نشریه پرواز شماره 50 مرداد 1397
سردرد
یکی از شایعترین اختلالات پزشکی است که در اغلب موارد با خود درمانی و بدون مراجعه
به پزشک بهبود پیدا می کند با اینحال یکی از علائم مهم در علم پزشکی بوده و گاهی
اوقات منجر به کشف اختلالات جدی و بعضاً خطرناک می شود.
پزشکان برای شناسایی بهتر علل سردرد آن را از لحاظ زمانی و در واقع مدت درگیری شخص
مبتلا به سه گروه تقسیمبندی می کنند.
گروه اول: سردردهایی که بهطور ناگهانی بروز می کنند در بسیاری از موارد
نشاندهندهی اختلالات حاد بوده و می توانند خطرناک باشند از جمله علل این سردردها
خونریزیهای داخل مغزی، مننژیت1 و بیماریهای چشمی است.
«درصورتیکه دچار سردردی شدید که از نظر شدت تا به حال سابقه نداشته حتماً به پزشک
مراجعه کنید«
گروه دوم: سردرد هایی هستند که اصطلاحاً به آنها تحت حاد میگویند و اگرچه خطر
نسبی کمتری از گروه اول دارند، گاهی اوقات منجر به ناتوانی های شدید و بعضاً پایدار
می شوند. از جمله علل مهم این سردردها می توان به بیماری های عروق مغزی و توده های
مغزی اشاره کرد.
«در صورتیکه سردرد شما به مسکن های معمول پاسخ نمیداد یا به همراه سردرد علائم
دیگری مثل سرگیجه، 1- نام علمی: Meningitis)یا سرسام) نام فارسی به معنی آماس
سر( التهاب پردههای محافظی میباشد که مغز و نخاع را پوشاندهاند و بهطور مشترک
مننژ یا شامهگان نامیده میشوند. این التهاب ممکن است عامل ویروسی، باکتریایی یا
سایر ریزاندامگان داشته باشد، و در موارد کمتری در اثر تجویز داروهای خاصی به وجود
آید. مننژیت میتواند به دلیل نزدیکی التهاب به مغز و نخاع، زندگی بیمار را به خطر
اندازد؛ بنابراین این شرایط را تحت عنوان فوریت پزشکی دستهبندی میکنند.
بیحسی صورت و دست و پا و یا احساس ضعف در دست و پا و یا کاهش بینایی و تاری دید
داشتید حتماً به پزشک مراجعه کنید«
گروه سوم: این گروه از سردردها اغلب طولانیمدت بوده و اصطلاحاً مزمن هستند و با
وجود اینکه می توانند بسیار آزاردهنده و ناتوانکننده باشند، اغلب برای جان بیمار
بیخطرند. از جمله شایعترین علل این سردردها میگرن، سردردهای cluster، سردردهای
تنشی، سینوزیت و بیماری های دهان و دندان (که مورد درمان قرار نگرفتهاند) است.
نکته ی مهم در رابطه با این سردردها عدم پاسخگویی به مسکن های معمول است بهطوریکه
ممکن است شخص مبتلا مثلاً با مصرف 5 قرص استامینوفن یا بروفن همچنان درد داشته
باشد.
«درصورتیکه سردرد شما باعث ناتوانی در انجام امور روزمره می شود و با وجود مصرف
مسکن بهبود پیدا نمیکند بهتر است به پزشک مراجعه کنید«
با همهی این توصیفات همانطور که در ابتدا گفته شد اغلب سردردها نه خطرناک هستند و
نه نیازی به مراجعه به پزشک دارند و با رعایت نکاتی ساده می توان از بروز بسیاری از
همین سردردها نیز جلوگیری کرد:
1- خوب و کافی بخوابید؛ استفاده از بالش یا تشک نامناسب میتواند منجر به سردرد و
گردن درد شود همچنین عدم خواب کافی علاوه بر کاهش قدرت عملکرد مغز می تواند موجب
سردرد نیز شود.
2- آب بنوشید؛کمبود آب بدن از علل شایع سردرد خصوصاً در فصول گرم سال است.
3- مراقب گردن خود باشید؛آویزان بودن طولانیمدت سر مثلاً حین مطالعه یا کار با
موبایل میتواند موجب درد و خستگی عضلات گردنی شود که به دنبال آن سردرد نیز ایجاد
می شود.
4- اگر چشمتان ضعیف است عینک بزنید؛ اگرچه زدن یا نزدن عینک تأثیری روی ضعیفتر شدن
چشم ندارد ولی با تشکیل تصویر واضح از خستگی مغز در درک تصویر مبهم جلوگیری میکند.
5- دچار استرس نشوید!؛ اگرچه در جوامع کنونی امکان دوری مطلق از استرس عملاً وجود
ندارد با اینحال عمل به این توصیه در حد امکان می تواند از بروز و تشدید بسیاری از
سردردها بکاهد و حتی موجب بهبود سردردهای مزمن شود.
|