رحمن دلرحیم
پژوهشگر و مدرس زبان و تعلیمات دین یهود
پاییز 98
«شخصیت
واقعی خود را نشان دهید»
شخصیت روانی آدمی امروزه از سه دیدگاه مورد بررسی قرار میگیرد و در حقیقت هر
انسانی دارای شخصیتی سه بعدی است. ابتدا آن چه که او درباره واقعیت خود تصور میکند
دوم آن چه که دیگران درباره او فکر میکنند سوم آن چه که در حقیقت باید باشد و آن
کمال معنوی و هدف نهایی است که خداوند برای بشر تعیین کرده است که بعد سوم میتواند
مسیر زندگی را کاملا تغییر دهد. برای قدوسیت بخشیدن به این مقاله گفتارم را با
آیهای از کتاب ایوب پیغمبر فصل 19 آیه 26 شروع میکنم که میگوید
ומבשרי אחזה אלוה یعنی «با توجه به جسمم آفریدگار را میبینم» یعنی خودشناسی
خداشناسی است. در حدیث نبوی هم آمده: مِن عَرَفَ نَفسَه فَقَد عَرَفَ رَبّه یعنی
کسی که خودش را شناخت قطعا خدای خودش را شناخت و یا اَعلَمکُم بِرَبَه اَعلَمکُم
بِنفسِه یعنی داناترین شما به پروردگارش داناترین شما به نفس خود است. به طور کلی
میخواهد به ما بفهماند که هر کس خودش را بیشتر بشناسد، خدا را بیشتر میشناسد.
از برناردشاو فیلسوف معروف انگلیسی پرسیدند: پس از تقریبا یک قرن زندگی اگر بخواهید
با یک جمله انسانها را برای رسیدن به خوشبختی راهنمایی کنید چه میگویید؟ او پس از
اندکی تفکر پاسخ داد میگویم «خودتان باشید» و بعد هم به عنوان توضیح اضافه کرد
خداوند در طبیعت بیشترین توانایی را برای خود بودن و صداقت داشتن با خود در اختیار
بشر گذاشته است. سقراط هم میگوید: «خود را بشناس که خودشناسی اساس اخلاق است».
بعضی از افراد سعی میکنند با تظاهر و نشان دادن شخصیتی غیرواقعی توجه دیگران را
بیشتر جلب کنند در حالی که این امر نه تنها به انسانی بودن روابط لطمه میزند بلکه
زیانهایی برای خود شخص به بار میآورد به طوری که میتوان گفت: سرپوش گذاشتن بر
شخصیت واقعی خود از بزرگترین اشتباهاتی است که ممکن است فرد مرتکب آن گردد خود
نبودن «به هر دلیلی که باشد بیش از آن که موجب گمراهی دیگران شود خود را گول میزند
و این گول زدن خود ممکن است صدمات شدید روحی به شخص وارد کند. و شکسپیر هم میگوید
اگر میخواهید از آرامش و آسایش برخوردار شوید تا آن جا که میتوانید «خودتان
باشید». دکتر آلبرت الیس معتقد است که صداقت نداشتن با خود ریشه بیشتر ناهنجاریهای
روحی و فکری است. شیوه صحیح زندگی این است که یک فرد نه تنها بکوشد خود را کاملتر
بشناسد بلکه باید بتواند صادقانه درباره خود قضاوت کند تجربه نشان داده که ریشه
بیشتر روابط ناخوشآیند بین انسانها به خصوص در زندگیهای زناشویی ناموفق اثری از
خود گول زدن و فرار از واقعیت وجود خود دیده میشود. سوالی که ممکن است در اینجا
مطرح شود این است که بعضی افراد چرا موفق نمیشوند یا نمیتوانند و یا نمیخواهند
که خودشان باشند؟ بزرگترین علت آن ترس باطنی و عدم اعتماد به نفس در شخص است.
پردهپوشی، هر چند ناخودآگاهانه باشد شخص را گرفتار ترس دائمی میکند و همین ترس به
تنهایی میتواند زندگی او را تباه و مختل سازد. کتمان شخصیت واقعی چه به صورت دائم
و چه به صورت موقت چه شامل تمام شخصیت بشود و چه فقط قسمتهایی از آن را در برگیرد
عملی است که نه تنها هیچ نفعی دربر ندارد بلکه زیان حاصل از آن به مراتب بیشتر از
منفعت احتمالیاش است. برای امتحان هم که شده به یک نفر شخصیت واقعی خود را نشان
بدهید و ببینید که چطور در مقابل او آرامش واقعی و کامل برخوردار خواهید بود.
البته لازم است اول با خودتان شخصیت واقعی خود را کشف کنید و سپس آن را به همه
بشناسانید. وقتی پذیرفتید که در دنیا ماشینزدهای که در هر لحظه هزاران واقعه
اعصاب خردکن رخ میدهد خود بودن بهترین راه برخورداری از آرامش فکر و راحتی اعصاب
است. سعی کنید در وهله اول این صداقت را به خود بیازمایید و خود واقعی بودن در
مقابل همه مردم نشانه هوشمندی بلوغ فکری و مخصوصاً اعتماد به نفس است به علاوه
زندگی را به مراتب ارزشمندتر و بامفهومتر و عمیقتر میسازد.
دکتر «کارل راجرز» میگوید: کسی که خودش را شناخته و از آن پس به صورت واقعی خودش
است هرگز از مشکلات زندگی نمیترسد و با دیگران بیگانه نیست در خود اعتماد به نفس و
اختیار احساس میکند و لذت زندگی برایش به حد کمال میرسد مگر انسان میتواند بدون
ایمان زندگی کند؟ مگر نباید کودک شیرخوار به پستان مادر ایمان داشته باشد؟ آیا
نباید به کسان خود به آنان که دوستشان میداریم و به خودمان ایمان داشته باشیم؟ در
حقیقت انسان بدون ایمان بییار، بی امید تا ژرفای هستی خود در ترس و هراس است. چه
خوب در کتاب حبقوق پیغمبر فصل 2 آیه 4 آمده است :
וצדיק באמונתו יחיה
و شخص عادل (مؤمن) با ایمانش زندگی میکند.
منبع
«مجله رشد معلم» آموزش و پرورش منطقه 7
|