ليورا سعيد

مرداد  1382

عزت نفس ارزشي است كه ما براي خود قائليم. اگر براي خود به عنوان يك انسان با ويژگي‏ها، توانايي‏ها و محدوديت‏هايي كه داريم ارزش قائل شويم، فردي هستيم كه عزت نفس بالايي داريم. فردي از عزت نفس زياد، برخوردار است كه به دنيا نگرش مثبت داشته باشد، از استعدادهاي خود به خوبي استفاده ‏كند و نه تنها براي خود احترام و ارزش قائل شود بلكه احساس ‏كند ديگران نيز او را دوست دارند. اين افراد شايسته محبت هستند و انتظار دارند اطرافيان نيز براي آنها احترام قائل شوند و آنها را دوست داشته باشند. عزت نفس پديده‏اي اكتسابي است نه ارثي. يعني با تولد كودك، عزت نفس پا به دنيا نمي‏گذارد بلكه اين پديده طي دوران زندگي او، بخصوص در دوران كودكي و نوجواني تحت تاثير محيط بيروني شكل گرفته و ساخته مي‏شود.
عزت نفس تحت تأثير عوامل بسياري ساخته مي‏شود، از جمله:
1- شيوه فرزندپروري: در سال‏هاي اوليه زندگي، كودك به شدت تحت تأثير برداشت ديگران بخصوص والدين خود قرار دارد. اگر احترام كودك را حفظ نمائيم، به حرف‏هاي او گوش دهيم، براي او وقت بگذاريم، رفتار خوب او را تشويق كنيم و نه اينكه فقط به دنبال تصحيح اشتباهات او باشيم، از تهديدهاي بي‏اساس اجتناب كنيم و بسياري از موارد ديگر كه پدران و مادران به خوبي از آنها آگاهند، به تدريج پايه‏هاي يك عزت نفس بالا را در او تقويت نموده‏ايم.
2- ظاهر جسماني: به نظر مي‏رسد كودكاني كه ظاهري جذاب و خوشايند دارند، بيشتر مورد توجه همگان قرار مي‏گيرند تا بچه ‏هايي كه ظاهر خوشايندي ندارند. اما براي افراد بالغ كيفيت ظاهر، اهميتي ندارد بلكه برداشت او از ظاهر خود، مهم تلقي مي‏شود. بنابراين يكي از عواملي كه در بزرگسالي باعث مي‏شود فرد عزت نفس بالا يا ضعيفي داشته باشد، خصوصيات و ظاهر فيزيكي او است كه تحت تأثير برداشت‏هاي اطرافيان قرار مي‏گيرد.
3- جنسيت:‌ ديدگاه‏هاي مختلفي در اين خصوص وجود دارد. درگذشته اعتقاد بر اين بود كه زنان از عزت نفس پايين‏تري نسبت به مردان برخوردارند. اما پژوهش‏هاي جديد هيچگونه تفاوتي براي عزت نفس ميان دو جنس قائل نمي‏شود.
4- رويدادهاي جاري: بايد بپذيريم كه حتي افرادي هم كه از عزت نفس بالايي برخوردارند، روزانه به واسطه رويدادها و وقايع پيش‏بيني نشده‏اي مانند پذيرفته نشدن در دانشگاه، اخراج از كار يا رد درخواست كار و يا تحقير شدن از سوي اطرافيان، در خطر از دست دادن اعتماد به نفس خود هستند. اما اين نكته را نيز بايد مورد توجه قرار دهيم كه اين عوامل موقتي و گذرا هستند و نبايد اجازه دهيم كه اين تزلزل، دائمي شود.
• مهمترين خصوصيات افرادي كه اعتماد به نفس پاييني دارند به اين قرار است:‌
1- خود را قبول ندارند.
2- اطرافيان را قبول ندارند و نمي‏پذيرند.
3- به ديگران وابسته‏اند چون تحمل ترك شدن از سوي او را ندارند.
4- خود را با ديگران مقايسه مي‏كنند.
5- همه چيز را در حد مطلوب و با كيفيت بالا مي‏خواهند. و به عبارتي كمال‏گرا هستند.
6- در تصميم‏گيري‏هاي هر چند ساده، ناتوان مي‏باشند.
7- در برقراري ارتباط با اطرافيان، ناتوان هستند.
8- در برخورد با انتقاد از سوي ديگران، منطقي نيستند و برخورد تدافعي دارند.
• اگر مي‏خواهيد عزت نفس مطلوبي داشته باشيد:
1- خود را به عنوان شخصي منحصربه فرد با توانايي‏هاي خاص دوست داشته باشيد.
2- به ويژگي‏ها و توانايي‏هاي هر چند كوچك كه تنها از عهده شما برمي‏آيند، افتخار كنيد.
3- براي غلبه بر ترس‏ها و نگراني‏هاي خود از يك موقعيت خاص، با آن موقعيت روبرو شويد.
4- احساسات خود را مخفي نكنيد و سعي كنيد به شيوه‏اي مناسب آن را بروز دهيد.
5- روزانه در هنگام انجام هرگونه فعاليتي، به خود اطمينان داشته باشيد.
6- سعي در تغيير دادن افكار و رفتار ديگران نداشته باشيد.
7- بر شغل يا موقعيت اجتماعي خود كنترل داشته باشيد، نه اينكه موقعيت‏ها بر شما حكمراني كنند.
8- به عنوان يك انسان با ويژگي‏هاي منحصر به فرد، به رشته تحصيلي، شغل و مقام خود ارزش بدهيد نه اينكه رشته يا شغل به شما ارزش دهد.
9- در برقراري روابط با ديگران پيشقدم شويد.
10- از پيشداوري عجولانه و قضاوت‏هاي بي‏اساس در مورد ديگران دوري كنيد.
11- در موقع صحبت با ديگران، تماس چشمي با مخاطب خود برقرار كنيد.
12- به جاي تكيه بر نتايج سنجش ديگران، بهتر است به معيارها و ارزش‏هاي محكم خود در زندگي تكيه كنيد. 





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید