4-نگاه مختصری به قوانین مربوط به کشاورزی
در بین ششصدوسیزده(XXXاز ششصدوسیزده فرمان کتاب مقدس تورات دویستوچهلوهشت فرمان
آن امر و سیصدو شصتوپنج فرمان بقیه نهی میباشد.YYY) فرمانهای دینی یهود
فرمانهای بسیاری راجعبه زراعت و برداشت محصول میتوان یافت تعدادی از آنها مربوط
به چگونگی برداشت محصول و باقی گذاردن قسمتی از آن برای مستمندان و اجرا کردن
موازین نوعدوستی و دستگیری از ضعفا و دادن قسمتی از محصولات کشاورزی به آنان
میباشد. و عدهای از فرمانها هم مربوط به آیش زمین جهت تقویت آن و خاک زراعتی
میباشد که در ذیل به تعدادی از آنها اشاره میشود:
به فرمان خد-ا کاهنان و لاویان مانند افراد اسباط دیگر دارای سهمی از سرزمینهای
کنعان(XXXسفر اعداد، باب18: آیههای32-20: خد-ا به هارون گفت، تو در زمین ایشان هیچ
ملک نخواهی یافت و در میان ایشان برای تو نصیبی نخواهد بود نصیب تو و ملک تو در
میان بنیاسراییل من هستم. و بنیلاوی اینک تمامی عشر اسراییل را برای ملکیت دادم
به عوض خدمتی که میکنند یعنی خدمت اجتماع. ایضاً سفر تثنیه، باب18: آیهی1.YYY)
نبودند زیرا وظیفهی اصلی آنان کهانت(XXXسفر اعداد، باب18: آیههای7-6: و اما من
اینک برادران شما لاویان را از میان بنیاسراییل گرفتم و برای شما پیشکش میباشند
که به خد-ا داده شدهاند تا خدمت خیمهی اجتماع را به جای آورند. و اما تو با
پسرانت کهانت خود را به جهت هر کار مذبح و برای آنچه اندرون حجاب است نگاه دارید و
خدمت بکنید.YYY) و تعلیم و تربیت و ارشاد مردم در امور و خدمات مربوط به خانهی
خد-ا بود. بنابراین برای یاری به هزینهی زندگی آنان و یاری کردن به ایشان لازم بود
اولین نوبر میوههای درختی و زمینی و بهائم خود را(XXXسفر خروج، باب23: آیهی19.:
نوبر نخستین زمین خود را به خانهی خد-ای خود بیاور... ایضاً سفر تثنیه، باب26:
آیههای12-1.: و الان اینک نوبر حاصل زمینی را که تو ای خد- به من دادی آوردهام پس
آن را به حضور خد-ای خود بگذار و به حضور خد-ایت عبادت کن. وتو با لاوی و غریبی که
در میان تو باشد از تمامی نیکویی که خد-ایت به تو و به خاندانت بخشیده است شادی
خواهی کرد.YYY) به خانهی خد-ا بیاورند، تا این که کاهنان و لاویان که از کارهای
کشاورزی دور میباشند بهرهای برگیرند.(XXXسفر اعداد، باب18: آیههای19-8: نوبرهای
هر چه در زمین ایشان است که نزد خد-ا میآورند از آن تو باشد. تمامی بهترین روغن و
تمامی بهترین حاصل مو و غله یعنی نوبرهای آنها را که به خد-ا میدهند به تو بخشیدم.
و هر چه در اسراییل وقف بشود از آن تو باشد.YYY)
قوانین دیگری هم که به حمایت از فقرا و مستمندان هنگام برداشت محصول و درو تأکید
فراوان شده است دیده میشود. از باب مثال هنگام درو برای برجا گذاردن نسبتی از
محصول برای فقرا و درو نکردن تمام مزرعهی قانونی به این شرح آمده است: چون حاصل
زمین خود را درو کنید گوشههای مزرعهی خود را تمام مکنید و محصول خود را خوشهچینی
مکنید.(سفر لاویان، باب19: آیهی9. ایضاً سفر لاویان، باب23: آیهی22.) و در جای
دیگر در رابطه به این موضوع هنگام درو و جمع کردن خرمنها هرگاه بافه ای فراموش شد
جایز نیست که برای برداشتن آن مجدداً به مزرعه برگردند(XXXسفر تثنیه باب24: آیه19:
چون محصول خود را در مزرعهی خویش درو کنی و در مزرعه بافهای فراموش کنی برای
برداشتن آن برمگرد برای غریب و یتیم و بیوهزن باشد تا خد-ایت تو را در همهی کارها
دستت برکت دهد.YYY) زیرا این بافه جهت غریبان و بیوهزنان و خلاصه تهیدستان است. و
نیز برای برداشت محصول درخت زیتون بیش از یک مرتبه تکانیدن شاخه جایز نیست.(سفر
تثنیه، باب24: آیهی20: چون زیتون خود را بتکانی بار دیگر شاخهها را متکان برای
غریب و یتیم و بیوه باشد.) و در ادامهی این آیه درمورد تاک انگور فرمانی مانند
فرمان قبلی آمده است که بیش از یک مرتبه چیدن میوه این درخت(سفر تثنیه، باب24:
آیهی21: چون انگور تاکستان خود را بچینی بار دیگر آن را مچین برای غریب و یتیم و
بیوه باشد.) را منع کرده است. و در جای دیگر حتی دانهچینی و جمع کردن خوشههای
ریخته شده(سفر لاویان، باب19: آیهی10 و تاکستان خود را دانهچینی مکن وخوشههای
ریخته شدهی تاکستان خود را برمچین آنها را برای فقیر و غریب بگذار من خد-ای شما
هستم.) منع شده است خوردن میوهی درخت یک باغ تا آن جایی که انسان میل دارد بخورد
جایز است لیک بیرون بردن آن از باغ منع گردیده است(XXXسفر نثنیه، باب23:
آیههای25-24: چون به تاکستان همسایهی خود در آیی از انگور هرچه میخواهی به سیری
بخور اما در ظرف هود هیچ مگذار. چون به کشتزار همسایهی خود داخل شوی خوشهها را
به دست خود بچین اما داس بر کشت همسایهی خود مگذار.YYY)
در رابطه با کشاورزی قانون دیگری است که مربوط میشود به حمایت از حیوانات و آن این
است که که دهان گاو یا هر حیوان دیگر که مشغو خرمنکوبی است نباید بسته شود(سفر
تثنیه، باب25: آیهی4: دهن گاو را هنگامی که خرمن را خورد میکند مبند.) استفاده از
گاو با خر همراه با هم برای شخم منع شده است(سفر تثنیه، باب22: آیهی10: گاو و الاغ
را با هم جفت کرده شیار مکن.) نهال درختی که برای اولین مرتبه غرس میشود میوهی آن
را تا سه سال نباید خورد و در سال چهارم تمام میوهی آن درخت باید به خانهی خد-ا
برده شود.(XXXسفر لاویان، باب19: آیههای25-23: پس میوهی آن را مثل نامختونی آن
بشمارید سه سال برای شما نامختون باشد خورده مشود. و در سال چهارم همهی میوهی آن
برای تمجید خد-اوند مقدس خواهد بود و در سال پنجم میوهی آن را بخورید.YYY ) هر
زمین زراعتی یا هر مزرعهای که در آن گیاهها کشت میشود بعد از شش سال استفاده و
بهرهبرداری یعنی در سال هفتم آن زمین را به حال خود گذاشته و برای تقویت آن
زمین(آیش) چیزی در آن کاشته نمیشود. و گیاههایی که بطور خودرو در سال هفتم در آن
زمین میرویند استفاده از ثمره و محصول آنها منع گردیده است زیرا محصولات سال هفتم
خوراک بهایم و حیوانات و پرندگان است(XXXسفر لاویان، باب25: آیههای7-1 و 21: شش
سال مزرعهی خود را بکار و شش سال تاکستان خود را پازش کن و محصولش را جمع ساز. و
در سال هفتم سبت آرامی برای زمین باشد... آنچه از مزرعهی تو خودرو باشد درو
مکن... و برای بهایمت و برای جانورانی که در زمین تو باشند همهی محصولش خوراک
خواهد بود.YYY). ضمناً ده یک محصولات چه از تخم و میوه برای خد-است(XXXسفر لاویان،
باب27: آیهی30 و تمامی ده یک زمین چه از تخم چه از میوهی درخت از آن خد-است و
برای خد-ا مقدس میباشد. ایضاً سفر تثنیه، باب14: آیهی22: عشر تمامی محصولات
مزرعهی خود را که سال به سال از زمین برآید البته بده.YYY) و آن را باید برای
شکرگزاری به خانهی خد-ا تقدیم کنند. برای اینکه در گردهافشانی و عمل لقاح گیاهها
و مرغوب شدن محصولات خللی ایجاد نشود کاشتن انواع تخم در یک زمین محدود منع گردیده
است(XXXسفر تثنیه، باب22 آیهی9: در تاکستان خود انواع تخمها مکار مبادا محصول
تخمی که کاشتی و میوهی تاکستانت نجس شود. ایضاً سفر لاویان باب19: آیهی19:...
زراعت خود را به انواع تخم مکار...YYY) امر کاشتن درختها وایجاد باغها آنقدر مهم
است که قوانین جنگی را تحتالشعاع خود قرار داده است بطوری که اگر کسی تاکستانی
ایجاد کرده و از میوهی آن بهره نبرده و نخورده است. هنگام جنگ وبسیج افراد
نمیتواند به جنگ برود(XXXسفر تثنیه، باب20آیهی6: و کیست که تاکستانی را غرس کرده
باشد و از آن بری(یعنی میوهای) نخورده است روانه شده به خانهاش مراجعت کند مبادا
که در جنگ بمیرد و دیگری از آن بخورد.YYY) در زمان وقوع جنگ بریدن درختان دشمن هم
منع شده است(سفر تثنیه، باب20: آیه19.) گذشته از اینها امر درختکاری به نوبهی خود
یکی از فرمانها میباشد.(سفر لاویان، باب19: آیهی23.)
برای اینکه زحمات طاقتفرسای یک کشاورز که مدت یک سال زراعی بر روی زمین خویش
میکشد از بین نرود و نیز برای اینکه همه کس حق زراع را نسبت به زمین خویش محترم
بدانند و خودسرانه دسترنج و زحمات کشاورزان به هدر ندهند و گلههای خود را برای
چرانیدن زمینهای مزروعی به آن مزرعه نبرند یا اینکه کسانی سهلانگاری کنند و آتش
بیفروزند و در نتیجه محصولات جمعآوری شده را به باد بدهند. برای مجازات چنین کسانی
و برای اینکه اینگونه اعمال کمتر تکرار شود در کتاب مقدس تورات راجعبه این
امر(XXXسفر خروج، باب22: آیههای6-5: اگر کسی مرتعی یا تاکستانی را بچراند یعنی
مواشی خود را براند تا مرتع دیگری را بچراند از نیکوترین مرتع و از بهترین تاکستان
خود عوض بدهد. اگر آتشی بیرون رود و خارها را فرا گیرد و بافههای غله یا خوشههای
نادرویده یا مزرعهای سوخته گردد هر که آتش را افروخته است البته عوض بدهد.YYY)
قوانینی آمده است.