يهوديان، بنياسرائيل يا كليميان در لفظ
ايراني، پيروان دين يهود و شريعت ابلاغ شده (تورات) از
خداوند به حضرت موسي (در حدود 3300 سال پيش) هستند. پس از
درگذشت حضرت موسي، جانشين وي، يهوشوع، بنياسرائيل را به سرزمين مقدس وارد كرد و
تا زمان ويراني دومين معبد بيتالمقدس در اورشليم (حدود سال 70
ميلادي)، 55 تن از انبياي بنياسرائيل به هدايت و ارشاد پيروان
اين دين پرداختند.
سابقه حضور يهوديان در ايران به حدود
2700 سال پيش باز ميگردد و بسياري از اماكن
مقدس و تاريخي
آنها در اين كشور قرار دارند كه آرامگاه انبياي بني
اسرائيل مانند حضرت
دانيال نبي
در شوش،
استر و مردخاي در همدانوحضرت حبقوق
نبي در تويسركان از اين جملهاند. نيز آرامگاههاي چندين تن از علماي
برجسته
يهودي – هاراو اورشرگاء
در يزد و حاخام ملا مشه هلوي(Moshe-Ha-Lavi)
» در كاشان - در ايران قرار داشته و مورد احترام
مسلمانان نيز هستند. با تشكيل مجلس شوراي ملي در دوران مشروطيت، اقليتهاي ديني
از كرسي نمايندگي برخوردار شدند و كليميان تا به امروز در
همه دورهها داراي نماينده بودهاند. بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در
مجلس خبرگان قانون اساسي نيز نماينده كليميان ايران حضور
فعال داشت. كليميان طبق قانون اساسي داراي يك نماينده در
مجلس شوراي اسلامي هستند. فعاليتهاي سياسي، اجتماعي و شرعي
جامعه كليمي حول سه محور مرجع ديني كليميان، نماينده كليميان
در مجلس شوراي اسلامي و هيئت مديره انجمن كليميان تهران
متمركز است. هرگونه اعلام موضع يا پيگيري مسائل حقوقي ،
سياسي و اجتماعي جامعه كليمي از طريق نهادهاي مذكور صورت
ميگيرد.
هماكنون اين جامعه داراي
كنيسا (كنيسه)هاي متعدد، مدارس خاص، مجتمعهاي فرهنگي ورزشي،
سازمانهاي جوانان، دانشجويان و بانوان، سراي سالمندان،
كتابخانه مركزي، تالار اجتماعات و فروشگاههاي مواد گوشتي
طبق شرع يهود در مناطق و شهرهاي يهودينشين ميباشد.
اطلاعرساني و نشر آثار
فرهنگ يهودي به صورت كتب و نشريات متعدد با افت و خيز،
همواره جريان داشته و پس از انقلاب علاوه بر بولتنهاي داخلي
دورهاي،
نشريه تموز ( تا سال 1368) و ماهنامه
افق بينا(ارگان انجمن كليميان از
سال 1378) عهدهدار اين امر بوده
اند. كانون خيرخواه از ديگر نهادهاي خيريه جامعه كليمي است
كه مهمترين فاليت ن، اداره
بيمارستان دكتر سپير
در جنوب شهر تهران است كه به ارائه خدمات به كليه شهروندان
ايراني مشغول است. هزينه اداره اين بيمارستان
عمدتا توسط خيرينكليمي تامين ميشود.
كليميان
مدارس متعددي از گذشته احداث و بهره برداري نمودهاند كه در
سالهاي اخير به علت كاهش جمعيت و نيز پراكندگي دانشآموزان
كليمي در ساير مدارس عام، تعدادي از اين مدارس در اختيار
آموزش و پرورش و دانش آموزان مسلمان قرار گرفتهاند.