کارشناس ارشد الکترونیک
جایزه
نوبل از مشهورترین و معتبرترین جوایز علمی جهان در سال 1895 توسط آلفرد نوبل
دانشمند بزرگ سوئدی که مخترع دینامیت نیز بوده است پایه‌گذاری شد. این جوایز طبق
وصیت بنیانگذار آن به طور سالانه به متفکران و دانشمندانی اهدا می‌شود که در 5 رشته
پزشکی و فیزیولوژی، شیمی، فیزیک، ادبیات و صلح منشاء اثری در خدمت به بهبود زندگی
بشر شوند.
اینک نگاهی داریم به زنان دانشمند بزرگ یهودی که جوایز نوبل به آنان تعلق گرفته
است.
گرترود
بی. الیون Gertrude B. Elion
گرترود بی.الیون در 1918 در نیویورک به دنیا آمد، در زمان نوجوانی شاهد فوت
مادربزرگ خود به علت سرطان بود. همین امر باعث شد تا زندگی خود را برای مبارزه با
بیماری‌ها اختصاص دهد. او شیمی را در دانشکده هانتر و دانشگاه نیویورک مورد مطالعه
قرار داد.
وی يک روش سيستماتيک را براي توليد داروهاي مبتني بر دانش زيستي و بيماري‌ها ايجاد
کرد. یکی از اولین داروهای تولید شده توسط او و همکارش به بسیاری از کودکان مبتلا
به بیماری برای زنده ماندن کمک کرد. سایر داروهایی که آنها تهیه کردند برای مقابله
با مالاریا، عفونت‌ها، نقرس و نیز پیوند اعضا مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
گرتود الیون در سال 1988 برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد و در سال 1999در
آمریکا چشم از جهان فرو بست.
گرتی
ترزا کوری Gerty Theresa Cori
گرتی ترزا کوری در 1896 در پراگ، اتریش- مجارستان (در حال حاضر جمهوری چک) به
دنیا آمد. او در سال 1920 دکترای خود را در پزشکی از دانشکده پزشکی دانشگاه پراگ
دریافت کرد و بعد از آن در همان سال، با کارل کوری ازدواج کرد. وی با همسرش در سال
1922 به بوفالو، نیویورک در ایالات متحده آمریکا نقل مکان کرد و شروع به تحقیق
درباره مکانیسم‌های متابولیک کرد.
اولین بار در سال 1947 موفق به دریافت عنوان استادی بیوشیمی شد و در همان سال جایزه
نوبل بیوشیمی و پزشکی را دریافت کرد. وی اولین زن آمریکایی برنده جایزه نوبل بود و
در اکتبر 1957 در سنت لوئیس، ایالات متحده آمریکا چشم از جهان فرو بست.
ریتا
لِوی مونتالچینی Rita Levi-Montalcini
ریتا لوی مونتالچینی در 22 آوریل 1909 در تورین ایتالیا در یک خانواده یهودی
متولد شد. پدرش مهندس برق و ریاضیدان، و مادرش یک هنرمند بود. ابتدا به نویسندگی
علاقه‌مند بود، اما در نهایت تصمیم به تحصیل پزشکی در دانشگاه را گرفت. در سال
1946، مونتالچینی برای کار در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس، آمریکا دعوت شد و برای
30 سال در آنجا باقی ماند تا در نهایت به ایتالیا باز گردد.
وی در زمینه بیوشمی، فیزیولوژی سلولی فعالیت می‌کرد. در سال 1952 او موفق به
جداسازی ماده‌ای شد که از تومورها در موش ساخته شده بود و باعث رشد شدید عصبی در
جنین‌های مرغ شده بود. کشف آنچه که اکنون به عنوان عوامل رشد شناخته می شود، درک
عمیق‌تر از مشکلات پزشکی مانند ناهنجاری‌ها، زوال عقل، زخم تاخیری و بیماری‌های
تومور را به ارمغان آورده است.
وی در سال 1986 برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد و در 2012 در رم ایتالیا چشم
از جهان فرو بست.
نلی زاکس Nelly Sachs
نلی زاکس در 1891 در برلین، آلمان در خانواده‌ای با ریشه‌های یهودی متولد شد.
نلی از سلامت ضعیف رنج می‌برد و بنابراین در خانه تحصیل کرد. وی همراه مادرش را در
سال 1940 از آلمان نازی به سوئد فرار کرد. چند تن از اعضای خانواده فامیل او نهایتا
قربانی هولوکاست شدند. آزار و شکنجه نازی‌ها زخم‌های عمیقی را در روحیه او ایجاد
کرد که آثار وی برگرفته از همین فجایع بود. آثار این شاعر آلمانی زبان به شدت از
آزار و اذیت یهودیان توسط نازی‌ها و با وحشت اردوگاه‌های مرگ رنگ می‌گیرد. شعر نلی
زاکس ترکیبی از واگرایی شعر متون دینی باستانی با زبان مدرنیستی است. علاوه بر شعر،
نوشته‌های وی شامل دو اثر نمایشی نیز
می‌باشد.
نلی زاکس در سال 1966 برنده جایزه نوبل ادبیات شد و در 1970در استکهلم، سوئد چشم از
جهان فرو بست.
نادین
گوردیمر Nadine Gordimer
نادین گوردیمر در 1923 در آفریقای جنوبی متولد شد. والدین او مهاجران یهودی
بودند؛ پدرش اهل لتونی و مادرش اهل انگلستان بود. نادین در سن نه سالگی شروع به
نوشتن کرد، و تنها زمانی که اولین اثر او منتشر شد، فقط 15 سال داشت. با رمانی تحت
عنوان «محافظه‌کاران» (1974) به پیشرفت بین‌المللی خود دست یافت. وی در اوایل جنبش
ضد آپارتاید درگیر شد و همچنین چندین کتاب او توسط رژیم آپارتاید ممنوع شد. وی از
سال 1948 در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی زندگی و کار کرده است.
آثار نادین گوردیمر شامل رمان، داستان کوتاه و مقالات است. در دهه‌های 1960 و 1970
او تعدادی از رمان‌های خود را در مورد جنبش مقاومتی که علیه آپارتاید ایجاد شده
بود، نوشت. آثار ادبی وی تصویری از پیشرفت تاریخی آفریقای جنوبی را نمایان می‌سازد.
نادین
گوردیمر در سال 1991 برنده جایزه نوبل ادبیات شد و در سال 2014 در ژوهانسبورگ،
آفریقای جنوبی چشم از جهان فروبست.
الفریده یلینک Elfriede Jelinek
الفریده یلینک در 1946 از پدری اهل چک و مادری رومانیایی در اتریش متولد شد،
پدر وی یک شیمیدان یهودی بود. او در دانشگاه به تحصیل در رشته هنر پرداخت و همچنین
مطالعات موسیقی خود را که از کودکی به یادگیری آن مشغول بود تکمیل کرد. در آن زمان
او نیز علاقه مند به نوشتن متون ادبی شد.
این بانوی رمان‌نویس و نمایشنامه نویس آلمانی زبان، در حوزه سیاست نیز فعالیت داشته
است. وی در سال 2004 برنده جایزه نوبل ادبیات گردید. یکی از آثار مشهور وی «معلم
پیانو» نام دارد که فیلمی نیز به همین عنوان به کارگردانی میشائیل هانکه، کارگردان
به نام و توانای اتریشی، در سال ۲۰۰۱ ساخته شد.
آدا
یونات Ada E. Yonath
آدا یونات در سال 1939، در اورشلیم، متولد شد. والدین او از لهستان مهاجرت کرده
بودند. پدرش یک حاخام بود. وی پس از مطالعه شیمی در دانشگاه عبری در اورشلیم،
دکترای خود را از موسسه علم ویزمن به دست آورد. آدا یونات همزمان در چندین دانشگاه
اروپایی و آمریکایی نیز فعالیت می‌کند.
حیات سلولی توسط مولکول‌های پروتئینی تولید شده در ریبوزوم‌ها اداره می‌شوند. در
دهه 1970، آدا یوناتیک پروژه‌ای را آغاز کرد که ثمره‌ی آن در سال 2000 در
نقشه‌برداری از ساختار ریبوزوم با استفاده از کریستالوگرافی اشعه ایکس، به نمایش
گذاشته شد. این پروژه در تولید آنتی-بیوتیک‌ها مهم بود. طبق گفته وب سایت موسسه ملی
بهداشت ایالات متحده (پیشگامان کریستالوگرافی ریبوزوم)، او اولین کریستال‌های
ریبوزوم را در سال 1980 ایجاد کرد و نخستین بار وی این موضوع را بیان کرد که
ریبوزوم حالت لوبولار دارد. آدا یونات در سال 2009 برنده جایزه نوبل شیمی گردید.
منابع
1.https://www.nobelprize.org
2.https://jwa.org
3. http://jewishjou
