لئا دانیالی
پاییز 97
 

عنوان: دین یهود (از مجموعه ادیان جهان)
نویسنده: دان کوهن شربوک
ترجمه: حسن افشار
انتشارات : مرکز
سال نشر: ۱۳۹۴



غرض اما معرفی کتاب نیست. نویسنده دان کوهن شربوک خود یهودی است و در دنور کلرادو متولد شده، به مدرسه امریکایی رفته و در کنار آن در آخر هفته ها در مدرسه دینی تحصیل کرده است. هم تحصیلات دانشگاهی در زمینه یهودیت دارد و هم به درجه ربی (حاخامی) رسیده و اکنون در دانشگاه ویلز انگلستان به تدریس علوم یهودی مشغول است. یهودیت را با دل و جان دو دست و دیده دریافته، منظورم این است که هم در مدرسه غیر دینی تجربه یهودی بودن دارد و هم در موسسه معارف یهودی کالج «هبرو یونیون» که محیطی عمیقا یهودی است تحصیل کرده، هم آموخته و هم آموزانده و این حلاوت مطالعه را برای من یهودی دوچندان می کند. کتاب از بخش های مختلفی تشکیل شده و چندان قطور نیست و ایجاز کلام بر طراوت آن می افزاید. کتاب با روایتی داستان‌گونه از یک خانه یهودی مذهبی در حومه شهر آغاز می شود و از آن پس به معرفی «یهودی کیست؟» و انواع یهودیت، تاریخ یهود، یهودیت معاصر، عقاید، شعایر یهود و مساله صهیونیزم می پردازد. نویسنده در هر بخش به خوبی از عهده برآمده و اطلاعاتی مفید و موجز به خواننده ارائه می کند.
***
اما همان طور که در ابتدا هم گفتم غرض معرفی کتاب نیست، طرح پرسشی است که با خواندن این کتاب برایـــم پیش آمده. آغازگر کتاب روایت حال و هوای خانه ای یهودی مذهبی است که برای به استقبال شبات (شنبه) آماده می شوند. همه چیز شتاب خاصی دارد تا به زمان حلول شبات (غروب جمعه) که نزدیک می شویم همه دست از کار کشیده باشند. در ادامه کتاب با اصطلاحات و تعاریفی مواجه می شوم که برایم تازه هستند هم چون یهودیت محافظه کار، مذهب اصلاح طلب، سنت گرایان و خاستگاه آنها. مثلا در سبب افتراق آنها می خوانم:« دو شاخه ی محافظه کار و اصلاح طلب دارای تفاوت های مهمی در عقاید و اعمال اند. محافظه کاران چنان که از نامشان برمی آید نسبت به اصلاح طلبان با اکراه بیشتری از سنت های دیرینه می برند. در کشورهای دیگری مانند بریتانیا، فرانسه و مجارستان، مناقشات حول جزئیات اعمال عبادی درگرفت و انبوهی از نحله های متفاوت با نام های تازه به وجود آورد. اینان در بریتانیا سنت گرایانِ شاخه خود را رفرم می نامند و تندروترین شاخه خود را لیبرال می خوانند. آنچه در تمامی این شاخه ها مشترک است پذیرش یافته های تحقیقات جدید در مورد کتاب مقدس است. اینان هیچ باور ندارند که تورات را کلمه به کلمه خداوند به موسی فروخوانده باشد» (ص۲۲). و این جز از تعریف یهودیان اشکنازی و سفارادی و میزراحی و صیغه صهیونیزم و خیزش هایی چون قرائیم و . . . و فراز و فرودهای تاریخی است که دین یهود امروز از آن تاثیر پذیرفته.
این کتاب به خوبی از پس تعریف همه شاخه ها و سیر تاریخی یهودیت برآمده و همه را در یک درجه اعتبار قرار داده و هیچ تفکر و فرقهای را بر دیگری برتری نداده.
اما سوال اصلی من این است که ما یهودیان ایران که اصلا کلیمی خوانده می شویم و تاریخ یهودیت میزراحی و تلمود بابلی و تاریخ ۲۵۰۰ ساله را طی کرده ایم چه تعریفی از دین خود داریم؟ سبب افتراق خود را با دیگر یهودیان چه می دانیم؟ در کل تعریف ما از یهودی ایرانی چیست؟ هلاخا یا فقه ما با یهودیان اروپا و امریکا چه تفاوتی دارد؟ چرا باید بعد از ۲۵۰۰ سال تاریخ و تالیف و تجربه زیست زندگی یهودی در ایران شیوه حکای گوشت (آماده سازی جهت طبخ طبق شرع) را از مربیان مذهبی خارجی بیاموزیم؟ چرا پیشوایان مذهبی جوان ما اعتبار و تعالیم خود را از خارج از ایران کسب می کنند؟ و چرا یهودیت سنتی و ایرانی و پیشوایان آن کمیاب شده اند؟ گذشته از اینها چرا یهودیت وارداتی امروز ایران تنها خود را برحق می داند؟ مثال این اخیر بسیار فراوان شده و بدعت هایی که می نهد بسیار. سالن های پذیرایی یهودی که تا دیروز کاشر بوده اند (گاه) نامعتبر اعلام می شوند. کاسبانی که تا دیروز به کسب خود مشغول بوده اند دست از کار کشیده و از قرائت تورات برای سلامتی جماعت کسب روزی می کنند. پیشوای مذهبی قبلی شحیطایش باطل خوانده می شود و ملای جدید معرفی می-شود. و روابط روزمره یهودیان با غیر مثلا در نانوایی و مهد و مدرسه روز به روز محدودتر و بسته تر می شود.
به نظرم جواب به این سوال ضروری است تا مانع از تکرار تاریخ شویم و جامعهای رو به رشد و پویا داشته باشیم یا حداقل در بین جامعه کوچک خودمان رواداری و
همه پذیری داشته باشیم و آنچه بر خود نمی پسندیم بر دیگری هم...
 





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید