی و من محبوب توام. این جمله بر روی دو حلقه حک می‌شود. برخی
حلقه را خارج از حوپا به هم می‌دهند تا با قوانین یهودیت منافات نداشته باشد.
شکستن لیوان یا لامپ
بس از اهدای حلقه داماد لیوانی با پای راستش می‌شکند و مهمانان فریاد می‌زنند
«مبارک باشد».
در برخی از جوامع معاصر بجای لیوان لامپ می‌شکنند. زیرا شکستن آن راحت‌تر است و
صدای بلندتری دارد. این امر به یهودیان یادآوری می‌کند که با وجود شادی هنوز برای
خرابی بیت‌همیقداش عزا دارند. دلیل دیگر آن است که باید شادی را کنترل کرد.
رقص های عروسی
مادر عروس تاجی از گل بر سر دارد و دخترانش دور او می رقصند.:krenzl
والدین عروس و داماد در ازدواج آخرین فرزندشان می‌رقصند. :MIZNKE
اعضای خانواده و حخامین مدعو جلوی عروس می‌رقصند. گاهی با عروس:MITZVAH TARTZ
پدر و پدربزرگ عروس می‌رقصند. سپس با بستن کمربند خاص مردان یهودی با داماد
می‌رقصند و در پایان عروس و داماد با هم می‌رقصند.
مهمانان عروس و داماد را که بر صندلی نشسته‌اند از زمین بلند می‌کنند و بطرف بالا
:Hora می‌برند.
افراد با گرفتن دست یکدیگر حلقه‌ای تشکیل می‌دهند با پای چپ به سمت جلو رفته و سپس
با پای راست به جلو می‌روند. این رقص در بین یهودیان خاورمیانه مرسوم است.
مهمانان دور عروس می‌چرخند و آواز می‌خوانند. این رقص شاد کردن عروس نامیده می‌شود.
مراسم روشن کردن شمع
عروس و داماد شمع روشن می‌کنند. نور نشانه حضور خدا و شمعدان نشانه آغاز زندگی
در خانه‌ای است که با نورهای شمع شبات و موعدها روشن می‌شود.
مراسم شام :
داماد با خلای بزرگ (نانی که با تخم مرغ تهیه می‌شود) براخا هموصی می‌گوید.
برخی از عروس و دامادها تکه‌های خرد شده خلا در بشقاب را بر سر میزها می‌برند و با
مهمانان خوشآمدگویی می‌کنند.
برکت همازون:
پس از صرف غذا براخای برکت همازون خوانده می‌شود. براخای برکت همازون شب عروسی
با براخای روزهای دیگر متفاوت است.
شرایط ضمن عقد:
در سال‌های اخیر در آمریکا و انگلیس و برخی کشورها زوج‌ها شرایط ضمن عقد را
می‌پذیرند. نحوه حضانت از فرزندان و راه حل مشکل طلاق در مواردی که مرد از طلاق
دادن زنی که خواستار طلاق است خودداری می‌کند قید شده است. این شرایط را حاخام و
زوج‌ها امضا می‌کنند.
یهودیان ارتدکس بت‌دین آمریکا را حکم مورد تایید زوج‌ها معرفی می‌کنند. یهودیان
کنسروتیو در کتوبا قید می‌کنند در صورت طلاق قوانین کشور را می پذیرند.
در انگلستان بت‌دین را مرجع می‌دانند و زوج‌ها باید در دادگاه حاخام ارشد حاضر
شوند.
