نشریه احوا
مرداد 1388
همانطور كه مي‌دانيم هر خانواده يهودي موظف است كه در طول ايام شاووعوت حداقل يك
وعده غذاي لبني ميل كند. اما چراي آن براي خيلي از افراد روشن نيست. در اين مقاله 6
دليل براي اين‌موضوع از بزرگان يهود ذكر شده است كه دانستن آن خالي از لطف نيست:
1) تا قبل از دريافت تورا، قوانين ذبح شرعي و كشروت در جامعه‌ي ايسرائل رعايت
نمي‌شد و لذا پس از دريافت تورا تمام گوشت‌ها و غذاهاي گوشتي غير كاشر شد و جماعت
مجبور به استفاده از لبنيات شدند.
علاوه بر اين طبق هفت دستور نوح كه آمده بود: «خوردن هر قسمت از موجود زنده حرام
است» و از آنجايي كه شير نيز قسمتي از وجود يك موجود زنده محسوب مي‌شد، تا پيش از
دريافت تورا و مجاز شدن خوردن شير، شير و لبنيات در جامعه يهود ممنوع بود و آن روز
براي اولين بار جماعت شير خوردند.
2) تورا به شير تشبيه شده است، چنانكه در ”صاقَ رشاقاح“ مي‌گويد: «تورا مانند شير و
عسل بر زبان تو جاري است» (4:11) و چنانكه شير غذاي بسيار كاملي است و انسان
مي‌تواند تنها با خوردن آن به زندگي ادامه دهد، همچون نوزادان كه تنها با شير
زنده‌اند، تورا نيز براي زندگي روحي انسان‌ها مانند شير است.
3) شير در عبري (تنز) برابر عدد 40 است و برابر است با چهل روزي كه حضرت موسي (ع)
براي دريافت دو لوح تورا براي بار اول و 40 روز براي بار دوم و 40 روز براي بخشش
گناه گوساله‌پرستي جماعت بر بالاي كوه سينا رفت.
و همچنين برابر است با 40 نسل فاصله‌اي كه بين موسي آورنده‌ي توراي شفاهي تا نسل
ربانوتي كه توراي شفاهي را به شكل تلمود جمع‌آوري و كتبي كردند.
همچنين جالب است كه تلمود با حرف ”ميم“ كه برابر با 40 است شروع و با همين حرف نيز
به پايان مي‌رسد.
4) بر مبناي ”زوهر هقادوش“ هر يك از 365 روز سال با يكي از 365 فرمان نهي تورا،
برابر است. حال سؤال اين است كه كدام ميصوا با روز شاووعوت مطابقت دارد؟
در سفر شموت فصل 36 پاسوق 26 آمده است ”محصول اول خود را براي حدـ‌اوند هديه
بياوريد“ و بلافاصله ذكر مي‌گردد ”گوساله را در شير مادرش مجوشان“ و از آنجايي كه
روز اهداي محصولات روز شاووعوت است چنانكه در تورا روز شاووعوت به نام ”عيد
نوبرانه‌ها“ ذكر گرديده، بخش دوم پاسوق كه با گوشت و لبنيات در ارتباط است، فرمان
نهي‌اي است كه مرتبط با روز شاووعوت مي‌باشد. بنابراين در شاووعوت ما در دو وعده‌ي
جداگانه گوشت و لبنيات مي‌خوريم با اين احتياط كه با هم همزمان نشوند و به اين
وسيله ميصواي نخوردن گوشت و لبنيات همزمان را به جاي مي‌آوريم.
جالب اين كه با توجه به اين موضوع كه ما نمي‌توانيم از تكه ناني كه در سر سفره‌ي
گوشتي استفاده كرده‌ايم، از بيم آنكه مقداري غذا روي آن پاشيده باشد، در سفره‌ي
غذاي لبني خود استفاده كنيم، به ناچار مجبوريم كه در شاووعوت از دو تكه نان مختلف
در سفره‌هاي خود استفاده كنيم و اين يادآور دو تكه ناني است كه در شاووعوت به عنوان
قرباني تقديم مي‌شد.
5) نام ديگر كوه سينا در تورا ”رق يزذعذاح“ (گَوْنونيم) آورده شده است كه به معناي
”قله شكوهمند“ مي‌باشد. در عبري معادل كلمه‌ي پنير ”يزاذر“ (گِوينا) است كه از همان
كلمه مشتق شده است.
6) حضرت موسي در 7 آدار به دنيا آمد. 3 ماه در كنار خانواده‌اش بود و در 6 سيوان به
رود نيل سپرده شد. موسي توسط دختر فرعون از آب گرفته شد و او پذيرفت كه از وي
نگهداري كند. اما مشكلي وجود داشت و آن تغذيه اين نوزاد بود؛ چرا كه در آن زمان شير
خشكي وجود نداشت. لذا اگر مادري قادر به شيردادن به فرزندنش نبود، سرپرست بچه مجبور
بود كه لَلِه‌اي استخدام كند. در مورد حضرت موسي، مشكلي ديگر نيز وجود داشت و آن
اينكه او از سينه‌ي هيچ مصري شير نمي‌خورد. تلمود تفسير مي‌كند كه دهان موسي
مي‌بايد پاك‌مي‌ماند، چرا كه‌بنا بود تا با حدـ‌اي خود رو در رو صحبت كند. سرانجام
دختر فرعون زني را پيدا كرد كه موسي حاضر بود شير او را بنوشد، ي‍ُوخود مادر واقعي
موسي.
تفسير اين قضيه: فرمان قتل عام كودكان يهوديان از سوي فرعون براي جلوگيري از تولد
رهبر آنان صادر شده بود. اما چه اتفاقي افتاد؟ موسي، رهبر بزرگ آينده‌ي يهوديان در
زير دماغ فرعون رشد كرد، تحصيل كرد و تربيت شد. در منزل فرعون و با هزينه فرعون و
بالاتر از همه اينها، مادر موسي شيربهاي خود را گرفت.
خوردن لبنيات در روز شاووعوت يادآور اين پديده در نخستين روزهاي زندگي موسي است كه
در روز 6 سيوان اتفاق افتاد، در روزي كه بعدها شاووعوت شد.
