دکتر حمامی لاله زار
دی 1386
مرحوم حاخام مشه زرگري مولف، مترجم، دبير سابق زبان عبري و تعليمات ديني يهود در
سال 1302 شمسي (5684 عبري برابر با سال 1923) ميلادي در شهر كرمان در يك خانوادة كم
بضاعت ولي متدين و پايبند به اصول دين يهود چشم به جهان گشودند. در سن پنج سالگي از
مكتب خانه‌های آن دوره شروع به يادگيري عبري و تحصيل تورا- تفيلا و مراسم مذهبي
نمودند.
لازم به ذكر است در آن زمان امكانات تحصيل (بخصوص در شهرستان‌هاي كوچك) وجود نداشت
يا بسيار محدود بود. ولي ايشان قوي و مصمم، با استعداد و شوق سرشاري كه داشتند از
شاگردان موفق و ممتاز بودند. به علت علاقه زياد به فراگيري با وجود عدم امكانات و
مشكلات عديده، هرگز از آموختن و يادگرفتن علوم ديني يهود و تورا هيچ فرصتي را از
دست ندادند و به ارتقاء سطح علم و دانش خود همت گماشتند.
در سال 1323 شمسي به خدمت زير پرچم در ارتش ايران وارد گرديده و پس از دريافت
سردوشي به دليل با سواد بودن، در بيمارستان ارتش در كرمان به صورت كارمند اداري و
نيمه‌وقت خدمت خود را به پايان رساندند و ساعات فراغت از كار (بعداز ظهرها و روزهاي
تعطيل) را صرف ادامه تحصيل مي‌نمودند.
پس از اتمام خدمت ارتش، با ورود به زندگي جديد از سال 1325 تا 1328 شمسي شغل شريف
معلمي را در شهر كرمان برگزيدند و تدريس زبان عبري و علوم ديني يهود را در مدرسه
گنج دانش آن شهر در پيش گرفته و فعاليت اجتماعي خود را در جامعه يهوديان شهر كرمان
آغاز كردند.
ايشان در سال 1328 شمسي برابر با سال 1349 ميلادي با همسر خود، خانم دبورا زروبابلي
(دختر مرحوم نوريئل زوربابلي يكي از افراد سرشناس – متدين و خدمتگزار زادگاه خويش)
ازدواج نمودند و پس از مدت كوتاهي به تهران كوج نمودند.
از سال 1329 شمسي به عنوان آموزگار زبان عبري و تعليمات دينی يهود رسما به استخدام
انجمن فرهنگي گنج دانش به مديريت شادروان «هاراو ييصحاق مئير لوي» در آمدند.
خدمت فرهنگي حاخام مشه زرگري به شرح زير مي‌باشد:
1) تدريس زبان عبري و تعليمات ديني يهود در مدارس اتحاد تهران سال‌هاي تحصيلي 1329
تا 1331 شمسي
2) تدريس زبان عبري و تعليمات ديني يهود در مدرسه گنج دانش شهر كرمان سال‌هاي
تحصيلي 1331 تا 1333 شمسي
3) تدريس زبان عبري و تعليمات ديني در هنرستان ارت تهران سال‌هاي تحصيلي 1333 تا
1337 شمسي
4) تدريس زبان عبري و تعليمات ديني در مدرسه گنج دانش- خيابان سه‌راه طرشت – تهران،
سال‌هاي تحصيلي 1337 تا 1347 شمسي
5) تدريس زبان عبري و تعليمات ديني در مدرسه گنج دانش – خيابان فخرآباد – تهران،
سال‌هاي تحصيلي 1347 تا 1352 شمسي
6) بازرس فرهنگي و آموزشي در مدارس و آموزشگاه‌هاي يهودي تهران، سال‌هاي تحصيلي
1352 تا 1358 شمسي
ايشان ضمن تدريس، خود دانش‌آموز زبده بودند واز هر فرصتي براي فراگيري بهره جسته و
به دفعات همراه ساير معلمين زبان عبري در سمينارهاي آموزشي و تعليم تربيت شركت
جستند و به ارتقاء سطح دانش خود افزودند.
ساير خدمات ارزنده حاخام مشه زرگري
1- عضو هيئت مديره انجمن فرهنگي گنج دانش
2- سرپرستي اردوهاي تابستاني كه براي خردسالان و نوجوانان يهودي به مدت ده سال، همه
ساله بيش از هزار محصل نوجوان، ايام تابستان را با تفريحات سالم –در يك محيط سالم-
با غذاي كاشر –با جو روحاني همراه با اجراي مراسم نماز (تفيلا – تورا – تعليمات
ديني) مي‌گذراندند.
3- تشكيل كلاس‌هاي عصرانه بزرگسالان در محل كنيساي «لويان» از سال 1358 الي 1371
جهت تدريس تورا – تهيليم و تعليمات ديني يهود. (قبلا هم سال‌ها توسط شادروان ملا
يوسف ديلماني اداره مي‌شد).
4- ترجمه چندين كتاب از زبان عبري به فارسي.
• كتاب آرامش روح
• كتاب روش زندگي
كتاب در مورد حنوكا
• كتاب ربي عقيوا (سرگذشت ملت يهود در عصر بيت‌هميقداش دوم)
• كتاب عصبانيت هرگز
• كتاب مزامير حضرت داوود (تهيليم)
• كتاب نماز و نيايش (سيدور و تفيلا لِ‌مشه) تفيلاهاي هفتگي و شبات
• كتاب بوستناي
• كتاب آگولار
• ترجمه چندين جزوه و نشريه مربوط به قوانين ديني (هلاخا) و دانستني‌هاي روزمره
• همكاري موثر (حدود هشت سال) در تاليف كتاب لغات عبري- فارسي و فارسي-عبري با
شادروان استاد سليمان حئيم
• ترجمه كتاب «مجموعه تورا و هفطارا» با همكاري دوست صديق و دانشمند خود جناب آقاي
ماشاا.لله رحمان پور
حاخام مشه زرگري با پشتكار خستگي‌ناپذير و علاقه زياد حدود پنجاه سال از عمر شريف
خود را صرف تدريس زبان عبري – علوم ديني يهود- ترويج تورا و تعليم و تربيت فرزندان
جامعه يهودي ايران نمودند. به‌حق ايشان فردي صديق و عالم همچنين عالم و صديق‌پرور
بودند. ايشان در سال 1372 با خانواده خود به خارج از كشور مهاجرت نموده و از آن
زمان در آنجا به مطالعه- آموزش و ارائه خدمات فرهنگي ادامه مي‌دهند.
حاخام مشه زرگري علاوه بر زندگي بسيار پربار و خدمات ارزنده مذهبي- فرهنگي-
اجتماعي، پدري شايسته ودرخور تحسين مي‌باشند. زيرا تمام فرزندان خود را در راه
يكتاپرستي- توراي مقدس- ميصوُت (اعمال نيك) و خدمت به جامعه تربيت نموده‌اند.
هر يك از فرزندان ايشان به‌نوبه خود فردي والا- باعث افتخار – مصدر خدمات اجتماعي
ارزنده در جامعه يهودي ايراني بوده و با ايمان به پرودگار يهوديت را دنبال
مي‌نمايند.
حاخام مشه زرگري پس از عمر پربار در سن 84 سالگي در سي‌ام ماه تيشري 5768 مطابق با
20 مهرماه 1386 در خارج از كشور به ديار باقي شتافتند.
روحش شاد، خاطره‌اش جاودان
