|
|
دکتر سیامک مره صدق
بهار 97
تاریخ
هر جامعه بخش مهمی از هویت آن جامعه است. احترام به تاریخ تنها به معنای تکرار
شعارهای زیبا نیست، احترام به تاریخ یعنی به کارگیری تجارب گران بهای گذشتگان و
جامعه ای كه به تجارب گذشتگان خود احترام بگذارد از تکرار تجارب پیشینیانش بی نیاز
خواهد شد. مدت طولانی است که تاریخ نوین تنها به سرگذشت شاهان، سلسله ها، اشراف و
طبقات حاکم جامعه نمی پردازد، سیر تحول افراد جامعه روند تغییرات فرهنگی، اجتماعی،
اخلاقی، سیاسی و علمی، امروزه بخش مهمی از تاریخ را تشکیل می دهد و مسائل به ظاهر
ساده ای نظیر نحوه نگارش، لباس پوشیدن، تهیه غذا، شکل برگزاری مراسمی مانند تولد،
ازدواج، وفات و حتی سیر تغییر در نحوه اجرا دستورات شرعی، به عنوان وسیله ای برای
تحلیل بهتر سیر تاریخی جوامع مورد بررسی قرار می گیرند. موزه های بسیاری در گوشه و
کنار جهان پدید آمده اند که از موزه های بسیار بزرگ نظیر موزه لوور و هرمیتاژ و
بریتیش میوزیم تا موزه های کوچکی نظیر موزه مردم شناسی تونس، موزه یهودیان مراکش و
موزه یهودیان بارسلونا اثبات کننده این امر است که برای تاسیس یک موزه نیاز الزامی
به تاج و تخت و شمشیر پادشاهان و مسکوکات ضرب شده توسط آنان نیست. جریان های
فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، دینی و سیاسی هر جامعه ابعاد متفاوتی دارد که در موزه ها
قابل طرح است. سیر نحوه تغییر لباس پوشیدن، شیوه آشپزي، نحوه کتابت و حتی تفاوت
نوشته های فارسیهود از محلی به محل دیگر از نکات مورد توجه مورخین است که برخی ماده
اولیه تحقیقات تاریخی و باستان شناسی قرار گرفته اند (به عنوان مثال اولین متن
فارسی زبان مکتوب که تاکنون به دست آمده به شیوه نگارش فارسیهود نوشته شده و در
مورد فرهنگ عامه نیز در یکی از اشعار شیخ اسحق اطعمه شاعر شیرازی همزمان حافظ که به
وصف غذاهای دربار می پرداخته به آشي به نام خاله بی بی اشاره شده که امروزه عمدتا
توسط یهودیان شیراز طبخ می شود). بررسی در تاریخ فرهنگ جامعه یهودی در همه ابعاد
خود هم می تواند به شناخت بهتر جامعه ایرانیان کلیمی منجر شود و هم می تواند گوشه
هایی از تاریخ کمتر شناخته شده فرهنگ ایران را روشن سازد. وجود موزه هایی مربوط به
یهودیان در مکان هایی که عشر سابقه تاریخی و گاهی یک صدم ابعاد جمعیتی جامعه ما را
ندارند، بیان می کند که از نظر مواد اولیه فرهنگی کوچکترین کمبودی در جامعه ما وجود
ندارد اما شوربختانه هیچ گاه اقداماتی که در این مورد آغاز شده تداوم نیافته. نیک
می دانیم که تاسیس موزه ایرانیان یهودی نیازمند تلاشی همه جانبه نه تنها از سوی
مسئولان جامعه، بلکه همراه با حمایت نهادهای فرهنگی رسمی خارج از جامعه کلیمی نیز
هست. تاسیس این موزه علاوه بر نمایش گوشه هایی از تاریخ پر فراز و نشیب جامعه کوچک
ما، محلی خواهد بود برای به تصویر درآوردن تاریخ طولانی همزیستی ایرانیان کلیمی با
سایر اقشار ملت موحد ایران. نمایش بخشی از تساهل، مدارا، رواداری و همراهی اکثریت
ملت ایران با جامعه کوچک ما هنگامی که با صحنه های غرورآفرین همراهی ایرانیان کلیمی
در دفاع از منافع ملی (صحنه هایی نظیر انقلاب اسلامی شکوهمند ملت ایران، حضور
ایرانیان کلیمی در جبهه و پشت جبهه دفاع مقدس، حضور فعال ایرانیان کلیمی در سنگر
علم و فرهنگ و...) همگام می شود، تنها بخشی از نتایج مثبت شروع به کار این موزه
خواهد بود. اینجانب با پوزش از اینکه اقدامات انجام شده تا کنون در این مورد
پیگیرانه نبوده است آمادگي خود را برای همکاری در تهیه مقدمات و برنامه ریزی برای
اقدام به تاسیس و شروع به کار اولین موزه رسمی ایرانیان کلیمی اعلام مي كنم و
اطمینان دارم همه صاحبان اندیشه و تفکر و تمامی فعالان اجتماعی جامعه ما از این
اقدام استقبال خواهند کرد. آرزو دارم که از این پس میراث فرهنگی و تاریخی جامعه
ایرانیان کلیمی در موزه ای متعلق به ایرانیان کلیمی و در خاک میهن عزیزمان ایران به
نمایش درآيد. تنها محل طبیعی موزه ایرانیان کلیمی سرزمین مادری ما ایران است که
بدون شک یکی از غنی ترین فرهنگ های بشری را در طول تاریخ پرورش داده است. |
|