آذر 88
شاید سخن گفتن درباره‌ی کسی که بودنش را چندان
مستقیم تجربه نکرده‌ای غیرمنطقی به نظر برسد. ام این نوشتن از آن نظر بسیار منطقی
است که بدون دخالت احساسات ناشی از تماس مستقیم با فرد و تنها براساس انعکاس نظرات
دیگران در مورد وی فراهم می‌شود و می‌تواند تصویری از داوری همگانی نسبت به موضوع
بحث را ارائه دهد.
سخن از مرحوم دکتر منوچهر نیکروز است که در زمان فوتشان نوجوان بودم.
هر چند از مصاحبتشان چندان بهره‌ای نبرده‌ام اما آن‌چنان ذکر خیر آن مرحوم در
عرصه‌های مختلف را از زبان افراد متعددی شنیده‌ام که گویی سال‌هاست در کنار ایشان
زیسته‌ام و به خیراندیشی وی کاملاً باور دارم.
آنچه از خاطرات بسیاری از همکیشان از مرحوم نیکروز نقل شده و به یادگار مانده به
خوبی مبین شخصیت والای وی است.
دکتر نیکروز که در دوره‌های دوم و سوم مجلس شورای اسلامی نمایندگی جامعه کلیمیان را
برعهده داشت از ویژگی مردمی بودن، اعتقاد به اصول و بسیاری از خصایل درخور یک
نماینده ممتاز بهره‌مند بود.
وی با اختلاف نظرهای سیاسی کاری نداشت و با تعمیق مناسبات خود با دیگر نمایندگان و
مسئولین سعی بر رفع مسایل و مشکلات خاص جامعه ایرانیان یهودی داشت.
به‌پاس فعالیت‌های اجتماعی دکتر منوچهر نیکروز و 26 بهمن ماه یازدهمین سالگرد
درگذشت وی گزارشی به این مناسبت به همت سایت نگرش سوم، سامان نجاتی تهیه گردیده است
که برای اطلاع شما خوانندگان به چاپ می‌رسد.
فرهاد افرامیان
زندگی شخصی و فعالیت‌های اجتماعی دکتر نیکروز
نام کامل: منوچهر کلیمی نیکروز
متولد: 26 شهریور 1325 اصفهان
تحصیلات ابتدایی: دبستان فردوسی
تحصیلات متوسطه: دبیرستان البرز
تحصیلات عالی: دکتری داروسازی، دانشکده‌ی داروسازی دانشگاه تبریز
فعالیت‌های شغلی: داروسازی و وزارت بهداری
همسر: لیدا نیکروز
فرزندان: ایلانا و امید
حضور در مجلس شورای اسلامی
دوره‌های حضور در مجلس: دوم و سوم
دوره‌ی دوم (خرداد 63 تا خرداد 67)
انتخابات: 26/1/1363
ریاست مجلس: اکبر هاشمی رفسنجانی
کل آرای کلیمیان: 8636
آرای کسب‌شده توسط دکتر نیکروز: 6549 (8/75%)
کمیسیون: بهداری
تعداد نطق‌های پیش از دستور: سه بار، جلسه‌ی 117، 18/1/64، جلسه‌ی 264، 7/2/65،
جلسه‌ی 394، 30/1/66
دوره‌ی سوم (خرداد 67 تا خرداد 71)
انتخابات: 19/1/1367
ریاست مجلس: مهدی کروبی
کل آرا: 8972
آرای کسب‌شده: 7801 (9/97%)
کمیسیون: بهداری
تعداد نطق‌های پیش از دستور: سه‌بار، جلسه‌ی 223، 21/1/69، جلسه‌ی 272، 27/6/69،
جلسه‌ی 464، 6/12/70
شرحی از زندگی شخصی دکتر نیکروز
منوچهر در میان خانواده‌ای متدین در اصفهان زاده‌شد. شش‌ساله بود که خانواده‌ی او
همانند بسیاری دیگر از کلیمیان تصمیم به مهاجرت به تهران گرفتند. وی تحصیلات
ابتدایی خود را در دبستان فردوسی به پایان برد و از همان کودکی برای کمک به خانواده
در ساعات پس از مدرسه در یک کارگاه شیشه‌بری مشغول به‌کار شده بود. وی تحصیلات
متوسطه‌ی خود را در دبیرستان البرز ادامه‌داد و بعد از قبولی در کنکور دانشگاه، برای ادامه‌ی تحصیل به تبریز عزیمت نمود. او توانست درسال 1350، دکتری خود را در
رشته‌ی داروسازی از دانشکده‌ی داروسازی دانشگاه تبریز، با موفقیت دریافت کند.
وی بلافاصله در وزارت بهداری استخدام گردید. دیری نپایید با پشتکار خود به مراتب
بالاتر دست یافت. به‌طوری که تا پیش از انقلاب از سوی دانشگاه شهید بهشتی (ملی) با
داشتن پست معاونت وزارت بهداری، به عنوان بازرس کل داروخانه‌های شمال و غرب تهران
خدمت می‌کرد.
منوچهر در سال 1355 با دختر عموی خود، لیدا ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو فرزند
به نام‌های ایلانا و امید می‌باشند.
دکتر نیکروز در فعالیت‌های اجتماعی متعددی نیز حضور یافت و در سال 1363 و دوره‌ی
دوم مجلس شورای اسلامی به سمت نماینده‌ی ایرانیان کلیمی در آن مجلس انتخاب‌شد. در
سال 1371 دوره‌ی سوم مجلس پایان گرفت و دکتر نیکروز پس از هشت سال تلاش پرثمر و
خدمت صادقانه، رسماً به خدمت خود پایان داد. با وجود این وی مدت‌ها همکاری خود را
به عنوان مشاور نماینده‌ی دوره‌ی چهارم مجلس ادامه‌داد و نیز فعالیت‌های
خیرخواهانه‌ی خود را در انجمن کلیمیان تهران در راستای خدمات اجتماعی به همکیشان و
نیز حل مشکلات و نابه‌سامانی‌ها در جامعه تداوم بخشید.
شرحی از فعالیت‌ها و خدمات صورت‌گرفته توسط دکتر نیکروز
- همکاری با انجمن کلیمیان در رسیدگی به مسائل خاص مدارس و کنیساها در آن دوران؛
- حل و فصل مسائل مربوط به مصادره‌ی اموال برخی از همکیشان؛
- جلوگیری از تخریب گورستان‌های قدیمی، به‌ویژه در سارابت‌آشر اصفهان و دیوارکشی
به‌دور آن؛
- کمک‌های پزشکی و مالی و معنوی به تمامی هم‌وطنان نیازمند، با هر رنگ و نژاد و
مذهب.
دکتر نیکروز در یازدهم بهمن سال 1373 در سن 48 سالگی در حالی که حکم آزادی یکی از
همکیشان خود را از مسئولان زندان اوین گرفته‌بود به‌طور ناگهانی دار فانی را وداع
گفت و جامعه را در بهت و ناباوری فرو برد.
روی سنگ آرامگاه وی در بهشتیه‌ی تهران این شعر را حک کرده‌اند:
ای کعبه‌ی عشق همسر من
ای رفته به‌خاک از بر من
تقدیر شکست تار و پودم این مرثیه نیست باور من
در مجلس عاشقان ملت
پیوسته هنوز پربهایی
یک جامعه سوخت از فراغت
ای جان عزیز کی می‌آیی
یادش گرامی باد.
نطق پیش از دستور دکتر نیکروز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی
دوره‌ی سوم، جلسه‌ی 223 به‌تاریخ بیست و یکم فروردین‌ماه 1369
به‌نام خدا و با استعانت از روح بزرگوار حضرت امام قدس سره و با سلام به رهبر محبوب
و با ادای احترام و تبریک سال نو به ملت شریف و شجاع ایران. بسیار خوش‌وقتم که در این فرصت به‌عنوان نماینده‌ی کلیمیان ایران در مجلس شورای اسلامی، فرا رسیدن ایام
مذهبی پسح که یادآور قیام توحیدی حضرت موسی کلیم‌الله علیه شرک و ستم فرعون و آزادی
یهودیان ستم‌دیده و مستضعف از زیر بار اسارت و استکبار فرعونی است را به همکیشان
عزیز کلیمی تبریک عرض نمایم. برای موحدین جهان و آن‌هایی‌که به‌امر خداوند در راه حق و عدالت مبارزه می‌کنند،
قیام حضرت موسی علیه‌السلام نشانه‌ی بارزی از اراده‌ی الهی برای نابودی ظلم و
استقرار عدل و شرافت انسانی است. کلیمیان همه‌ساله یادواره‌ی پسح (عید آزادی) و
قیام حضرت موسی علیه‌السلام را با اعتقاد به وحدانیت حق تعالی در خانه‌های خود،
همراه با خانواده و دوستانشان برگزار می‌نمایند.
هم‌وطنان دلاور در دفاع از آزادی و شرافت ملت ایران در میدان نبرد با متجاوزین و
دشمنان انقلاب شکوه‌مندانه حماسه‌آفرینی نمودند. جوانان ما در طول این مدت، نستوه و
خستگی‌ناپذیر برای استقلال و آزادی کشور عزیزمان ایران سخت مبارزه کردند تا پرچم
اقتدار و درفش افتخار را بر بام میهن برافرازند. امسال رهبر کبیر انقلاب و
بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران در میان ما نیستند و روح بزرگوارشان به بارگاه الهی
پیوسته‌است، اما اندیشه‌های تابناک ایشان که تجلی‌دهنده‌ی سخنان پیامبران می‌باشد
هم‌چنان مدنظر مسئولین محترم نظام و مردم شریف ایران بوده و آنان به اندیشه‌های پاک
و ارزش‌های تابناک دینی و انسانی ایشان وفادار هستند. امروز کلیمیان ایران هم‌دوش
سایر هم‌وطنان شریف برای پی‌ریزی بنای کشوری آباد و آزاد همت گماشته‌اند و
انشا‌الله با اجرای برنامه‌ی پنج ساله که امید همه‌ی اقشار ملت می‌باشد، در جهت
توسعه‌ی اقتصادی و فرهنگی کشور به پیروزی نائل گردیم و همه باید دست به دست داده،
در اجرای اهداف والای این برنامه که خود مرحله‌ی اول برنامه‌های آتی مملکت می‌باشد،
نهایت همکاری را بنماییم و به بازسازی مناطق جنگ‌زده توجه خاص مبذول شود. این
برنامه با کوشش بسیار و شرکت فعالانه‌ی هزاران متخصص و کارشناس، تدوین و مورد تصویب
مجلس محترم قرار گرفته و توجه خاص به برنامه‌های زیربنایی آن شده و نظر کمیسیون‌های
تخصصی مجلس و نمایندگان محترم را شامل گردیده‌است. آینده‌ی اقتصادی کشور، بستگی به
اجرای صحیح این برنامه دارد که همکاری همه‌ی آحاد ملت در اجرای برنامه‌ی پنج ساله
با دولت محترم جناب آقای هاشمی رفسنجانی ضامن موفقیت این برنامه می‌باشد. این‌جانب
به‌عنوان عضو کمیسیون بهداری مجلس شورای اسلامی توجه به تبصره‌های مربوط به
برنامه‌ی پنج‌ساله علی‌الخصوص در مورد افزایش تخت‌های بیمارستانی در شهرها و مناطق
محروم و بازسازی بیمارستان‌های کشور را تاکید نموده و درباره‌ی ارائه‌ی تولید مواد
داروئی لازم می‌دانم توجه مسئولین را نسبت به همکاری همه‌ی متخصصین در جهت رفع
کمبودها جلب نموده و به مسئله‌ی بهداشت محیط و رفع آلودگی هوا توجهات خاص مبذول
گردد.
مشارکت اقلیت‌های دینی در جریان انقلاب و استقرار جمهوری اسلامی و دفع تجاوز عراق
علیه ایران صفحه‌ی درخشانی از تاریخ مبارزات مردم ایران در سال‌های اخیر است.
می‌دانیم که جمعیت اقلیت‌های دینی در ایران از لحاظ عددی رقم قابل توجهی را نسبت به
کل جمعیت کشور شامل نمی‌شود ولی حضور این عده در متن مبارزات مردم مسلمان ایران و
متابعت بی‌چون و چرای آن‌ها از روحانی بزرگ و رهبر کبیر ملت ایران، ا انقلاب
اسلامی را نزد جهانیان افزون‌تر نموده و در جریان استقرار جمهوری اسلامی ایران
آنچه در قانون اساسی در ارتباط با حقوق دینی ذکر گردید، نظام ارزشی اسلام را در
رعایت حقوق الهی و انسانی افراد به جهانیان شناساند. بی‌تردید کسانی بودند که تصور
می‌کردند و ی برای ارضای نیت‌های شیطانی خود این طور تبلیغ می‌نمودند که استقرار
نظام جمهوری اسلامی به‌معنی نادیده‌گرفتن حقوق اقلیت‌های دینی در ایران است و در
داخل کشورمان تنگ نظران و غافلانی بودند و هستند که زندگی برادرانه‌ی مردم ایران را
از دیدگاه خود می‌بینند و بی‌میل نیستند که با دامن زدن به اختلافات قومی و مذهبی،
سد راه پیشرفت انقلاب و ملت ایران گردند. اما در تمام مراحل قبل از نهضت و پس از
پیروزی انقلاب و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، دیدگاه حضرت امام در این مورد
دیدگاهی الهی – انسانی، روشن، صریح و دقیق بوده‌است و در تمام اظهارنظرها، مصاحبه
با روزنامه‌نگاران و مخبرین خارجی و پیام‌های خود رعایت حقوق اقلیت‌های دینی در ایران را یادآور شدند و بر آن تاکید فرمودند و کید مکاران را برملا نموده و به
خودشان برگرداندند و اقلیت‌های دینی هم‌چنان آبرومندانه در میان هم‌وطنان خود زندگی
می‌کنند و براساس اصل سیزدهم قانون اساسی، کلیمیان ایران هم‌چون سایر اقلیت‌های
دینی حق آزادی در اجرای فرایض دینی و اجرای امور شرعی خود را دارا می‌باشند و
هم‌اکنون مراسم مذهبی ما در روزهای شنبه و اعیاد و سایر روزهای هفته در آرامش و
امنیت کامل برگزار می‌شود.
درمورد نحوه‌ی فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی کلیمیان درحال‌حاضر می‌توان گفت کلیمیان ایران جزئی از ملت ایران می‌باشند و در حقوق اجتماعی و سیاسی همانند سایر هم‌وطنان
از مزایای لازم برخوردار هستند و به‌موجب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، کلیمیان
ازجمله اقلیت‌های دینی رسمی شناخته‌شده هستند و از لحاظ بیان مواضع سیاسی خود دارای
یک نماینده‌ی منتخب در مجلس شورای اسلامی می‌باشند.
و طبق فرمایشات حضرت امام به‌مناسبت افتتاح مجلس در سال 59 که فرمودند: «مجلس شورای
اسلامی همان‌سان که در خدمت مسلمین است و برای رفاه آنان فعالیت می‌نماید، برای
رفاه و آسایش اقلیت‌های مذهبی که در اسلام احترام خاص دارند و از قشرهای محترم کشور
هستند اقدام و فعالیت می‌نماید و اساسا آنان با مسلمانان در صف واحد و برای کشور
خدمت می‌کنند و در صف واحد از تمام ارزش‌ها و مآثر برخوردار می‌باشند.» و همان‌طوری
که تاکید فرموده‌اند و یهودیان ایران هم معتقد هستند که حساب یهودیت حقیقی و آن
دسته از یهودیانی که به وحدانیت خداوند و رسالت الهی حضرت موسی کلیم‌الله و احکام و
آیین او پای‌بند هستند، از حساب صهیونیست‌ها جداست.
کلیمیان ایران از دیرباز در تهران و شهرستان‌های کلیمی‌نشین دارای انجمن‌هایی مردمی
بوده و پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی براساس قانون احزاب و جمعیت‌ها سازمان
یافته و اداره‌ی امور اجتماعی، فرهنگی و رفاهی از وظایف آن‌ها می‌باشد. کلیمیان ایران چه قبل از پیروزی انقلاب با شرکت ده هزار نفری در تظاهرات و راهپیمایی‌ها و
چه بعد از پیروزی انقلاب هم در خط مقدم جبهه با دادن شهدا و هم‌چنین در پشت جبهه با
کمک‌های پزشکی و کادر درمانی و همین‌طور با کمک‌های جنسی و نقدی به دفعات مختلف به
جبهه‌ها مراتب وفاداری خود را به جمهوری اسلامی ایران به‌منصه‌ی ظهور رسانیده‌اند.
همان‌طوری که جناب آقای کروبی ریاست محترم مجلس بارها یادآوری نموده‌اند، وظیفه‌ی
همه‌ی افراد ملت است که فرمایشات حضرت امام را نصب‌العین قرار داده و براساس آن عمل
نمایند. بدین‌منظور انجمن کلیمیان ایران فرمایشات حضرت امام را در ارتباط با
اقلیت‌های دینی در مجموعه‌ای به‌شکل کتاب جمع‌آوری و به‌مناسبت اولین سالگرد ارتحال
ایشان منتشر و در دسترس همگان قرار خواهد‌داد. جامعه‌ی کلیمیان ایران چون سایر
اقشار ملت و مردم شرافتمند جهان متذکر می‌گردد که محافل جهانی در راس آن سازمان ملل
می بایستی حداکثر سعی خود را در اجرای قطع‌نامه‌ی 598 به‌عمل آورند و به عراق گوشزد
نمایند که مطیع خواسته‌ی همه‌ی مردم عدالت‌خواه جهان بوده و در اجرای قطع‌نامه، بیش
از این تعلل به‌خود راه نداده و بدانند که حقوق حقه‌ی ملت ایران را هیچ‌کس و هیچ
قدرتی نمی‌تواند زیرپا نهد. برحسب وظیفه لازم می‌دانم از الطاف و مساعی بی‌شائبه‌ی
ریاست محترم جمهور و ریاست محترم مجلس شورای اسلامی و ریاست محترم قوه‌‌ی قضاییه و
هیئت محترم دولت که درمورد خواسته‌های جامعه‌ی کلیمیان ایران همیشه نهایت محبت را
مبذول داشته‌اند از طرف خود و قاطبه‌ی کلیمیان ایران سپاس‌گزاری و تشکر نمایم.
مخصوصا از اعضای محترم شورای انقلاب فرهنگی و به‌ویژه وزیر محترم آموزش و پرورش و
اعضای محترم کمیسیون آموزش و پرورش مجلس شورای اسلامی که شرایط ادامه‌ی کار واحدهای
آموزشی کلیمیان را فراهم آورده و تسهیلات لازم را در این راه فراهم نموده‌اند
قدردانی و سپاس خود را اعلام می‌نمایم.
ما کلیمیان ایران در آستانه‌ی پسح در کلیه‌ی کنیساها حضور یافته و برای طول عمر
رهبر معظم و آزادی و استقلال میهن عزیز و موفقیت روزافزون مسئولین محترم و پیروزی
ملت شریف ایران به درگاه خداوند متعال دست به دعا و نیایش بر‌می‌داریم و امیدواریم
برگزاری این مراسم مذهبی توام با رهایی تمام مردمی باشد که زیر بار ظلم و ستم
استکبار رنج می‌برند و روزگاری پیش آید که شرمندگان خداوند و تمامی کسانی‌که به
خدای یگانه ایمان دارند، به سعادت کامل نائل شوند.
با آرزوی هرچه مستحکم‌تر شدن همبستگی و وحدت کلیمیان ایران با قاطبه‌ی ملت شریف و
غیور ایران.
دکتر نیکروز از نگاه فعالین کهنه‌کار جامعه‌ی کلیمی :
در این بخش برای آشنایی بیش‌تر با خصوصیات و نیز فعالیت‌های صورت‌گرفته از سوی
مرحوم دکتر منوچهر نیکروز، از فعالین قدیمی جامعه در رابطه با ایشان پرسیده‌ایم که
آنان در سطوری کوتاه، خاطرات خود از ایشان و نیز خدماتشان به جامعه‌ی ایرانی (و نه
فقط کلیمیان) را بیان کرده‌اند:
فرنگیس حصیدیم (رییس هیئت‌مدیره‌ی سازمان بانوان یهود ایران، عضو هیئت‌مدیره‌ی
انجمن کلیمیان تهران و مدیر امور اداری بیمارستان دکتر سپیر)
من مرحوم دکتر نیکروز را از زمانی که ایشان دانشجوی داروسازی بودند می‌شناختم. پسری
جوان و با شور و انرژی که برای معرفی آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای دیگری که شرکت محل
کار ایشان نمایندگی آن‌ها را در اختیار داشتند، به بیمارستان دکتر سپیر می‌آمد و آن
داروها را به پزشکان ما و حتی خود من معرفی می‌کرد. سال‌ها پس از آن ایشان برای
نمایندگی کلیمیان در مجلس انتخاب شدند و از آن‌جا آشنایی ما با ایشان بیش‌تر شد. در
طی آن دوران ایشان بسیار به بیمارستان توجه داشتند و تقریبا هفته‌ای نبود که کم‌تر
از ده بیمار از جانب ایشان برای متخصصین بیمارستان دکترسپیر ارجاع شود. در دیگر
عرصه‌های اجتماعی، شناختی که من شخصا از ایشان پیدا کردم این بود که اگر کسی برای
کاری نزد ایشان مراجعه می‌کرد، محال بود دست خالی برگردد. یعنی حتی اگر هم انجام
خواسته‌ی یک مراجعه‌کننده ناشدنی بود، باز هم ایشان با بشاشت، روی خوش و صبر به
حرف‌های آنان گوش می‌داد و تلاش می‌کرد هر کاری که از دستش بر می‌آمد برای آنان
به‌انجام برساند. واقعا نمی‌توان جز خاطره‌ی خوب چیز دیگری از ایشان گفت، چون
همواره با همه‌ی مردم برخورد خوب و مناسب داشتند و سعی می‌کردند به هر نحو ممکن
مشکلات مردم و جامعه را حل کنند. روزی که خبر فوت ایشان را شنیدم، واقعا نتوانستم
آن را باور کنم. نه فقط من، که به‌نظرم تمامی جامعه در یک شوک فرو رفت. باور این
مسئله که چنین شخصیت بزرگی را از دست داده‌ایم، واقعا سخت بود.
گاد نعیم (رییس هیئت امنای سرای سالمندان یهودی)
(این مصاحبه با زنده‌یاد گاد نعیم ده روز قبل از فوت وی به عمل آمده بود)
امروز پانزده سال از فوت مرحوم دکتر نیکروز می‌گذرد. برجسته‌ترین ویژگی آن
مرحوم، مردمی بودن ایشان بود. کم‌تر پیش می‌آمد کسی به دفتر ایشان برود و دست خالی
برگردد. من خودم آن مرحوم را از دوران جوانی ایشان می‌شناختم. ایشان با سختی تحصیل
کرده‌بودند ولی با تلاش و پشتکار توانسته بودند مدرک دکتری داروسازی بگیرند. فرد
بسیار فعالی بودند و مردم جامعه از دوران نمایندگی ایشان در مجلس، خاطرات بسیار
خوشی دارند. می‌دانم که حتی اگر به هر علتی قادر نبودند مشکلی را حل کنند، صرف
همراهی و هم‌دلی ایشان با مراجعان، آنان را راضی نگاه می‌داشت.
مرحوم دکتر نیکروز هم‌چنین علاقه‌ی خاصی به سرای سالمندان یهودی داشتند و از هر
موقعیتی که پیش می‌آمد در جهت حمایت و کمک به سرای سالمندان یهودی نهایت استفاده را
می‌بردند. البته خود دکتر نیکروز هم یک سرای سالمندان داشتند، ولی بعدها از یکی از
دوستانم در اداره‌ی بهزیستی شنیدم که ایشان هیچ‌گاه برای سرای خودش هیچ سفارشی
نمی‌کرد و اگر سفارشی می‌کرد، فقط برای سرای سالمندان یهودی بود و این یکی از
مواردی است که سعه‌ی صدر مرحوم دکتر نیکروز را نشان می‌دهد.
امیدوارم که روح ایشان در علو درجات باشد و بازماندگان ایشان نیز در هر کجای دنیا
که هستند، با سلامت و افتخار زندگی کنند.
دکتر منوچهر الیاسی (رییس هیئت‌مدیره‌ی انجمن کلیمیان تهران طی سال‌های 64 تا 67 و
نماینده‌ی ایرانیان کلیمی در پنجمین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی)
من دکتر نیکروز را از قبل از آن‌که به سمت نماینده‌ی کلیمیان انتخاب شوند، از طریق
انجمن اولیا و مربیان مدرسه‌ی راه دانش می‌شناختم. من و دکتر نیکروز هردو عضو آن
انجمن بودیم و به‌واقع با هم همکار بودیم. ما هر دو پیش از آن‌که وارد فعالیت‌های
اجتماعی و سیاسی شویم، در آن‌جا همکار بودیم. اما بعدا تقریبا همان زمانی که من
به‌عنوان ریاست هیئت‌مدیره‌ی انجمن کلیمیان تهران انتخاب شدم، ایشان هم به‌عنوان
نماینده‌ی کلیمیان برگزیده‌شدند و همکاری ما مجددا شروع شد.
در ابتد این همکاری بسیار ضعیف بود چون ارتباط خوبی میان ما و دکتر نیکروز برقرار
نشد، چون هرکدام از ما روش خودمان را داشتیم. ولی به‌تدریج و با گذشت زمان پیوندی
میان ایشان و هیئت‌مدیره‌ی انجمن برقرار شد. پس از آن ایشان مرتب به انجمن سر
می‌زدند و نیز گاهی ما از ایشان برای شرکت در جلسات دعوت می‌کردیم. گاهی نیز در
جلسات کمیته‌های زیرمجموعه‌ی انجمن شرکت می کردند. نیز گاهی ما از ایشان در امور
مشورت می‌گرفتیم و گاهی ایشان از ما. از زمانی هم که دفتر کار ایشان در محل انجمن
کلیمیان تهران قرار گرفت، به سبب قرابت و همسایگی بیش‌تر هم‌دیگ ا می‌دیدیم و در
نتیجه فرصت می‌کردیم هفته‌ای یک یا دوبار با هم بحث و تبادل نظر داشته‌باشیم.
اما خصلت بزرگی که دکتر نیکروز داشت، این بود که شخص بسیار مردم‌داری بود و
با مردم جامعه بسیار خوب برخورد می‌کرد. در مجلس هم همین شیوه را پیاده
کرده‌بود و با کارمندان مجلس بسیار خوب رفتار می‌کرد. به‌آن‌ها کمک می‌کرد، برایشان
دارو می‌آورد و حتی اگر لازم می‌بود از کمک مالی نیز دریغ نمی‌کرد. به همین خاطر هم
دکتر نیکروز در مجلس شناخته‌شده بود. یعنی حتی در آن دوره که من در مجلس حضور
داشتم، کارمندان همگی به‌نیکی از دکتر نیکروز یاد می‌کردند.
بعد از این‌که دوران نمایندگی ایشان در مجلس به اتمام رسید، ایشان هم‌چنان فعال
باقی ماندند و هم‌چنین با کمیته‌ی تعاون انجمن کلیمیان که در آن سال‌ها من مسئولش
بودم، به‌خوبی همکاری می‌کردند.
یادم هست در روزی که ایشان فوت کردند، ما جلسه‌ی کمیته‌ی تعاون را داشتیم و در
انتظار ایشان بودیم تا به جلسه بیایند. ولی هرچه منتظر شدیم، خبری از ایشان نشد. تا
این‌که حدود ساعت شش یا هفت به ما خبر دادند که دکتر نیکروز در خودروی شخصی‌اش فوت
کرده‌است.
از مراسم ختم ایشان هم به‌یاد دارم که جمعیت عظیم و بی‌سابقه‌ای در آن مراسم حضور
پیدا کرد. از همکیشان کلیمی گرفته تا بسیاری از نمایندگان مجلس، همگی در آن مراسم
حضور یافتند و این خود نشان می‌داد که ایشان تا چه حد نزد همگان شناخته‌شده و محبوب
بوده‌اند.
اسکندر میکائیل (عضو هیئت‌مدیره و خزانه‌دار انجمن کلیمیان تهران)
دکتر نیکروز همواره در امور جامعه بسیار فعال بودند. به‌خاطر دارم یک بار هشت
شب برنامه پشت سر هم را به‌مناسبت دهه‌ی فجر در تالار خراسانی‌ها مدیریت و
اداره‌کرد. آن برنامه‌ها بسیار فوق‌العاده بود و هر شب یک عده از همکیشان در آن
حضور پیدا می‌کردند. واقعا قدرت مدیریت ایشان در آن برنامه‌ها و نیز محتوی آن‌ها
فوق‌العاده بود. ایشان همیشه در سفرهایی که به اماکن مخصوص یهودیان می‌کردند، تلاش
داشتند جمعیتی عسارا یعنی حداقل ده نفر را با خود ببرند. یادم هست یک‌بار که به
مقصد سارا بت آشر در اصفهان در حرکت بودیم، ایشان مصرانه خواستند در وسط راه که
بیابان نیز بود توقف کنیم تا تفیلای مینحا خوانده‌شود تا فرامین آیین‌مان به اجرا
درآید. جالب بود که در آن روز سیدور به‌همراه نداشتیم، ولی یکی از دوستان توانست کل
متن تفیلا را از حفظ بخواند و آن روز تبدیل به خاطره‌ای به‌یاد ماندنی شود. دکتر
نیکروز با وجود این‌که مشغله‌ی کاری زیادی در کارخانه‌ی داروسازی خود و نیز مدیریت
داروخانه‌ی بیمارستان اخگر داشتند، بیش‌تر وقت خودشان را صرف خدمت به اجتماع
می‌کردند. علاوه بر حضور در مجلس، روزهای یک‌شنبه و سه‌شنبه نیز در دفترشان واقع در
انجمن کلیمیان تهران حضور پیدا می‌کردند تا به امور جامعه و نیز مراجعه‌کنندگان
رسیدگی کنند. ایشان همیشه دنبال کار خیر بودند. اوایل انقلاب که دارو در بازار کم
بود، ایشان برای هرکس که جهت دارو مراجعه می‌کرد، چه کلیمی و چه غیرکلیمی، حتما سعی
می‌کرد با بودجه‌ی خودش دارو تهیه‌‌کند و به دست درخواست‌کننده برساند.
فیض‌الله ساکت‌خو (عضو هیئت‌مدیره و مسئول کمیته‌ی املاک انجمن کلیمیان تهران)
مرحوم دکتر نیکروز از زمانی که به سمت نمایندگی کلیمیان در مجلس انتخاب شد، با
کلیه‌ی اقشار جامعه در ارتباط بود، در همه‌ی فعالیت‌های اجتماعی و در جلسات
سازمان‌های مختلف شرکت می‌کرد. اغلب اوقات خودروی شخصی ایشان را مملو از کارتن‌های
دارو می‌دیدیم که به‌سفارش مردم، چه از جامعه‌ی کلیمی و چه جامعه‌ی اکثریت و یا
به‌خواست نمایندگان تهیه شده‌بود. من فکر می‌کنم ایشان علاوه بر این‌که نماینده‌ی
جامعه‌ی کلیمی در مجلس بود، نماینده‌ی کل مردم ایران در مجلس نیز محسوب می‌شد،
به‌این خاطر که هر بیماری که از هرکجای ایران به نماینده‌های مجلس مراجعه می‌کرد،
فورا به دکتر نیکروز ارجاع داده می‌شد و آقای دکتر نیکروز هم برای آن‌ها در
بیمارستان‌های مختلف نوبت می‌گرفتند و آنان را بستری می‌کردند. هفته‌ای چند روز هم
با مردم ملاقات می‌کردند، مشکلات آن‌ها را می‌شنیدند، پیگیری می‌کردند تا به نتیجه
برسد و نیز پاسخ‌گو بودند.
ما هم‌چنین حدود سه دفعه به اتفاق ایشان به اصفهان رفتیم چون‌که بخشی از اراضی ماما
سارا که گورستان کلیمیان بود را تصرف کرده‌بودند. در آن‌جا با کمک ایشان و با
ملاقات با استاندار، فرماندار و شهردار و نمایندگانی که در مجلس بودند، موفق شدیم
آن زمین‌ها را پس بگیریم و نیز با کمک‌های آقای دکتر نیکروز کل منطقه را دیوارکشی و
بازسازی کرده و جاده‌ی منتهی به آن‌جا را آسفالت کردیم تا مردم راحت‌تر به آن‌جا
دسترسی پیدا کنند. خلاصه این‌که وقتی هر کاری به ایشان ارجاع داده می‌شد، هیچ‌گاه
وعده‌ی بیهوده نمی‌داد، بلکه واقعا پیگیری می‌کرد تا به نتیجه‌ی مطلوب برسد.
مهندس موریس معتمد (نماینده‌ی ایرانیان کلیمی در دوره‌های ششم و هفتم مجلس شورای
اسلامی)
در گفت‌وگو با نشریه‌ی افق بینا (شماره‌ی 35، صفحه‌ی 28) از ایشان پرسیده شده
که اگر بخواهند از نمایندگان قبلی که در مجلس حضور داشتند یکی را نام ببرند، از
چه‌کسی یاد می‌کنند؟ ایشان در پاسخ گفته‌اند: «به‌عنوان پتانسیل مثبت، حتما از
مرحوم دکتر منوچهر نیکروز یاد می‌کنم چرا که چیزی که برای خود من واقعا جای خوشحالی
و تعجب داشت این بود که این انسان چه‌قدر توانسته‌بود اثر‌گذار باشد، به‌طوری که تا
همین اواخر دوره‌ی هفتم با هر کس که در مجلس برخورد داشتیم، حتما از دکتر منوچهر
نیکروز یاد می‌کرد و این نشان می‌دهد که این انسان چقدر والا بوده و توانسته اثر
مثبتی در زمان حضور خودش در دوره‌ی دوم و سوم نمایندگی مجلس به‌جا بگذارد.»
