نشریه پرواز شماره 50 مرداد 1397

آرش آبائی
«بزرگترین رویداد فرهنگی» عنوانی است که شاید بارها برای چند اتفاق مهم در جامعه ی کلیمی به‌کار رفته باشد، اما در نظر من، این عنوان برازنده‌ی حضور کلیمیان در نمایشگاه کتاب (و نمایشگاه مطبوعات در گذشته) است. این حضور چند روزه در سال، نقطه ی مواجهه ی نمایندگان عمدتا جوان جامعه ی کلیمی تهران با تعداد قابل توجه مخاطبان مسلمان با انواع سلیقه های فکری و سطوح مختلف آگاهی نسبت به یهودیت است.
به‌طور جد می توان گفت که همین چند روز در سال و روبه‌رو شدن با صدها نفر و پاسخگویی به آنان، به مسئولان و متصدیان غرفه بیش از یک دوره ی آموزشی بینش و تجربه ارزانی می دارد؛ از یک سو افرادی عبوری و کنجکاو و بدون هیچ‌گونه اطلاعاتی از یهود هستند و از سوی دیگر استادان و متخصصان برجسته ی ادیان قرار دارند که گاه صحبت با آن ها بیشتر موجب غنای فکری مسئولان غرفه می شود.
هر چند به نظر نگارنده، بهترین حالت آن است که یک یا دو نفر کارشناس مشخص در کل مدت برپایی نمایشگاه در غرفه حضور داشته و تمام پاسخ ها و اظهارنظرها به‌طور یکسان و منسجم از سوی آن ها به مراجعان ارائه شود (همان‌طور که در سال های 78 تا 82 چنین بود)، اما در هر حال حضور افراد متعدد و متغیر منتخب سازمان ها و شخصیت‌های فرهنگی-دینی که در سال های اخیر عهده دار این وظیفه بوده اند در مجموع حاصلی مثبت داشته است.
علی‌رغم ارائه ی کتب متعدد از انتشارات انجمن کلیمیان شامل ترجمه ی تورات، تهیلیم، سیدور و کتب درسی، باید توجه داشت که در تمام مراجعات طی سال های برپایی غرفه ی کلیمیان، بیشترین سوالات درباره‌ی ماهیت یهودیت، مبانی اعتقادی، الهیات و شریعت آن بوده است و این در حالی است که تقریبا هیچ کتابی از انتشارات انجمن پاسخگوی جامعی برای این نیاز نیست. اما خوشبختانه انتشارات سایر نهادها به‌خصوص دانشگاه ادیان قم با انتشار کتبی معتبر و تخصصی همچون »باورها و آیین های یهودی«، »سیری در تلمود«، »عدالت کیفری در آیین یهود«، »گرایش ها و مکاتب اصلی عرفان یهود«و غیره (که بسیاری از آن ها ویراسته ی نگارنده یا حاخام دکتر حمامی لاله‌زار است)، این نیاز را به‌طور احسن برآورده می سازند.
جای تعجب و تاسف است که پس از چند دوره عرضه ی موفق این کتب در غرفه ی انجمن، این رویه متوقف شد و مخاطبان غرفه به جای دریافت مستقیم این منابع معتبر، به ناچار با توضیحات کلی متصدیان غرفه با صرف وقت و انرژی زیاد مواجه شده و یا حداکثر فهرست این کتب را دریافت می کنند. امیدوارم که اختلاف سلیقه ها در این زمینه خاتمه یابد و در دوره های بعدی، از تجربیات سال های اخیر استفاده شده و با واقع بینی بیشتر عمل شود.
نکته ی دیگر که البته معضلی کلی در جامعه ی ایرانی است، فرار از »مطالعه« و گرایش به فرهنگ شفاهی است. بسیاری از مراجعان – حتی در سایر غرفه های انتشاراتی- گاه بیش از آن که در پی تهیه ی کتاب مورد نظر و مطالعه ی آن باشند، به دنبال توضیحات شفاهی متصدی غرفه درباره ی آن کتاب هستند، که راحت و بی دردسر، محتویات کتاب را در چند دقیقه به‌طور سرپایی و با زبان ساده به آن‌ها انتقال دهد! همین معضل به کرات در غرفه ی انجمن کلیمیان دیده می‌شود؛ مثلا »یهودیت چیست؟«، »تلمود چیست؟«، »اعتقادات یا تکالیف دینی شما کدام است؟«و ... . هنگامی که به آن‌ها کتابی به عنوان منبع پاسخگویی معرفی می‌شود، همچنان درخواست دارند که به‌طور خلاصه مندرجات همان کتاب به آن‌ها گفته شود. راه‌حل کلی این معضل، پافشاری متصدی غرفه بر تهیه‌ی کتاب و خودداری از ادامه‌ی گپ و بحث است که بدین طریق می‌توان بسیاری از مخاطبان را به مطالعه‌ی اصولی و کسب دانش صحیح سوق داد. هر چند لازم است که در این موضوع، مَثَل »واعظ غیرمتعظ« را در نظر داشت، یعنی نمی‌توان به عنوان مسئول یا کارشناس پاسخ‌گویی غرفه، مخاطب را به تهیه و مطالعه ی کتاب ترغیب نمود، بی‌آن‌که خود حداقل بهره‌ای از مطالعه در زمینه ی مورد سوال یا کتاب مورد ارجاع داشته باشد.
در پایان، زحمات سنگینِ پیگیری‌های اداری، چیدمان و برپایی غرفه، دکور بسیار زیبا و از همه مهم‌تر، اداره‌ی موفق ده روزه‌ی غرفه را ارج می‌نهیم.
 





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید