نشریه پرواز - تیر  1391- شماره30

کتاب»احمق های چِلم و تاریخ شان« نوشته ی آیزاک بشویتس سینگر ( Isaac Bashevis Singer) و با ترجمه ی پروانه عروج نیا در سال 1388 منتشر شد. جلد دوم این کتاب نیز با نام »دوباره احمق های چلم« دو سال بعد با ترجمه ی خدیجه روزگرد در سال 1390 به چاپ رسید. هر دو جلد این کتاب نیمه مصور، توسط انتشارات آسمان خیال چاپ شده است.
این کتاب مجموعه ای از داستان های خیالی از سرگذشت طنزآمیز مردمان یهودی شهر چلم است. شهری در لهستان که اکثر سکنه ی آن یهودی هستند و داستان ها و شوخی های زیادی درباره ی ساده لوحی مردم این شهر از گذشته های دور بر سر زبان ها بوده، با این حال از همین شهر مشاهيري در زمينه علمي و ادبي نیز برخاسته اند.
دانشمندان چلم درباره چگونگي پيدايش اين شهر اختلاف نظر دارند، البته دينداران و مومنان چلم همگي معتقدند كه خدا گفت »اينجا چلم بشود و چلم شد« اين سطر مقدمه اي است بر دو كتاب چاپ شده كه به احمق هاي چلم مي پردازد.
با داستان های کتاب که همراه شوید، دیگر چلم خیلی دور نیست و مردمان آن خیلی غریب نیستند. مردمانی که گاهی با ساده لوحی خود، ما را به خنده وا می دارند. جایی که مُد از قانون هم قوی تر است.
هیئت 6 نفره ای از خردمندان شهر وجود دارد که تصمیمات بزرگ و مهم برای شهر و مردمان چلم در آن شورا اتخاذ می شود، بحران را حل می کنند، مجرمان را مجازات می کنند و عدالت را برقرار می کنند. این هیئت رئیسی دارد به نام »گرونام گاو«، که دو شاخ گاو روی کلاهش او را به این نام مشهور کرده و اصولاً وقتی فکری دارد یا ایده ای می دهد، دیگر فرقی نمی کند دیگران چه می گویند و یا چه نظری می دهند، حرف آخر را خودش می زند و آن 5 نفر تأیید و تمجید می کنند.
اظهار فضل اعضای شورا، ایده های بکر گرونام، تفکرات عمیق این خردمندان و تقابل آن ها با یکدیگر و با مردم چلم، داستان های این کتاب را پدید آورده است.

در سال‌ هاي بسيار دور هنگامي كه مردم چلم متمدن شدند و كلماتي چون بحران و مشكلات را كشف كردند، تازه دريافتند كه در چلم بحران وجود دارد. سپس تصميم گرفتند آن را حل كنند. هفت شب و هفت روز خردمندان شهر به تفكر پرداختند و راهكارهاي هوشمندانه اي ارائه كردند. آن ها گفتند دستور دهيم تا استفاده از كلمه ی بحران ممنوع شود و آن وقت خیلی زود این کلمه فراموش خواهد شد و کسی نمی فهمد که بحران وجود دارد، اما دیگر دیر شده بود و جوان های چلم می دانستند که بحران یعنی وضع بد و اسفناک...!
چطور است اهالي چلم دوشنبه و پنجشنبه ها را روزه بگيرند تا بلكه مشكل نان و غلات حل شود؟
يكي از دانايان پرسيد اما كمبود لباس و كفش را چه كنيم؟
ماليات سنگين براي پوشاك وضع مي كنيم، بنابراين لباس كافي براي ثروتمندان خواهيم داشت، چرا بايد غصه فقرا را بخوريم؟
اما خب اين مسئله مطرح مي شد كه اگر فقرا آسيب بينند چه كسي در مزارع كشت و زرع كند؟
راه حل اين مشكل هم توسط اين شورا ارائه شد، شب ها كه ثروتمندان خوابند، فقرا خانه آنان را غارت كرده و بدين ترتيب بحران در چلم حل خواهد شد.
نهايتاً قرار نيست پيشنهاد كسي جز رييس شورا یعنی گرونام گاو مقبول واقع شود، او فكر بكري كرده است. او فكر مي كند براي عبور از بحران بايد جنگي راه بيندازد و قدرت خود را افزايش دهد، جنگ با شهرهایی که مردمان آن، چلمی ها را احمق می پندارند. اما چلمي ها که تا آن روز تجربه جنگ نداشته اند، و شما فكر كنيد جنگ براي كساني كه تا به حال تجربه جنگ نداشتند، چه پيشامد هايي خواهد داشت، جنگی که قابلمه ها و تابه های زنان قربانی اهداف نظامی می شود و نعل بند چلم قرار است از آن ها شمشیر و نیزه بسازد.

کتاب احمق های چلم داستان همین پیامد هاست اما گاهی با واقعیت های دنیای امروز منطبق می شود. فقط کافیست نگاهی ژرف تر به زندگی و اطراف خود بیندازیم.
زیاده خواهی اهل قدرت، توهم حکومت بر جهان و وسعت یک امپراطوری، خرافات و... همه ی این مسائل در قالب طنز در این کتاب به نقد انسان و خصلت های او می پردازد.
انسان هایی که فقط چلمی نیستند و خصلت هایی که فقط مختص یهودیان نیست. اما بی شک احمق های همه جای دنیا شباهت هایی به احمق های چلم دارند.
گاهی فقط پرسیدن یک »چرا« و اندکی شک، بسیاری از مسائل را حل می کند و جلوی خیلی از این اتفاقات را می گیرد، اتفاقاتی که در این کتاب به طنز آمده و ما به آنها می خندیم، کمی تأمل در داستان ها و پشت پرده ی آن ها ، کتاب را دوست داشتنی تر می کند.
این کتاب همانطور که گفته شد برای کودکان و نوجوانان است و البته به عقیده ی نویسنده »کودک هنوز خواننده ای است مستقل که به چیزی جز ذوق و سلیقه ی خود تکیه نمی کند.«
این مسأله را به وضوح در کتاب مشاهده می کنیم. متن بسیار روان و ساده، داستان گونه و به دور از تبلیغات و نام بزرگان، قصه هایی به معنای واقعی که آغاز دارد ، وسط و پایان دارد و هزاران سال به همین شیوه داستان سرایی می کردند.
برای خواندن کتاب و لذت بردن از آن، روشنی استدلال و انعطاف داشته باشید ، با اوج و فرود داستان ها همراه شوید و طنز را عمیقاً حس کنید. حتم دارم لذت خواهید برد.
سینگر می‌گوید: من نه فقط براي بچه ها بلكه براي والدين آنها نيز مي نويسم، آن ها نيز بچه هایي جدی اند.
ويژگي آثار سينگر كه كمي ترجمه ‌ي آن را مشكل مي‌ كند، وجود ارتباطات بينِ متني با كتاب ‌هاي عهد قديم و عهد جديد و اسامي خاص آيين و رسوم مذهبي در برخي داستان‌ هاي آن است.
پیش از این چندین اثر از این نویسنده‌ ی یهودی به زبان فارسی ترجمه شده است که معروفترین آن ها کتاب »یک میهمانی یک رقص« شامل مجموعه داستان‌ هایی از یهودیان اروپای شرقی است که توسط انتشارات نیلوفر با ترجمه ‌ی مژده دقیقی به چاپ رسیده است. كتاب احمق هاي شهر چلم هم يكي از آثار مشهور اوست كه به زبان‌ هاي گوناگون ترجمه شده و نخستين بار حدود 40 سال پيش منتشر گرديده و برنده جايزه Caldecatt در زمينه ی ادبيات كودك و نوجوان هم شده است.
اگر اهل خواندن کتاب هایی با مضمون طنز هستید، خواندن این کتاب را توصیه می کنم. البته این بار طنزی آمیخته با پس زمینه ی یهودی.





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید