الهام یگانه
آذر
1378
همان طور که توانایی صحبت کردن و سخنرانی کردن با تمرین میسر و آسان می شود، در گوش
دادن تمرین مفید و موثر است به طور متوسط 40 تا 50 درصد کار روزانه هر فرد، توجه به
حرف های دیگران است. مثلاً دانش آموزی که در سر کلاس درس می نشیند برای فهمیدن بهتر
باید به دقت به سخنان معلم خود گوش کند و یا حتی دانشجویی که با دقت به سخنان استاد
خود گوش دهد بهتر می تواند نکات و مطالب درسی را دنبال کند.
اما شنیدن ، گوش دادن نیست . گوش دادن از بین صداهای مختلف اطراف خود به یکی دقت
کردن و سپس آن را شنیدن ، فهمیدن و به خاطر سپردن است . اگر می خواهیم گوش دهیم ،
باید به دقت بشنویم و دراین مسیر، باید ابتدا عوامل مزاحم را شناسایی کرده و آنها
را از بین برده و یا به حداقل برسانیم. این عوامل عبارتند از : سر و صدا – نگرانی –
اضطراب – پریشانی افکار – محیط نامساعد و غیره ... به این توصیه ها درباره گوش کردن، گوش کنید!
* راحت بشینید
به هنگام تدریس یا یادگیری و یا گوش دادن سخنرانی از نظر جسمانی آمادگی داشته و روی
صندلی خود راحت بنشینید.
* آمادگی روحی داشته باشید
یعنی از قبل، مقداری اطلاعات راجع به درس یا مطلب مورد
نظر داشته باشید تا اینکه حدس بزنید چه چیزهایی را می خواهید بشنوید . این آمادگی
را با مطالعه اجمالی و در حدود 20 دقیقه می توانید به دست آورید.
* قبول مسئولیت برای فهمیدن
شرط موفقیت در گوش دادن ، به حس مسئولیت گوش دهنده ، برای فهمیدن بستگی دارد. مثلاً
فکر کنید بعد از معلم ، شما باید تدریس کنید.
* گوش دادن به قصد فهمیدن، به جای تکذیب کردن.
گوش دادن همراه با انتقاد خوب است ، اما نه با عناد و تکذیب.
* سریع الانتقال بودن فکر
تمرکز فکر در سرتاسر تدریس و سخنرانی الزامی است. معولاً شنونده، خیلی سریعتر از
گوینده، فکر کرده و از لحاظ فکری همیشه جلوتر از اوست و همین اختلاف سرعت باعث می
شود که شنونده به مطالب دیگری فکر کرده و از مطالب معلم یا سخنران جا بماند.
بنابراین باید زمان اضافی را صرف مرور و تفسیر بیانات گوینده کرد.
* گوش دادن به ایده اصلی
ممکن است هنگام گوش دادن ، به جزئیات بیشتر فکر کرده و مطالب اصلی را از دست بدهید
. باید توجه کرد که مطالب جزئی ممکن است جالب توجه باشد ولی گوینده آنها را برای
تاکید مطالب اصلی می گوید، لذا باید بتوان نکات اصلی را از فرعی جدا کرد.
* یادداشت برداری
حتی الامکان در کلاس ، یا محل سخنرانی کاغذ و مداد داشته و هنگام تدریس، مطالب اصلی
را بنویسید و مطالب جزئی را طوری یادداشت کنید که به روشن شدن مطالب اصلی کمک کند.
* نزدیکتر به سخنران بنشینید.
تا برای شنیدن، دیدن و درک کردن دشواری کمتری داشته باشید.
* آنچه را که می شنوید ارزشیابی کنید
یعنی درباره آنچه که منظور گوینده است و ارتباط آن با آنچه که در این باره می دانید
، بیندیشید.
* حواس خود را متمرکز کنید .
تنها به آنچه سخنران می گوید باید توجه کرد به لحن و صدای گوینده ، حرکات و اشارات
معمولی و بدون هدف او نباید توجه کرد.
* بپرسید
هرآنچه را که نمی دانید یا متوجه نشدید، بپرسید. نپرسیدن یعنی، یک عمر بار خواری
ندانستن را به دوش کشیدن.
* احساسات خود را کنترل کنید
یعنی اگر از کسی بدمان هم آمد ، به حرفهایش گوش کنیم.
