جرمگیری، پیشگیری، درمان زیبایی

دکتر سلیمان کهن صدق
پاییز 92

ژنژویت از شایع ترین بیماری های دهان است که جرم دندانی یکی از علل اصلی و مهم در بروز این بیماری بوده که منجر به قرمز شدن و خونریزی از لثه می گردد و در صورت بی اعتنایی به جرم دندان ها، به تدریج تخریب و تحلیل استخوان، بروز حساسیت های دندانی و ایجاد فاصله بین دندان ها را به دنبال دارد، که نهایتاً به لقی دندان ها منجر گشته و اصطلاحاً پیوره نامیده می شود که در موارد پیشرفته حتی با انجام اعمال جراحی، دندان حتی اگر سالم باشد قابل نگهداری نبوده و باید کشیده شود.

چگونگی تشکیل جرم :
پروتئین های بزاقی لایه نازک و توری مانندی را روی دندان ها ایجاد می کند که محیط مناسبی برای تجمع میکروب ها است و اصطلاحاً پلاک میکروبی نامیده می شود و با مسواک زدن به راحتی از سطح دندان برداشته می شود در غیر این صورت پس ازمدت کوتاهی مواد معدنی موجود در بزاق روی این پلاک نرم رسوب کرده و آن را سخت می کند و به این ترتیب جرم تشکیل می-شود. افرادی که غلظت مواد آهکی بزاقشان بیشتر است، استعداد تجمع جرم بیشتری دارند و اصطلاحاً
می گویند بزاقشان جرم ساز است و شایع ترین مکان تشکیل جرم در دهان، محل باز شدن مجرای غدد بزاقی در دهان یعنی پشت دندان های جلو فک پایین و سطح گونه ای اولین دندان های آسیا فک بالا می باشد.
* جرم هایی که روی سطح دندان و بالای لثه قرار دارند به رنگ سفید یا زرد بوده و در اثر مصرف دخانیات، چای، قهوه، تیره می شوند و با چشم مشاهده می شوند، جرم بالای لثه نامیده
می شوند اما جرم های زیر لثه ای در شیار لثه و دندان قرار می گیرند لذا در دهان مشاهده نمی-شوند و نقش اصلی در پیدایش بیماری های لثه دارند.
* چرا باید جرم گیری کنیم؟
لثه سالم، صورتی رنگ بوده و با قوام محکم به سطح دندان ها می چسبد، با بهداشت ضعیف و تجمع پلاک میکروبی جرم تشکیل می گردد و جرم به عنوان کانونی برای رشد و فعالیت میکروب های بیماری زا برای لثه می باشد که ترشحات و مواد سمی ناشی از فعالیت این میکروب ها، لثه را مورد حمله قرار داده و موجب عفونت و التهاب لثه
می گردد. لذا لثه در مجاور جرم ها، قرمز و قوامی شل پیدا کرده و در پی التهاب لثه، چسبندگی لثه به دندان از بین رفته و در ادامه با از دست دادن بافت های نگهدارنده دندان و تحلیل لثه و تخریب استخوان زیر لثه نهایتاً به لقی دندان ها منجر
می گردد و با عریان شدن سطح ریشه دندان ها، حساسیت دندانی بروز می نماید. همچنین نتایج مطالعات جدید نشان می دهد بیماری های لثه باعث تشدید بیماری های سایر اعضای بدن می-گردد، به طوری که سموم باکتری های موجود در جرم با انتشار در رگ های خونی لثه و راهیابی به سیستم گردش خون، موجب افزایش قند در بیماران دیابتیک، تشدید بیماری های قلب و عروق و حتی زایمان زودرس می گردد.
* جرم گیری مینای دندان را از بین
نمی برد
مینای دندان با داشتن بیش از 96% مواد معدنی از سخت ترین مواد موجود در جهان است (استخوان دارای 70% مواد معدنی است) که تنها الماس آن را تراش می دهد. در حالی که عملکرد دستگاه های جرم گیری (کویترون) تنها با حرکات ارتعاشی و بدون فشار بر روی دندان ها بوده و از آلیاژهایی ساخته شده که به هیچوجه قادر به برداشتن مینای دندان نبوده لذا هیچ خطری دندان و مینای آن را تهدید نمی کند.

* زمان لازم جهت جرم گیری وابسته به استعداد فرد در تشکیل جرم و رعایت نکات بهداشتی دهانی است، استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان تشکیل جرم را به تعویق می اندازد و از عواقب بعدی آن جلوگیری می کند . خانم ها قبل از اقدام به بارداری و در طی دوران بارداری نیاز به جرم گیری و رعایت بهداشت مطلوب دهانی دارند. افراد دیابتیک و افرادی که داروهای ضد تشنج و صرع استفاده می کنند نیاز به کنترل بهداشتی و جرم گیری مرتب و زمان بندی شده دارند . حداقل سالانه یک بار جرم گیری برای همه افراد توصیه می شود.


* و بیان آخر :
هدف جرم گیری سفید کردن دندان ها نیست بلکه جرم گیری یک روش درمانی و پیشگیری از بیماری لثه و پیشرفت آن می باشد.