ترجمه: سیما اخلاقی
(رفوآ)
بهار 1402
اگر
خوب دقت کنیم متوجه میشویم که همواره عاملی وجود دارد که بیش از سوءتغذیه، کمبود
خواب و یا عدم تحرک سلامتی ما را تهدید میکند و آن تنهایی است.
تنهایی انسان را بیتاب و بیقرار میکند. تنهایی حتی خطر بروز آلزایمر، افسردگی و
دیابت را در افراد افزایش میدهد. وقتی صحبت از تنهایی میشود محققان میپرسند چرا
مردم کشورها، به عنوان نمونه مردم کشور آمریکا، رفته رفته زمان کمتری را صرف ارتباط
با دوستان خود میکنند؟
در سال 2021 در یک نظر سنجی که در کشور آمریکا تحت عنوان " کیفیت دوستیها در بین
آمریکائیان" انجام شد نشان داده شد که آنان نسبت به گذشته زمان کمتری را به روابط
شخصی با دوستانشان اختصاص میدهند و حتی روابطی که هنوز حفظ کردهاند هم به مانند
گذشته صمیمانه و نزدیک نیست. با دوستانشان کمتر حرف میزنند و نسبت به گذشته از
دوستان خود کمتر درخواست کمک و راهنمایی میکنند.
فکر میکنید علت چیست؟ شاید بتوانیم یکی از دلایل به وجود آمدن این وضعیت را بیماری
کرونا بدانیم که طی دو سال گذشته گریبان مردم دنیا را گرفت و آنها را واداشت که به
صورت ایزوله و دور از سایر افراد خانواده و دوستان زندگی کنند. اما، واقعیت این است
که این روند کم شدن ارتباطات دوستانه در بین افراد آمریکایی قبل از پاندمی کرونا
شروع شده بود و به دنبال همهگیری این بیماری و برقراری شرایطی که ایجاب میکرد
افراد ارتباطات خود را محدود کنند، تنها این روند تسریع شد و علت اصلی این معضل را
باید در جای دیگر جستجو کرد. پس چرا آمریکائیان نسبت به گذشته با دوستان کمتری
روابط صمیمانه دارند و بیشتر از گذشته از احساس تنهایی شکوه می-کنند؟
این سوال یک پاسخ ساده دارد. رسانههای ارتباط جمعی. رسانههای اجتماعی موفق
شدهاند با مرتبط کردن ما با هزاران نفر در آن واحد، با ایجاد توهم دوستی، ما را
فریب بدهند. ممکن است سالها دوست خود را از نزدیک ملاقات نکنیم اما هر روز یک پست
از او در یکی از رسانههای اجتماعی پیدا خواهیم کرد، یا ممکن است در هفته چندین بار
به دوستان نزدیک خود پیامی بفرستیم ولی آنها را برای مدتهای مدید از نزدیک ملاقات
نکنیم. آیا این کافی است؟ مسلما پاسخ منفی است.
روی آوردن به رسانههای اجتماعی به عنوان راهی برای فرار از تنهایی و تعمیق روابط
دوستانه تنها یک فریب است و نمای ظاهری دوستی است. در این سال جدید، سال 2023،
بسیاری از ما آنقدر تنها شدهایم که گویی سالهاست که در جزیرهای تنها زندگی
کردهایم و یا اکنون به تنهایی در آن جزیره به سر میبریم. اما راه حل چیست؟ راه
این است که برای تسکین درد تنهایی به جای پناه بردن به رسانههای اجتماعی، به روابط
صمیمانه و دوستانه با اطرافیان خود روی بیاوریم.
نوشتن یک پیام در زیر عکس یک دوست، تنهایی ما را پر نمیکند و یا به اشتراک گذاشتن
پست یک دوست با دیگران یک گفتگو محسوب نمیشود. بله درست است که ملاقات با یک دوست
از نزدیک ممکن است راحت نباشد و دردسرهایی داشته باشد. به عنوان مثال ممکن است
مجبور شویم برای ملاقات دوست خود ساعتها در ترافیک بمانیم و یا برخی از برنامههای
زندگی خود را تغییر دهیم، اما این ارتباط در ایجاد و حفظ یک رابطه نقش مهمی دارد و
با اطمینان میتوان گفت به هیچ طریق دیگری به این خوبی نمیتوان حس صمیمیت و دوستی
خود را با دیگران تقویت کرد.
در
کتاب تورات هم میخوانیم که خداوند در ابتدا انسان را تنها خلق کرد و بعد خداوند
گفت: "خوب نیست که انسان تنها باشد، من در مقابل او انسان دیگری را خلق خواهم کرد."
متوجه شدهاید که با وجود آنکه توسط دنیای مجازی کاملا احاطه شدهایم و ظاهرا در
تمامی ساعات زندگی با تعداد بی-شماری در تماس هستیم، هنوز احساس تنهایی ما را رها
نمی-کند؟
یهودیت برای تنهایی راه چارهای دارد و آن هم معجزهی شبات (شنبه) است.
منظور از معجزهی شبات دورهمیها و میهمانیهای شبات است که دوستان و افراد خانواده
را در مراسم شب و روز شبات گرد هم میآورد. یک برنامهی منظم را در نظر بگیرید که
بر اساس آن همهی افراد خانواده و یا دوستان در طول سال حداقل هفتهای یک بار دور
هم جمع میشوند و برای یهودیانی که قوانین شبات را به دقت رعایت میکنند و در این
روز تلویزیون، کامپیوتر و تلفنهای خود را خاموش میکنند، حتی فرصت ارزشمندتری
فراهم میشود که در این دورهمیها با سایر افراد خانواده تعامل بهتر و بیشتری داشته
باشند.
گذراندن یک وعدهی غذایی شبات مثل شام شب شبات و یا وعدههای روز شبات با دوستان،
چه میزبان باشیم و چه میهمان، دیگر جایی برای طفره رفتن از ملاقات دوستان و یا
خانواده به بهانهی نداشتن فرصت باقی نمیگذارد. اگر دوستی دارید که دسترسی به او
کار آسانی نیست، دعوت او به شام و یا ناهار شبات چیزی نیست که از آن استقبال نشود.
مسلما هر کسی نیاز دارد که غذا بخورد و کیست که دعوت به یک وعده غذای گرم و دلچسب
را رد کند؟
همچنین شام شبات فرصت مناسبی را فراهم میآورد که بتوان هم دوستان و هم افراد
خانواده و فامیل را با هم دعوت کرد و در کنار آنها اوقات خوشی را داشت و چه بسا که
در این ارتباطات بتوان دوستان جدیدی را هم به دایرهی دوستی خود اضافه کرد.
بهعلاوه این گرد هم آمدن فرصت مناسبی را برای کودکان و جوانان خانواده فراهم
میآورد که با همسالان خود روابط نزدیکتری را برقرار کنند.
مسلما وقتی میهمان دعوت میکنیم فضای میهمانی بدون سر و صدای بچهها و یا بحث و
گفتگوی میهمانان نخواهد بود، اما همین اختلافنظرها و بحثهاست که بین افراد
دلبستگی و محبت ایجاد میکند و به صمیمیت و دوستی افراد خانواده و یا گروه دوستی
عمق و غنای بیشتری میدهد. برای این روابط هیچ جایگزین مناسب دیگری نمیتوانیم پیدا
کنیم.
برای کودکان بسیار اهمیت دارد که ببینند والدین آنها هم دوستانی دارند. مسلما
کودکان و یا نوجوانان ما ترجیح میدهند والدین خود را بهجای کنار کامپیوتر و یا
موبایل خود، در کنار دوستانشان ببینند.
اگر
تهیهی غذای شبات (برای تعداد زیاد میهمانان) کار سختی به نظر میرسد، میتوانید یک
غذای ساده تهیه کنید و خانواده و دوستان خود را دعوت کنید. اگر فکر میکنید که دوست
یا فامیلی ندارید که دعوت کنید راه حل آن ساده است: کافیست در یکی از گروههایی که
در رسانههای جمعی عضو هستید یک کامنت بگذارید که: "بسیار علاقهمند هستم که برای
شام شبات میزبان شما باشم". خواهید دید که در زمان کوتاهی میهمانان بسیاری خود را
به خانه شما دعوت خواهند کرد. یا با دوست خود تماس بگیرید و از او بپرسید برای شب
شبات این هفته میهمان دارد؟ در بدترین حالت اگر او شما را برای این هفته نتواند
دعوت کند حتما موقع دعوت میهمانان هفتهی بعدی به یاد شما خواهد بود.
اخیرا یکی از دوستان من در پستی که در یک گروه گذاشته بود نوشت: "چه کسی دوست دارد
که این شب شبات میزبان یک زوج و دو فرزند زیبای آنان باشد؟ ما دسر را میآوریم".
این پیام ساده و بیآلایش آنچنان مرا تحت تاثیر قرار داد که من فورا آنها را برای
شام شب شبات به منزلم دعوت کردم.
پیش از آن که ازدواج کنم، من بسیاری از شباتها را در خانهام به تنهایی غذا
میخوردم چون اشتباها فکر میکردم اگر بخواهم یک میهمانی خیلی خوب را در این شب
برگزار کنم باید تعداد زیادی میهمان دعوت کنم. اما پذیرایی کردن از تعداد زیادی
میهمان کار راحتی نبود. در حالی که کافی بود حتی یک نفر از دوستانم را دعوت میکردم
و از زیر سایهی سنگین تنهایی بیرون میآمدم.
با شروع سال جدید 2023 و پشت سرگذاشتن بیماری کرونا، همهی ما سعی داریم که سبک
زندگی سالمتری را در پیش بگیریم و حداقل مقداری از وزن اضافی خود کم کنیم. با دعوت
حداقل یکی از دوستان خود برای مراسم شب شبات میتوانیم حداقل یک شب به جای اینکه
به از دست دادن وزن خود فکر کنیم، چشمان خود را به روی سلامتی روحیای باز کنیم که
میتوانیم به دست بیاوریم.
منبع:
Jewish Journal, 2023, Tabby Refael
***
|