نشریه داخلی متانا
ناوا
آقابالا
شهریور 87
ماه الول، ماه حلول نور، ماه زدودن گناه از چهرهها و الحاق به
محبوب، ماه سراسر رحمت حداي رحمان، ماه توبه براي بخشايش گناهان و نزديکي به هشم،
ماه پي بردن به علت زندگي در اين دنيا، ماه تفکر به دنياي آينده، ماه ترک عادات بد،
و ماه رودررو بودن با خالق دلها، از راه رسيد.
ماه الول، فرصتي است براي درك حقيقت خلقت جهان هستي و رابطه انسان با حداوند كه در
مركز اين آفرينش قرار دارد. در اين ماه، هر فرد يهودي رفتار خود با حداوند و
انسانها را مورد بازبيني قرار داده و از خطاها و اشتباهات، توبه ميكند. توبه در
واقع معالجه است. بازگشت است، بهرهبرداري از نتيجهی اطاعتِ خدا و تسليم در برابر
دستورهاي ديني و پاك شدن و دگرگوني واقعي است.
توبه براي هميشه مفيد است ولي طبق اعتقادات يهود، توبه در ماه اِلول (آخرين ماه
تقويم عبري) و ده روز توبه بين روش هشانا (اول سال) تا كيپور (روزه بزرگ) سريعتر
مورد قبول واقع خواهد شد.
ماه الول را ماه رضامندي نيز مينامند زيرا در روز اول ماه الول بود كه حضرت مشه
ربنو به كوه سيناي صعود نمود تا براي مرتبه دوم لوحههاي پيمان الهي را دريافت
نمايد. حضرت مشه ربنو چهل شبانه روز در كوه توقف نمود كه پايان آن روز دهم تيشري
ميباشد. اين روز مصادف با روز كيپور (روزهی بزرگ) است كه توانست براي گناه قوم
يهود موجب بخشودگي و آمرزش گردد. در چنين روزهايي پروردگار متعال نسبت به قوم بر سر
لطف آمده از خطاي آنها در گذشت.
انسان در معرض و مستعد گناه و معصيت است،
لذا عدالت الهي ايجاب ميکند که پادزهري نيز براي خنثي کردن اثرات آن انگيزه فراهم
گردد. گناه باعث بيماري و نارسايي روان و اخلاق آدمي مي گردد و توبه درمان اين
بيماري و مبارزه با اين آفت است.
در کتاب تلمود آمده است توبه يکي از هفت چيز مهمي است که خداوند قبل از به وجود
آوردن جهان طرحريزي کرده است که عبارتند از: تورات، توبه، بهشت، جهنم، اورنگ جلال
الهي، معبد مقدس، ماشيح (ناجي جهان).
توبه يعني بازگشت، بازگشت از خطاي گذشته و حرکت در راه پاکي و شايستگي در آينده.
توبه در واقع علاج است، بهرهبرداري از لطف خداوند ناشي از اطاعت از او و تسليم در
برابر دستورهاي ديني و پاک شدن و دگرگوني واقعي است.
در ايام گذشته، وقتي ماه الول نزديک ميشد، ترس و لرزي بر افراد صديق و بزرگان
مذهبي ظاهر ميشد؛ آنها از صفاي اين ماه و عظمت آن باخبر بودند. اما در دورهی ما
چه شده است؟
اين ايام هم مثل ساير روزها ميآيند و ميگذرند؛ نه تغييري، نه تعبيري، و نه تعمقي!
همهی ما خوب بلديم از حداوند، تقاضاي روزي، طول عمر، سلامتي، و هزار رقم نعمت ديگر
نماييم؛ اما تمام اينها را با چه رويي از حداوند ميخواهيم؟
براي حد.ا چکار کردهايم؟ چقدر خود را از گناه و بيحرمتي به قوانين او دور
کردهايم؟ تفيلا خواندهايم، در حالي که فکر و ذهن ما همه جا بود، به غير از فکر
حدا ! تقاضاي ثروت کرديم، براي تکبر و بزرگي، و نه براي رفع نياز. به حضورش خم
شديم، فقط به اين خاطر که ديگران ما را ببينند، و از حضور حدا نترسيديم. به خود
گفتيم: حالا وقت هست که ميصواها را انجام بدهيم! در حالي که از ثانيههاي خود خبر
نداشتيم. به داشتههاي ديگران حسادت کرديم، و احسان او را در حق خودمان فراموش
کرديم. چنان گام برداشتيم که انگار همه چيز از آن ماست، و او هم براي ما. روز رفتن
را فراموش کرديم، و لذت گناه را ترجيح داديم. در خوردن و گفتن دقتهای لازم را
نکرديم، و به ياد نياورديم که دهان و زبان، براي مدح رحمت و نعمت حداوند، به ما
داده شده است. کينهی ديگران را در قلب خود نگاه داشتيم. انجام دهندگان رضايت
حداوند را مسخره کرديم. خوشيهاي گذرا را بر دانش اندوزي ترجيح داديم.
اما تو اي حد.ا ! ...
حد.ايا ! نفس ما به بدي گرايش دارد، اما تو کثيرالاحسان، ديرخشم، بخشنده و بخشاينده
ميباشي. پس گفتار دهانمان را قبول فرما؛ خود، آنها را آراسته گردان، و ما را ببخش.
حداوند اصرار دارد که مردم را از راههاي گوناگون به سوي خوشبختي سوق دهد و از زيان
و خسارت نجات بخشد. پيامبران را فرستاده، اندرزها و يادآوريهاي مکرر کرده، در ضمير
مردم وجدان و عقل قرار داده است که بشر به راه خير باز آيد و از شر گناه محفوظ باشد
بنابراين گناه هر موقع و به هر ترتيب که پيش آيد بايد جلو آن گرفته شود و به جاي آن
کارهاي خوب انجام گردد. پس يکي از مهمترين راههاي لطف الهي، توبه است چنان که حضرت
داود در کتاب مزامير فصل 25 آيه 8 ميفرمايد: «خداوند نيکو و عادل است پس به
گناهکاران راه را خواهد آموخت».
براي بخشيده شدن خطا، سه مورد کلي را براي ما بيان کرده اند:
1- پشيمان شدن از گناه انجام داده شده
2- ترک عمل خطا و اشتباه
3- اعتراف کردن به درگاه حدا، و سعي در جبران آن
در موارد مختلف در کتب مقدس يهود تأکيد شده است که طناتر (سِليحا) به معني «بخشايش»
به لطف و اراده ذات خداوند بستگي داشته و به شخص توبه کننده اعطا ميشود.
از دومين شب ماه اِلول مؤمنين قبل از سپيده دم در كنيساها اجتماع نموده و مجموعه
نمازهاي مخصوصي را كه به نام سليحُوت معروف است با تضرع و التماس ميخوانند. كلمه
سليحُوت از لغت عبري سِلَح مشتق شده و معني آن بخشيدن و آمرزيدن است. خواندن سليحوت
تا كيپور ادامه دارد.
مجموعه سليحُوت اساساً نوعي سرود مذهبي عارفانه است و هدف آن درك صفات باريتعالي و
نزديك شدن به حضرت حق و توصيف احساسات دروني و مذهبي فرد و اجتماع، درخواست بخشايش
از خداوند و توبه از خطاست.
قسمتهاي مختلف مجموعه سليحُوت در يك زمان واحد و در يك مكان معين و تأليف
نشدهاند بلكه اين مجموعه در زمانهاي مختلف و بوسيلهی افراد جوامع مختلف يهودي به
رشته تحرير درآمده است. قديمي ترين نسخه سليحُوت در كتاب صيدوري است كه «راو عمرام
گائون» در قرن نهم ميلادي تاليف نموده است. ساختن اين نوع اشعار مذهبي و عرفاني تا
قرن شانزدهم ادامه داشته است. در سليحوتهاي سفارادي كه مورد استفاده يهوديان ايران
نيز ميباشد هدف و متن اصلي سليحوت يعني درخواست انسان از پيشگاه خداوند و طلب
بخشايش به خوبي حفظ شده است.
در خاتمه نبايد فراموش کنيم که هر انساني قبل از آن که مورد موأخذه و محاکمه قرار
گيرد مدت زماني وقت ميخواهد که خود را از هر نظر آماده و مهيا نمايد، بنابراين هر
فرد يهودي از اول «ماه عبري اِلول» بايد شروع به تفکر و تعمق در مورد اعمال و
کردارش در سال اخير بنمايد و با سنجش اعمال خوب و بد، خود و جسمش را براي ايام مهيب
و جليل (روش هشانا) و (کيپور) که به ايام محاکمه و قضاوت بشري از جانب خداوند
موسومند، آماده سازد.
سحرخيزي ايام (سليحوت) يعني از اول ماه عبري اِلول تا روز کيپور (روزه بزرگ) براي
بخشش گناهان و تزکيه نفس عمل بسيار پسنديده است.
«اي بني آدم، چرا در خوابي، برخيز و پروردگارت را عبادت کن»
|