بنابراين مرد، پدر و مادر خود را ترك كرده و به همسرش مي پيوندد تا يك وجود باشند.
انسان موجودي
اجتماعي است و براساس غرايزي كه در وجود او نهاده شده، مايل به برقراري ارتباط با
ديگر همنوعان خود و در مقياسي كوچكتر خواستار برقراري پيوندي بسيار نزديكتر با فردي
به نام همسر و داشتن روابط زناشويي است. تورا نيز مانند بسياري ديگر از دستورهاي
خود، اين خواسته را جهت بخشيده و سعي دارد تا با برنامه ريزي اصول و قواعدي، اين
ميل و خواسته را از حالت غريزي و معمولي خارج كرده، به آن تقدس بخشد؛ تا به اين
وسيله انسان بتواند خواسته ها و غرايز خود را ارضا كند و هم به سبب اجراي فرمان
خداوند، سزاوار و در خور پاداش باشد.
مراسم مذهبي عقد در زبان عبري، «قيدوشين» گفته مي شود كه از ريشه «قيدوش» به معناي «تقدس بخشيدن» و «مقدس كردن» است. اين واژه، مفهوم ازدواج و هدف از تشكيل خانواده را از ديدگاه تورا نشان مي دهد.
در واقع از نظر تورا، ازدواج عملي است كه با آن، زن ومرد براي يكديگر تقديس مي شوند تا مقدسترين هدفهاي زندگي را به كمك يكديگر دنبال نمايند. بنابراين، دختر و پسر يهودي كه در آستانه ازدواج و تشكيل خانواده قرار مي گيرند، بايد بدانند كه با رد و بدل كردن حلقه هاي ازدواج چه مسوؤليت سنگيني را مي پذيرند. قوانين الهي براي خوشبختي و سعادت انسانها تدوين شده اند تا آنها را به مقامي عالي تر و بالاتر از پليديها و زشتيهاي حيواني برسانند و احساس كنند كه زندگي زيباست و ارزش زيستن دارد. در راه چنين هدفي، زندگي و محيط خانواده بايد با پاكي قرين باشد، تا مرد و زن بتوانند وظيفه مهم خود؛ يعني، توليد مثل و تربيت فرزندان را در راه خداوند و در راه خدمت به همنوعان به خوبي به انجام برسانند، چون سعادت كودكان هر خانواده، به پاكي و نيكي افكار و اعمال پدر و مادر بستگي دارد.
زن در خانواده
وظايف مذهبي زن
يهودي با تكاليف مرد يهودي يكسان نيست. گرچه
اين تكاليف، در ظاهر كمتر به چشم مي
خورند، نتايج آنها بسيار مهم و قابل توجه است. اگر قوانين تورا براي زن در مراسم
عمومي مذهبي، نقش كمتري قائل شده، در عوض، او را مسوؤل رسالت طبيعياش نموده است و
اين قوانين مي توانند به طور تحسين آميزي، خواص ذاتي زن را پرورش دهند. دين يهود مي
خواهد كه زن يهودي، خوشبخت و مادري نمونه بوده، در خور محبت احترام آميز فرزندان
خود باشد و افزون بر اين، شوهرش به او عشق بورزد. بدين گونه؛ زن يهودي همانند ملكه
اي در خانه خود و اجتماع تجلي مي نمايد و با انجام دادن رسالتي كه خداوند بر دوش او
گذاشته است، نقش بسيار مهمي بر عهده گرفته و به مقام و منزلتي فراتر از آنچه
طرفداران حقوق و آزادي زن در دوران اخير براي او مطالبه مي كنند، دست مي يابد.
زن يهودي در زندگي، خود را وقف وظايفي بسيار ارجمند مي كند كه خداوند به دست او سپرده است. اين وظايف عبارتند از:
1- تشكيل خانواده.
2- همراهي و كمك به همسر در حفظ خانواده و برقراري نظم و ترتيب در آن.
3- رعايت پاكي و طهارت كانون خانواده.
4- پرورش و تربيت فرزندان براي انجام دادن وظايف مذهبي و اجتماعي.
هر كدام از اين وظايف، نقش شايسته اي در راه هدف و رسالت مهم و عالي زن دارند.
هنگامي كه خداوند مي خواست در پاي كوه سينا فرمانهاي تورا را به بني اسرائيل ابلاغ نمايد، به حضرت موسي فرمود: « اين دستورها را به خاندان يعقوو بگو و به بني اسرائيل اطلاع بده». علماي يهود فرموده اند كه منظور از خاندان يعقوو، زنان هستند. خداوند فرمانهاي خود را در ابتدا به زنان مي سپارد و بعد به مردان اطلاع مي دهد، چرا؟ زيرا اين مادران هستند كه نقش مهمتري در پرورش و تربيت كودكان بر عهده دارند. آنها با رعايت قوانين طهارت خانوادگي، كشروت و ديگر فرمانهاي الهي، محيط مناسبي را براي پرورش جسم و روح فرزند خود، در پيش و پس از تولد او مهيا مي سازند. مادران، بيشتر مراقب هستند كه فرزندانشان به مطالعه تورا و علوم مذهبي مشغول شده، از راه راست منحرف نشوند و آنان را از هرگونه گناه و انحرافي به دور مي دارند. حتي هنگامي كه مرد خانواده، خسته و پريشان از كار روزانه خود باز مي گردد، همسر اوست كه به وي يادآوري مي كند تا وي نيايش، نماز و آموزش تورا را فراموش نكند.
مراسم مذهبي ازدواج (قيدوشين)
ازدواج در دين يهود، عملي موافق رضايت پروردگار است. خداوند در ابتداي آفرينش به آدم و حوا فرمود: «بارور شويد و زياد گرديد، زمين را پر نموده و بر آن تسلط يابيد» اين دعايي است كه خداوند، بدرقه راه دختر و پسري كه ازدواج مي نمايند، كرده است.
هنگام عقد ازدواج، مردي روحاني كه پيوند مقدس زناشويي را بين زن و مرد برقرار مي نمايد، وظايف ديني آنان را متذكر مي شود. براي اينكه عمل ازدواج جنبه قانوني پيدا كند، مرد حلقه اي را در برابر دو شاهد مورد اعتماد به همسر خود مي دهد و پيش از دادن حلقه مي گويد:
« اينك تو برابر قانون مشه و دين يهود براي من تقديس مي شوي»
به اينترتيب، زن تعهد مي كند كه براي هميشه به شوهر خود تعلق داشته باشد و قوانين طهارت خانواده و ديگر موازين شرع را رعايت كند. شوهر هم تعهد مي نمايد تا نسبت به همسر خود وفادار بوده، افزون بر داشتن رفتاري مناسب، در برآورده ساختن نيازهاي همسر خود از نظر پوشاك، غذا، روابط زناشويي، درمان و... كوتاهي نكند.
به طور معمول، انگشتر را در انگشت سبابه مي كنند، زيرا با اين انگشت است كه انسان چيزي را به سوي خود مي كشد و آن را به دست مي آورد. پس از آن، «كِتوبا» (قرارداد ازدواج) خوانده مي شود. در كتوبا تعهدات شوهر نسبت به همسر در زمان حيات و وضيعت زن در صورت طلاق يا فوت شوهر تعيين شده است.
پس از خواندن كتوبا، در حضور «مي نيان» (دست كم، ده مرد بالاتر از سيزده سال)، دعايي به نام «هفت براخا» خوانده مي شود. در اين براخاها ضمن تقدير از خداوند ه نام «تنها آفريدگار و هستي بخش جهان به سبب خلق انسان، در والاترين شكل ممكن از درگاه خداوند، سعادت و خوشبختي عروس و داماد طلب مي شود. هنگام انجام دادن مراسم، يك طاقه صيصيت را بالاي سر عروس و داماد گرفته و به اين طريق، نمونه كوچكي از اتاق آنها را مي سازيم. اين اتاق، مُزيّن به هيچ گونه عوامل مادي نيست، بلكه لبريز از شادي و شعف ناشي از اين پيوند مقدس است.
پس از برگزاري اين مراسم، داماد يك ليوان شيشه اي را بر زمين زده و مي شكند تا در شادترين لحظات زندگي خود نيز خرابي بت هميقداش را از ياد نبرده، خاطره آن از ذهنش دور نشود.
گفته شده كه روز ازدواج، روز بخشايش و آمرزش براي عروس و داماد است و در آن، گناهان ايشان مورد عفو قرار مي گيرد و اين تنها در صورتي است كه ايشان از تقصيرات خود توبه كامل نموده باشند. به همين علت، در روز ازدواج يا يك روز پيش از آن، عروس و داماد روزه گرفته، به گناهان خود اعتراف نموده و از درگاه خداوند بخشش مي طلبند. همچنين از پدر و مادر، ديگر بزرگان و دوستان خود پوزش خواسته، به مستمندان كمك كرده و در آن روز صدقه بيشتري مي دهند، تا زندگي جديد خود را با پاكي و دور از هرگونه آلودگي آغاز نمايند. عروس نيز پس از شمردن هفت روز پاكي، در روز ازدواج در «ميقْوِه» غسل مي نمايد تا از ابتداي زندگي جديد، پايبندي خود را به اصول طهارت خانواده كه بر دوش اوست، نشان دهد.
در روزهاي شنبه، تعنيت، اعياد و ايام بين هفدهم ماه تموز (بخصوص از اول ماه آو) تا نهم آو و همچنين در ايام عُومِر (از موعد پسح تا سي و چهارم عومر) مجالس عقد و عروسي بر پا نمي شود.
روابط بين زن و شوهر
در راه رسيدن به مهمترين هدف ازدواج كه همانا تربيت فرزندان صالح است، بايد بين زن و شوهر رابطه اي نزديك برقرار شود تا بتوانند در تصميم گيريها و اجراي آنها با يكديگر هماهنگ باشند و اين مهم، ميسر نمي گردد، مگر اينكه بين ايشان احترام متقابل برقرار باشد.
تلمود مرد را موظف مي كند تا براي همسر خود، بيش از آنچه براي خويش توقع دارد، احترام قائل باشد. زن نيز بايد نسبت به همسر خود كه سرپرست خانواده است با كمال احترام برخورد نمايد.
مقالات مرتبط:
ازدواج و مقام زن از دیدگاه تورات و کتب مقدس یهود
آیا آمادگی ازدواج را دارید؟
زوج های موفق چه ویژگی هایی دارند؟
