مسجد و صومعه و بتكده و دير و كنيس
هر كجا ميگذري ياد دلاراي من است
اشاره :
هفته
نامه امرداد، نشريه
اي است از جامعه
زرتشتيان ايران به مدير مسئولي جمشيد كيومرثي، اين نشريه در شماره 8 (1/5/81)،
گفتگويي با مسئول اداره اقليتهاي ديني وزارت ارشاد انجام داده است كه گزيده آن
در ادامه مي
آيد
گفتگو از پيمانه سروشپور
|
|
در آغاز لطفا كمي از خودتان و سابقه فعاليت تان بگوييد. |
سعيد تقوي هستم، 34 ساله و دانش آموخته رشته تاريخ از دانشگاه تهران. حدود 11 سال است كه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي فعاليت ميكنم و 5 سال است كه مسئول اداره امور اقليتهاي ديني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هستم .
|
|
اداره امور اقليتهاي ديني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي چه مسئوليت ها و وظايفي بر عهده دارد؟ |
براساس بند 19 قانون اهداف و وظايف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، نظارت بر فعاليتهاي فرهنگي هنري و تبليغاتي اقليتهاي ديني رسمي شناخته شده در قانون اساسي يعني سه اقليت ديني زرتشتي، مسيحي و كليمي بر عهده اين اداره است.
ما متولي هماهنگي و نظارت بر كليه گردهمايي ها و مراسمي كه در مراكز اقليتهاي ديني و با سالنهاي عمومي انجام ميشود و نياز به يك سري هماهنگي با ارگانها و دستگاه هاي ديگر دارد، هستيم. مراسمي مانند جشنها، اعياد ملي، قومي و مذهبي كه با شرايط ويژه اي در سالنهاي اختصاصي اقليتهاي ديني يا سالنهاي عمومي برگزار ميشود .
صدور مجوز براي برگزاري كنسرتهاي موسيقي، اجراي نمايشنامه و تاتر، برگزاري مسابقات فرهنگي، صدور مجوز نشريات، سالنامه و بولتنهاي خاص اقليتهاي ديني از ديگر فعاليتهاي ماست. همچنين صدور مجوز ورود و خروج مبلغين مذهبي خارجي، كه با توجه به درخواست كليساها و شوراها، به وزارت ارشاد اعلام ميشود و با هماهنگي وزارت امور خارجه اقدامات لازم جهت صدور ويزا و ورود روحانيون خارجي انجام شده و پس از ورود نسبت به صدور پروانه كار و اجازه اقامت با هماهنگي ديگر سازمانها اقدام ميشود .
از فعاليتهاي ديگر اين اداره، اقدامات مشتركي است كه با مشاركت مسئولين و روحانيون اقليت و همكاري ساير دستگاهها در بزرگداشت ها يا مراسمي كه جنبه ملي داشته و با جنبه مذهبي خاص آن اقليت و در عين حال داراي اهميت ويژهاي است مانند برگزاري جشنواره و مسابقات فرهنگي، ورزشي به مناسبت دهه مبارك فجر، مراسم سالروز ارتحال بنيانگذار جمهورياسلامي ايران و كنگره هاي ديني مانند كنگره جهاني زرتشتيان، كنگره جهاني آشوريان و ... و برنامه ها و مراسمي كه همكاري چند وزارتخانه و مشاركت اقليتهاي ديني را ميطلبد، معمولا در اين خصوص هم هماهنگي لازم را انجام ميدهيم.
همچنين بعضي از هموطنان اقليت و مراكز و انجمنهاي ايشان، درخواستهايي از ساير دستگاههاي دولتي دارند كه گاهي توسط ما پيگيري ميشود چون به هر حال ساير دستگاهها اين ارتباط گسترده و مستمر را با اقليتها و پيروان اديان توحيدي ندارند و بعضا ديده شده كه بخاطر عدم شناخت دقيق اقليتهاي ديني در يك سازمان دولتي، كار هموطنان اقليت گره ميخورد كه در اين صورت چنانچه درخواست خلاف قانون نباشد ما با سازمانهاي ديگر جهت رفع مشكل مكاتبه و مذاكره مينماييم .
|
|
در مورد امور مربوط به نشر تاب، صدور مجوز براي چه نوع كتابهايي بر عهده شماست؟ |
كتابهايي كه در زمينه مسايل فرهنگي، اجتماعي، مذهبي و تاريخي، پيرامون وضعيت، تاريخ، آداب و رسوم و عقايد اقليتهاي ديني است و توسط ناشرين اقليت و با ديگر ناشرين و نويسندگان چاپ ميشوند از ما مجوز چاپ و نشر ميگيرند.
همانطوري كه مطلع هستيد بعد از تغيير و تحولات فرهنگي چند ساله اخير، جنب و جوش خاصي در عرصه مطبوعات، كتاب و نيز در زمينه هاي مختلف فرهنگي پديد آمد و تعداد نشريات و تيراژ كتابها به نحو قابل توجه و چشمگيري بالا رفت.
ما اقليتها را از پيكره نظام و پيكره مملكت به هيچ عنوان جدا نميدانيم و آنها را به عنوان هموطنان خود ميدانيم كه فقط از جهت اعتقادي و مذهبي تفاوتهايي دارند.
اين طرز تفكر و پيشنهاد و پيگيريهاي خود ما بوده كه به هر حال اقليتهاي ديني هم به تبع كل جامعه در عرصه هاي مطبوعات، كتاب و عرصه هاي مختلف فرهنگي حضور گسترده تري داشته باشند، گو اينكه پيش از اين هم اين فضاي محدود براي نشريات اقليت نبوده است و از اوايل انقلاب تاكنون در دوران مختلف ويژگيهاي خاص اقليتها در نظر گرفته شده است.
ما چندين بار در نشستهاي مختلف به دوستاني كه در زمينه مسايل فرهنگي فعاليت دارند اعلام كرده ايم كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي آماده صدور مجوز نشر ويژه اقليتهاي ديني به هر تعدادي كه بخواهيد است و ناشران پس از مراجعه و طي مراحل قانوني ميتوانند مجوز نشر بگيرند .
|
|
جناب تقوي، لطفا در مورد نشريات ويژه اقليتهاي ديني هم، گزارش كوتاهي بدهيد. |
هر نوع نشريه اي كه ويژه اقليتهاي ديني باشد يعني توسط اقليتهاي ديني منتشر شود و موضوع آن نشريه عمدتا مربوط به اقليتهاي ديني باشد، هماهنگيهاي لازم با اداره مطبوعات داخلي جهت صدور مجوز، توسط اين اداره انجام ميشود.
در سه سال گذشته، در زمينه نشريات اقليت رشد صددرصدي داشتيم. پيش از سال 76 چيزي حدود 5 نشريه در بين كل اقليتهاي ديني وجود داشت اما در حال حاضر 13 نشريه ويژه اقليتهاي ديني منتشر ميشوند.
در جامعه زرتشتيان نيز نشريه امرداد، اسفند و اشا به تازگي مجوز انتشار داديم گرفته اند. هنوز اين تصور در ذهن برخي از پيروان اقليتهاي ديني وجود دارد كه اگر براي گرفتن مجوز نشريه اقدام كنند به آنها مجوز داده نميشود اما از طريق شما اعلام ميكنيم كه آماده صدور مجوز كتاب، نشريه و فعاليت هاي فرهنگي خاص اقليت هاي ديني هستيم.
يك سري اصول و ضوابط كلي وجود دارد كه همه آن را ميدانيم و اگر خـــلاف آن نباشد، مشكلي در مورد صدور مجوزها نداريم.
|
|
زرتشتيان نيز مانند ديگر اقليتهاي ديني، آيين هاي خود را بدون حضور پيروان اديان ديگر برگزار مي كنند اما گاهي اوقات افراد غيرزرتشتي با هدف فعاليت هاي فرهنگي مايل به شركت در اين مراسم هستند، شما در اين راستا چه اقداماتي انجام ميدهيد ؟ |
به منظور اين كه اقليتهاي ديني بتوانند مراسم و آيينهاي ديني و سنتي خود را كه از لحاظ نحوه و شكل برگزاري با ديگر اجتماعات عمومي در جامعه، متفاوت است در كمال آرامش و مطابق با آداب و رسوم خود برگزار كنند، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با هماهنگي دستگاههاي مرتبط مقرر كرده است كه اين مراسم ويژه پيروان خاص آن دين برگزار ميشود و ديگر افراد در آن مراسم حضور نداشته باشند. اما گاهي اين نياز هست افرادي كه روي پروژه هاي ديني و تاريخي كار ميكنند مانند اساتيد دانشگاهها، دانشجويان، پژوهشگران و خبرنگاران، در واقع قشر فرهنگي كه هدف و كارشان مشخص است و به منظور مسايل پژوهشي و علمي ميخواهند در مراسم حضور داشته باشند و يا از عبادتگاه ها ديدن كنند، بتوانند در اين آداب و رسوم حضور داشته باشند. ما اين افراد را از طريق نامه معرفي ميكنيم و از مسئولان جوامع اقليت ديني ميخواهيم كه با اين افراد همكاري كرده و به پرسش هاي آنها پاسخ بدهند.
|
|
پيروان آيين زرتشتي و ساير اديان از اين كه با نام اقليت ناميده ميشوند، احساس خوشايندي ندارند، به نظر شما اين واژه مناسب است ؟ |
در اوايل انقلاب هنگامي كه قانون اساسي نوشته ميشد، با مشورت نمايندگان مسيحيان، زرتشتيان و يهوديان در قانون اساسي اصل سيزدهم عنوان شد كه سه اقليت ديني زرتشتي، مسيحي و يهودي آزاديهايي را دارند. پيروان اين سه دين با نام اقليت ديني از ديگر آيينها جدا شده و آزاديهايي براي برگزاري مراسم مذهبي، قومي، چاپ كتاب، داشتن مدارس خاص و آموزش زبان و دين خود به فرزندان و .... به آنها داده شد. با تغيير اين نام به اديان توحيدي يا غيرمسلمان و هر عنوان ديگري، گروه هاي ديگري در اين مجموعه قرار ميگيرند كه مدنظر قانونگذاران نبوده است و بالطبع مشكلات بسياري پيش مي آيد و از نظر ما عنوان اقليتهاي ديني، متمايزكننده پيروان سه دين توحيدي است كه از احترام و جايگاه خاصي در قانون اساسي جمهوري اسلامي برخوردارند و از امتيازات نامبرده بهره مند هستند.
