نشریه پرواز -
شهریور 1388
تصویرِ
دیواری که شما در مقابلش و پشت به آن ایستاده-اید، یا لباس فُرمِ سربازی که به او
360ْ از میدان دیدش را نشان میدهد، هر دو با کمکِ نسل جدیدی از فیبرهای شفاف و
انعطاف پذیر که توسط محققان در مؤسسة تکنولوژی ماساچوست (MIT) در کمبریج یافت
شده اند، ممکن خواهند شد. این الیاف «چند مادهايی» میتوانند امواجِ نوری که به آنها
میرسد را بدون اینکه به عدسیِ دوربین( لنز) نیاز داشته باشد به عکس تبدیل کنند.
برخلافِ کابلهای نوری رشتهايی، این فیبرها میتوانند ناقل تصاویری باشند که در
سرتاسرِ آنها گرفته شده است.
دوربینهای موجود برای تولیدِ تصویر بر لنز متکی هستند. شکلِ منحنیِ شیشه یا پلاستیک
سازندة لنز، امواج نور منعکس شده از یک شئ را روی یک سطح متمرکز میکنند که به نمایش
تصویر و یا فیلم منتهی می-شود. این ایده برای دههها به خوبی کار کرده است، اما
همیشه یک پاشنه آشیل داشته است: کاهش یا از بین رفتنِ دید به دنبال آسیب دیدن لنز.
فیبرهای چند مادهايی به دست آمده درMIT"" نه تنها این مشکل را حل کردهاند، بلکه
فوایدِ بسیار دیگری هم دارند. این فیبرها، شامل یک رشته الکترود فلزی هستند که به
یک نیمه رسانا متصل شده و با یک غلافِ پلیمری عايق پوشانده شده است. لایة نیمه
رسانا نور را شناسایی میکند و سیگنالها را از طریق الکترودها به ریزپردازنده
میفرستد. مسئولیت ریزپردازنده، ترکیب سیگنالهای منتقل شده توسط فیبرهاست تا طول
موج، جهت رنگ و نور را مشخص کند. نرمافزار تصویرگر این اطلاعات را می-گیرد، تصویر
را خلق میکند و روی صفحة نمایشگر نمایش میدهد. تمام این فرآیند بدون حضور لنز اتفاق
میافتد!
در آزمایشهایی که تا کنون گزارش شده است، محققان"MIT" موفق شدهاند با قرار دادن یک
شبکه از فیبرها در مقابل تصویر کشیده شدة یک صورتِ خندان، آن را روی یک صفحة نمایش
به تصویر بکشند. آنها همچنین نشان دادهاند که چگونه میتوان الیاف «چند مادهايی» را
به هم بافت و یک دوربینِ انعطافپذیر ساخت تا به صورت کاغذ دیواری به کار گرفته شود
یا داخل لباس یک سرباز قرار بگیرد و از میدان دید او در تمام جهات عکس گرفته و برای
مافوقش بفرستد.
به گفته" Joel Fink"، دانشمندِ مواد، چون تمام سطحِ تار و پود اطلاعات را جمعآوری
میکند، اگر یک قسمت آسیب ببیند، سایر قسمتها میتوانند به کار خود ادامه دهند و
بنابراین نقطه ضعف لنزهای فعلی در این تکنولوژی وجود ندارد.
منابع:
http://www.science.mag.org
http://www.pules.acs.
