خرداد 84
ايران، دين، هويت فرهنگي
در تاريخ پنجشنبه 29 خرداد ماه سال جاري همايشي با عنوان ميراث فرهنگي و اديان، با حضور نمايندگاني از اديان توحيدي كليمي، مسيحي، زرتشتي و اسلام در دانشگاه تهران برپا شد. در اين همايش گروه زيادي از افراد جوامع كليمي، مسيحي و زرتشتي و از جمله: مهندس موريس معتمد نماينده كليميان ايران در مجلس شوراي اسلامي حضور داشتند.
در
ابتداي اين همايش عبدالكريم بابارضا، رئيس ستاد برگزاري همايشهاي ميراث فرهنگي و
گردشگري، اظهار داشت: ايران در طول تاريخ مأمن اديان مختلف بوده و وجود اديان مختلف
و قدمت آنها و وجود مكانهاي مقدس آنها مدعائي بر اثبات ديرينگي اديان در ايران است
كه هر يك از اين اديان در ايجاد فرهنگ و تمدن ايراني سهم و جايگاه خود را دارند و
بافت تركيب جمعيتي امروز ايران نشانگر همزيستي و تعامل ميان فرهنگهاي ديني در اين
سرزمين است كه بايد آن را پاسداشت و جايگاه آنها را در فرهنگ و تمدن ايراني تبيين
كرد.
در ادامه مقالاتي با عنوان راستكيشي يا كافركيشي، انديشههايي درباره بر هم كنش باورها در سرزمينها توسط مهرداد ملكزاده، پژوهشگر باستانشناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، ارائه گرديد و پس از پخش موسيقي آئين زرتشت نمايندگاني از اين آئين، رستم وحيد، پژوهشگر دين زرتشت با موضوع نماد ديني آتش و توران شهرياري، شاعر، با موضوع برابري زن و مرد در ايران باستان و آئين زرتشت به ارائه مقاله پرداختند و پس از آن قطعاتي از موسيقي ديني يهود توسط راميار بهزادي به وسيله ويولن اجرا شد.
سپس
هارون يشايايي، رئيس هيئت مديره انجمن كليميان تهران، به ايراد سخنراني در رابطه با
نقش دين يهود در ميراث فرهنگي پرداخت و گفت: جدائي ميراث فرهنگي يهوديان در ايران
از كل ميراث فرهنگي امكانپذير نيست و در كتب مقدس يهود ارتباط فرهنگ يهودي با ملت
ايران آشكار است چنان كه در حقيقت بنيانگذار معبد مقدس دوم، (بيت هميقداش دوم)،
كورش كبير بود و در متون تورات ناجي يهوديان معرفي شده و براي او آرزوي موفقيت شده،
سابقه حضور يهوديان در ايران به فرمان كورش براي آبادي معبد دوم در سالهاي 500 قبل
از ميلاد كه گروهي به سرزمين مقدس برگشتند و گروهي ديگر در ايران ماندگار شدند باز
ميگردد كه اين گروه در تركيب فرهنگي تاريخي، هنري و موسيقايي ايراني و .... تأثيري
نماياني بر جاي گذاشتند كه همه جا اين حضور بارز است و يهوديان در واقع بخشي از
فرهنگ بومي ايراني هستند، يهوديت در ايران يك دين بومي است و فرهنگ يهودي با فرهنگ
ايراني چنان اجين است كه حتي در جوامع مهاجر يهودي ايراني ساكن خارج از ايران
سنتهاي ايراني از سنتهاي يهودي خود را پررنگتر نشان داده است. وي در ادامه سخنان
خود به ذكر اماكن مقدس و زيارتگاههاي انبياي بنياسرائيل در ايران پرداخت و تعامل
و ساختار اعتقادي مردم مسلمان را در رابطه با اين انبياء همچنين تأثيرپذيري سبك
معماري بقعههاي آنها را از معماري اسلامي خاطرنشان ساخت، وي همچنين به ذكر معماري
خاص خانههاي يهوديان در منطقه عودلاجان تهران و مناطقي از مشهد و يزد كه به دليل
يهودي بودن آن مناطق ويژگيهاي خاص خود را دارند پرداخت و تأثير امروزه يهوديان بر
فرهنگ ايراني را با برشمردن نام كساني چون شاهين (شاعر)، عمراني (شاعر)، در ادبيات
فارسي و مرتضي خان نيداوود در موسيقي، سليمان حييم و مرتضي خان معلم، اولين فرهنگ
نويسان ايران، در فرهنگ نويسي در ايران بيان كرد و در خاتمه وفاداري يهوديان ايراني
نسبت به ميهن خود و تعامل مشترك آنها با ملت ايران را در مقايسه عملكرد يهوديان
ايران در انقلاب اسلامي ايران و ساير انقلابهاي مشابه در ديگر نقاط جهان بيان كرد.
در ادامه سيد
احمد محيط طباطبائي، دبير همايش، اظهار داشت: همه ما ايراني هستيم و همه ايرانيان
از همه اقوام و اديان در هويت ملي خود مشتركند، اديان به عنوان باورهاي متفاوت بخشي
از ميراث فرهنگي به جا مانده است و از ويژگيهاي ايران اين است كه هر عنصر خارجي كه
وارد آن شده پذيرفته و خود اين عنصر خارجي نيز در راه رشد و اعتلاي فرهنگ ايراني
كوشيده و همه ما در جامعه مشتركي ميزيستهايم و هم در بلايا و هم در خوشيها سهيم
بودهايم و در ادبيات فارسي كه بخشي از آن فارسيهود بوده و همچنين موسيقي و معماري
شعر نشاني مشترك از همگي است و همه از اسم و فاميلي مشترك برخورداريم كه آن ايراني
بودن است.
پس از بخش موسيقي دين مسيحي آندرانيك هوويان به ايراد سخنراني با موضوع كليساهاي ارمنيان در ايران پرداخت و سپس سوسن بياتي، استاد دانشگاه، نيز درباره بخور و بخوردانها نماد نيايش سخن گفت و پس از اجراي موسيقي اسلامي در پايان همايش ميزگردي با حضور نمايندگان اديان برگزار شد كه در رابطه با ديانت و مذهب در ارتباط با ميراث فرهنگي به مباحثه پرداخته شد.
