4-قوانین ذبح حیوانات
بحث راجعبه ذبح حیوانات در قوم یهود مفصل و جالب و گسترده تر است و چون راجع به
کوچکترین جوانب امر دستورهایی دارد شاید نسبت به سایر ادیان دارای فرمانهای
بیشتری در این خصوص میباشد.
زیرا مقصود این است که گوشتی که برای خوراک انسان فراهم میشود از هر لحاظ پاک و
عاری از هر گونه آلودگی باشد تا این که بدن انسان که اشرف مخلوقات است کمتر به
امراض و بیماریهای گوناگون مبتلا گردد و در عین حال موجبات سوق اجتماع را به یک
محیط سالم و پاک و از همه مهمتر مقدس ایجاد کند. و دیگر هدف مهم که اهمیت بسیار
دارد در خصوص حمایت از حیوانات و جلوگیری از نابودی نسل آنها و احترام گذاردن نسبت
به جان و احساسات و غریزههای آنها است زیرا بیشتر این دستورها بر روی این اصل است
که حیوانات هم مانند انسان دارای غرایز و عواطفی میباشند و چون جان دار میباشند
جان خود را دوست دارند ومیل دارند که زندگی کنند و از این همه مواهب فراوان طبیعت
که خالق جهان در اختیار آنان قرار داده حتیالامکان استفاده ببرند. در آیینی که
اجازه نمیدهد حتی حیوانات در روزهای شنبه به کار گرفته شوند و استراحت را در
روزهای شنبه جهت آنان مقرر داشته(XXX سفر خروج، باب20: آیهی10: روز هفتمین سبت
خد-ای توست در آن روز هیچ کار مکن تو و پسرت و دخترت و غلامت و کنیزت و بهیمهات و
مهمان تو که درون دروازههای تو باشد. ایضاً سفر خروج،باب23: آیهی12: شش روز به
کار خود بپرداز و در هفتمین آرام کن تا گاو و خر تو آرام گیرند و پسرت و کنیزت و
مهمان تو استراحت کنند. ایضاً سفر تثنیه، باب5: آیهی13.YYY) و برای این که حیوانی
زیر بار خویش اگر خوابیده باشد زیاد رنج نبرد هر چند که آن حیوان متعلق به دشمن
باشد باید فوراً یاری کرد تا این حیوان از زیر بار خود رهایی یابد (XXX سفر
خروج،باب23: آیهی5: اگر خر دشمن خود را زیر بارش خوابیده یافتی از کمک به او
خودداری نکن حتما به او یاری کن تا رهایی یاید ایضاً سفر تثنیه، باب22: آیه4: اگر
خر یا گاو برادر تو را در راه افتاده بینی از آن روی مگردان البته آن را با او
برخیزان.) یا این که هنگام شخم کردن برای این که فشار زیادی بر روی حیوانات وارد
مشود استفاده از دو نوع حیوان را هنگام شیار (کردن) قدغن کرده( سفر تثنیه، باب22:
آیهی10: گاو و خر را با هم جفت کرده(دو نوع حیوان) برای شخم به کار نگیر.) و نیز
برای این که حیوانی هنگام انجام کاری میل به خوردن داشتهباشد و بتواند به راحتی
غذا بخورد(هر چند که مشغول خرمنکوبی باشد) جایز ندانسته که دهانش را با طورهای
مخصوص ببندند(XXX دهن گاو را هنگامی که خرمن را خرد میکند مبند. سفر تثنیه باب25:
آیهی4.YYY). بدیهی است که برای کاهش درد و رنج حیوان هنگام ذبح دارای قواعد و
دستورهایی میباشد که شمهای از این قواعد بنظر خوانندگان میرسد:
الف-شرایط ذبحکننده
هر کسی که حیوانی را ذبح میکند، باید از هر نقص عضوی مانند: کری و لالی و
ناراحتیهای روحی و اخلاقی دور باشد. و علاوه بر این باید از لحاظ رفتار و کردار در
میان مردم نمونه باشد و به سن بلوغ(سن بلوغ در دین یهود برای مردان 13 و برای زنان
12 سال تمام است.) رسیده باشد و سواد کافی داشته باشد و با قوانین یهود راجع به
حلال و حرام بودن حیوانات و فرق میان آنها و نیز علامتهای بیماری در حیوانات
آشنایی داشتهباشد، ضمناً دارای معلومات کافی راجع به اندامها و اعضای داخلی
حیوانات و شناخت آنها هم داشته باشد و برای این کار لازم است که دوره هایی از سوی
علمای یهود تعیین شده است با موفقیت بگذراند تا اجازهی ذبح حیوانات به وی داده
شود.
هیچ یهودی نمیتواند خودسرانه حیوانی را ذبح کند زیرا طبق فرمان تورات ریختن خون
حیوان بیعلت گناه محسوب می شود است چون جان هر حیوان در خوی وی میباشد و جان هر
جانداری مانند جان انسان گرامی است. خوشبختانه در میان یهودیان کمتر دیده شده است
خود سرانه ذبح کنند و اصولاً از این امر گریزان می باشندو به هیچ قیمتی مگر در
موارد ضروری و اضطراری حاضر نمیشوند به چنین کاری دست بزنند. و این نکته بسیار
جالب است که میان جوامع یهود ذبحکننده به نسبت جمعیت خیلی کم میباشد حتی در برخی
از شهرستانها از یک نفر هم تجاوز نمیکند و بارها دیده شده که احتمالاً اگر این
ذبحکننده به مسافرت رفته باشد اهالی آن شهر برای تأمین احتیاجات خود از
ذبحکنندهای که در یکی از شهرهای مجاور اقامت دارد جهت ذبح حیوانات استفاده
میکنند.
ب-نکاتی که باید در هنگام ذبح حیوان در نظر گرفته شود
قوانین مربوط به ذبح حیوانات که در آیین یهود اجرا میگردد چون سایر فرمانهای
مذهبی از جانب خد-اوند به حضرت موسی دادهشدهاست. زیرا طبق آیاتی که در تورات به
آن( سفر لاویان، باب10: آیههای11 و5. ایضاً سفر تثنیه، باب12: آیهی21.) اشاره
شدهاست خد-اوند چگونگی ذبح کردن حیوانات حلال گوشت را به حضرت موسی که در
عبری«شحیطا» گفته میشود و با کلمهی کشتن فرق دارد آموخته است و همراه با آن شرایط
و دستورهایی وضع شده که طی سالهای بسیار نسل به نسل مانده و اجرای میشده هر
ذبحکننده که به آن «شوحط» گفته میشود قبل از این که برای ذبح کردن دعای مخصوص
را(XXX طبق مفاد آیات کتاب مقدس خد-ا بنیاسراییل را ترغیب کرده که همیشه اوقات
ذاتاقدسش را در مد نظر داشته و نسبت به آن همهی نعمتهای گوناگون و بیشماری که
بیدریغ در اختیار آنان گذاشته بندگانی شکرگزار باشند. لذا برای اینکه افراد یهودی
همیشه به یاد پروردگار باشند و این دستور خد-ا را همیشه به خاطر داشته باشند برای
انجام هر نوع کاری و اجرای هر یک از فرمانهای خد-ا یک نوع برکت و دعای مخصوصی
میخوانند و یهودیان این رسم را تا به امروز چه در مورد خریدِ هر چیز نو مانند
خانه، لباس نو و میل به خوردن انواع خوراکیها و نیز میوههای درختی و زمینی و
انواع شیرینیها و آشامیدنیها و بوییدنیها(هر چیزی که دارای بو و عطری خوش بوی
باشد چون گل ها و میوههای خوشبو) و نیز مشاهدهی پدیدههای طبیعی و فضایی(مانند
قوس و قزح و گرفتن خورشید و ماه) حتی انجام مراسم عروسی و عقد و ختنه و شروع اعیاد
و سرانجام ذبح حیوانات بهجای میآورند.YYY) بخواند باید نکات مهمی را در مورد کارد
مخصوص خویش و حیوانی را که میخواهد ذبح کند به دقت مراعات کند بدین ترتیب اول
مطمئن گردد که کارد مخصوص وی(این کارد فقط برای انجام ذبح کردن ساخته
شدهاست)کاملاً تیز و بی دندانه باشد به گونهای که با کشیدن نوک ناخن از بالا تا
انتهای لبهی تیز کارد متوجه باشد که هیچ گونه خراش و گیری یا برآمدگی و فرورفتگی
حس نکند بطوری که نوک ناخن براحتی و خیلی نرم روی لبهی کارد حرکت کند و این تیزی
فوقالعاده به این دلیل میباشد که خیلی زود و سریع بدون اینکه حیوان کوچکترین
دردی حس کند رگهای گردن بلافاصله بردید شود تا پس از ریختنِ خون حیوان بیحس شده و
از دردی که ممکن است بر اثر بریده شدن نای و رگها ایجاد میشود کوچکترین درد یا
ناراحتی حس نکند سپس و با دقت تمام حیوان را از هر جهت معاینه کند که مریض نباشد و
علایم شکستگی در دست و پاهای حیوان و در پرندگان بالها و پاها مشاهده مشود( سفر
تثنیه، باب17: آیهی1.). زیرا در غیر اینصورت نمیتوان آن حیوان را ذبح کرد و از
گوشت آن استفاده کرد. در صورتی که هیچگونه نشانهای از شکستگی و کوفتگی دیده نشد
مقداری آب به حیوان داده زیرا نباید حیوان هنگام ذبح تشنه یا گرسنه باشد، بدین
مناسبت هر ذابح یهودی همیشه ظرف آبی نزد خود دارد که حیوان قبل از این که ذبح شود
بیاشامد. آنگاه دعای مخصوص را با دقت خوانده و اقدام به ذبح آن کند. بدیهی است که
ذبحکننده باید در کار خود تجربه و مهارت کافی داشته باشد و دقت کند که دستش هنگام
ذبح هیچگونه لرزش و لغزشی نداشته باشد و مواظب باشد که کارد را از نوک آن به گلوی
حیوان فشار ندهد. و دقت کند که عمل ذبح حیوان یعنی گذاردن کارد بر گلوی آن فقط یک
مرتبه انجام گیرد زیرا ذبحکننده باید این مهارت و دقت را داشته باشد که در همان
مرتبهی اول با چند دفعه جلو و عقب بردن کارد بر گلوی حیوان حین این که سعی میکند
که مکثی نکند یا فشار زیادی وارد نیاورد نای و مری آن را ببرد، زیرا اگر هر یک از
این موارد فوق انجام نگردد عمل ذبح باطل میشود و در نتیجه از گوشت آن نمیتوان
خورد، لیک کار به این جا تمام نمیشود زیرا لازم است پس از ذبح شکم آن را باز کرده
و با دقت اندامهای داخلی مانند شش و کبد را ببیند و مواظب باشد که هیچ گونه لکه یا
غدهای که دال بر آلوده بودن حیوان و نشانههایی که دلالت بر بیماری و مبتلا بودن
حیوان می باشد مشاهده نگردد و در صورت مشاهدهی غدههای مشکوک در هر یک از اعضای
بدن چون مغز و سایر نکات یا چرکی و آبکی بزرگ و غیره از مصرف آن خودداری شود. ضمناً
موادی که در معدهی حیوان وجود دارد باید به دقت مشاهده کرد زیرا اگر سوزن و میخی
در قسمت های معینی دیده شود نمیتوان از گوشت آن مصرف کرد. یهودیان چون عقیده دارند
که ممکن است حیوانی، که توسط سایرین ذبح شود نکات مذکور را در نظر نگرفته باشند.
حیوانی که خارج از این اصول ذبح می شود از خوردن آن خودداری میکنند و به آن گوشت
غیر«کاشر» میگویند.