|
|
رحمن
دلرحیم عيد شاووعوت يادگار بزرگترين روز تاريخ زندگي قوم يهود است. در اين روز اصول اساسي مذهب يهود به صورت فرامين دهگانه به نياكان ما ابلاغ گرديد و شعارهاي انسان دوستي، عدالت و راستگويي و ساير خصايص انسان متمدن چون پرتو تابناكي راه زندگي قوم يهود را روشني بخشيده و طريق بهتر زيستن و عدالت را تبليغ نمود. *** بعد از «پسح» كه عيد آزادي است، عيد شاووعوت روز اعطاي تورات بر كوه سينا فرا ميرسد. روزهاي «سِفيرا» (شمردن عومر) كه از دومين روز عيد پسح شروع و در شب قبل از عيد شاووعوت پايان مييابد، اين دو عيد بزرگ را به هم مربوط ميسازد. دانشمندان يهود گفتهاند هنگامي كه حضرت موسي به عنوان رهبر قوم از طرف خد.اوند برگزيده شد و هدايت فرزندان بنياسرائيل از سرزمين مصر به او محول گرديد به برادران اسير خود كه عازم جهان آزاد بودند يادآور شد كه خد.اوند وعده داده است كه پنجاه روز بعد از خروج آنها از مصر تورات مقدس را به آنها اعطا خواهد نمود. آنها پس از خروج از مصر مشتاقانه و با بي صبري تمام در انتظار وقوع آن واقعه شگرف روز شماري ميكردند. براي بني اسرائيل يك امر مسلم بود كه براي نيل به يك زندگي شرافتمندانه و يك آزادي واقعي و براي اجتناب از هر گونه وسوسههاي شيطاني كه ممكن است انسان را از طريق تقوي و درستكاري منحرف نمايد، جز با توسل به قانون و عدالتي كه ساخته و پرداخته خالق زمين و آسمان است امكان پذير نيست. بنابراين چندان عجيب نيست كه آنها چنان مشتاقانه در انتظار دريافت تورات كه حاوي همه قوانين و دستورات بي همتاي آسماني است روز شماري ميكردند. بالاخره سپيده دم روز ششم ماه عبري سيوان سال 2448 ، (3312 ، سال پيش) ناگهان رعد و برق مهيبي فضا را به لرزه درآورد و صداي شوفار (شيپور) كه هر لحظه بلندتر و رساتر ميشد در ميان صخرههاي عظيم كوه طنين باشكوهي انداخته بود. همه افراد بني اسرائيل بر خود ميلرزيدند. آن گاه ديگر بار سكوت و آرامش برجا مستولي گرديد. ديگر صدايي شنيده نميشد. پرندگان از ترنم باز ايستادند جنبش و حركت و صداي چهارپايان به كلي قطع گرديد و هر موجود زندهاي نفس را در سينه حبس نمود. حتي فرشتگان آسمان از دعا و نيايش ملكوتي خود باز ايستادند. همه كس و همه چيز در سكوت مطلق به سر ميبرد... انتظار ميكشيد.... ناگهان سخنان آسمان با قدرتي شگرف از كران تا كران جهان به گوش رسيد: 1-
من هستم خد.اوند خد.اي تو كه تو را از سرزمين مصر و از خانه بردگي بيرون آوردم. تمام اصول اعتقادي يهوديت طي اعصار و قرون همواره بر اصول دهگانه و فرامين خد.اوند پايه ريزي شده و اگر به دقت به فرامين دهگانه توجه كنيم، همة اين فرامين، جهان شمول و عام است، هيچ نژادي، قوم يا قبيلهاي در آن مطرح نيست، توحيد ناب و خالص است و هيچ پيرايه قومگرايانهاي در آن وجود ندارد و خد.اوند فرامين خود را براي همه عالميان و آدميان صادر كرده است. بشر در صورتي به يك آزادي واقعي و زندگي شرافتمندانه نائل خواهد شد و در شرايطي لياقت و شايستگي آن آزادي را خواهد داشت كه به كليه فرامين و دستورات ا.لهي كه در تورات مقدس نيز تاكيد گرديده است با ديده احترام بنگرد. يكي از زيباترين نگرشها به كلام ا.لهي، آن گونه است كه نياكان ما در مقابل كوه سينا اعلام داشتند و ما نيز تكرار كنيم: «نَعسِه وِ نيشمَع» يعني اوامر خد.ا را اجراء ميكنيم و بعد به مفهوم و مقصود آن واقف ميشويم. نامهاي مختلف عيد شاووعوت شاووعوت يكي از كوتاهترين اعياد يهود است كه برخلاف عيد «پسح» (عيد آزادي) و «سوكوت» (عيد سايبان)، دو روز بيشتر به طول نميانجامد و از لحاظ مراسم و تشريفات نيز شايد شاووعوت در برابر «پسح» و «سوكوت» غني نباشد ولي از لحاظ پيام اخلاقي و جهاني بسيار پر اهميت است. عيد شاووعوت با اسامي زير نيز خوانده ميشود: 1- عيد هفتهها «عيد هفتهها را نگاه دار، يعني عيد نوبر درو گندم» (سفر خروج فصل 34 آيه 22) و يا در سفر تثنيه فصل 16 آمده است: هفت هفته براي خود بشمار. در ابتداي نهادن داس در محصول خود شمردن هفت هفته را شروع كن و عيد هفتهها را به درگاه خد.اي خالقت نگاه دار» علت انتخاب اين نام اين است كه در سرزمين مقدس آن موقع از روز دوم عيد «پسح» (شانزدهم ماه نيسان عبري) به مدت 49 روز يا هفت هفته كشاورزان مشغول درو كردن و جمع آوري محصول خود و ساير محصولات كشاورزي بودند و پس از پايان كار در آخر هفتة هفتمين، روز پنجاهم فرا ميرسد. از اين رو اين عيد «عيد هفتهها» خوانده شده است. 2- عيد درو نام ديگر اين عيد «حَكَ هَقاصير» يعني «عيد درو» ميباشد. كه باز اين نام رابطه اين عيد با فعاليتهاي كشاورزي را براي ما روشن ميكند كه با آوردن نوبر ميوهها و غلات به نام «بيكوريم» به خانه مقدس در اورشليم به عنوان سپاس و تشكر از الطاف و بركات خد.اوند برگزار ميشد. چنانكه در سفر خروج فصل 23 آمده است: «و در عيد درو، نوبرانة محصولاتت را كه در كشتزار كاشتهاي، اولين نوبرانه زينت را به خانة خد.اوند خالقت تقديم كن...» 3- عيد اهدا نوبر ميوهجات عيد شاووعوت آغاز فصل اهداء اولين نوبر ميوهجات را زماني كه معبد مقدس آباد بود اعلام ميداشت. در «ميشنا» (اولين مجموعه قوانين تورات) آمده است: «وقتي صاحب يك باغ ميوه يا تاكستان، اولين انجير يا اولين خوشه انگور و يا نخستين انار را كه قبل از ديگر ميوههاي همانند خود رسيده بود مشاهده ميكرد، بلافاصله با پيچيدن رشتهاي از الياف گياهي به دور اين ميوه نوبر، آن را علامت گذاري ميكرد و ميگفت: اين است اولين ميوه» كه زائرين با مراسم خاصي ميوههاي نوبر خود را تقديم ميكردند. در سفر اعداد فصل آمده است: «هفتههايتان موقعي كه شما هديه كردي تازه به حضور خد.اوند تقديم ميداريد روز اجتماع مقدس باشد». 4- زمان اعطا تورات در روز شنبه ششم ماه عبري سيوان سال 2448 بعد از خلقت (3312 سال قبل) خد.اوند تورات مقدس را بر كوه سيناي اعطا فرمود اين موضوع مبين دو واقعه ميباشد اول يك حقيقت تاريخي كه در يك زمان معين به وقوع پيوست، دوم پيام مذهبي، جاوداني، جهاني. در كتاب نماز اعياد آمده كه در موقع نماز روز «شاووعوت» اين عبارت در جاي مربوطه به عبارت «زمان اعطا تورات» استعمال ميشود. 5- اجتماع باشكوه در كتب ميشنا و تلمود، عيد شاووعوت اكثرا به نام عصرت به معني «اجتماع» يا «اختتام عيد» ناميده شده است. همان طوري كه «شميني عصرت» خاتمه عيد سوكوت را اعلام ميكند، شاووعوت نيز در حقيقت دنباله و خاتمه عيد پسح به شمار ميآيد. علاوه بر اين در ميشناي روشهشانا (فصل اول) آمده است: «در عَصِرِت، سرنوشت ميوههاي درخت تعيين ميشود». مراسم عيد شاووعوت مجموعه مخصوصي از آثار مذهبي يهود براي شب شاووعوت تاليف شده كه آن را «تيقون ليل شاووعوت» يعني آمادگي شب شاووعوت مينامند. اين مجموعه داراي مطالب زير ميباشد: آيتي چند از اول و آخر «پاراشا» (قسمتهايي از كتاب تورات)، شمهاي از هر يك از كتب انبياء، ابتداي هر يك از 63 رسالات ميشنا، قطعات منتخبي از كتاب عرفاني معروف «زوهر» و تفسيراتي از 613 فرامين تورات كه «اَزهارُوت» ناميده ميشود. در شب اول اين عيد، كليميان در كنيساها گردهم ميآيند و تا با خواندن اين متون و انجام مراسمي خاص، به انتظار سپيدة صبح ميمانند تا همانند اجداد خود در بيابان سينا، با طلوع آفتاب ششم سيوان، تورات را دريافت كنند. به هنگام صبح و پس از تفيلا (نماز) سفر تورات با شادي از جايگاه خارج شده و تلاوت ميگردد. در گذشته بين برخي يهوديان ايراني به طور سنتي رايج بوده اين است كه از اوائل شب تورات مقدس از كنيسا به منزلي برده و كساني كه در منزل جمع ميشوند تمام شب را به خواندن و تلاوت «تيقون ليل شاووعوت» ميپردازند و سحرگاهان كه هنوز ستارگان در آسمان ديده ميشوند با مراسم خاصي تورات را در پوشش مزين خود غرق در گُل مينمايند و در ميان شادي و شعف مردم برروي دست نمازگزاران به كنيسا باز ميگردانند. در بعضي از جوامع يهودي مرسوم است كه در روز شاووعوت محيط كنيسا را با گُل و سبزه مزين نموده و به نحو جالبي آن را ميآرايند. انجام اين كار به دو علت است. اول آن كه شاووعوت روز داوري درختان ميوه است. دوم به ياد بود كوه سيناي كه اطراف و جوانب آن در روز شاووعوت از سبزه و گياه پوشيده شده و مراتع سبز و خرمي را به وجود آورده بود. در برخي از جوامع مرسوم است كه روز شاووعوت از خوراكيهاي لبني و عسل و شيريني و امثال آن استفاده ميكنند و اين بدان جهت است كه شريعت ا.لهي و تورات به شير و عسل قياس شده است. در روز دوم شاووعوت كتاب «روت» را در كنيساها قرائت ميكنند و اين امر علل مختلفي دارد: 1- شاووعوت روز تولد و رحلت داويد (حضرت داود) ميباشد و كتاب روت دربارة دودمان او تفسيراتي نموده است. 2- شرحي كه درباره در كتاب روت داده شده با عيد شاووعوت يا عيد درو مناسبت دارد. 3- روت يك زن جديد المذهب باوفا بود كه دين يهود را (در جهان كفر آلود 3000 سال پيش) از صميم قلب پذيرفت، همان گونه در شاووعوت كليه يهوديان نيز تورات را با دستورات آن پذيرفته و وفاداري خود را نسبت به آن اعلام داشتند
|
|